Gdańskie Muzeum II Wojny Światowej wydało trzy historyczne komiksy. Tematami tych adresowanych przede wszystkim do młodzieży książek są zbrodnia katyńska oraz działania ruchu oporu w czasie i po zakończeniu konfliktu. W planach są kolejne komisy z tej serii.
„Komiksy przygotowane zostały przede wszystkimi z myślą o młodzieży, aby +zarażać+ młodych czytelników pamięcią o przeszłości” – powiedziała PAP rzeczniczka prasowa Muzeum II Wojny Światowej Alicja Bittner.
Każda z książek zawiera ilustrowaną opowieść, dla której bazą były konkretne zdarzenia historyczne. Bohaterami poszczególnych tomów są autentyczne postaci, które brały udział we wspomnianych wydarzenia. Czasem są to osoby, które już wcześniej były bohaterami książek historycznych czy beletrystycznych, innym razem postaci mniej znane.
Wszystkie komiksy – obok ilustrowanej opowieści, zawierają też tzw. pomocnik historyczny, w którym zamieszczono krótkie informacje dotyczące prezentowanych w książce wydarzeń. Pomocnik zawiera również biografie postaci będących głównymi bohaterami opowieści oraz opisy i zdjęcia związanych z tymi konkretnymi osobami eksponatów z kolekcji Muzeum II Wojny Światowej.
Wśród trzech wydanych komiksów znalazła się m.in. opowieść pt. „Akcja Kopernik”, opowiadająca o słynnej – przeprowadzonej w 1942 r., akcji usunięcia z pomnika Mikołaja Kopernika w Warszawie tablicy z niemieckim napisem, którym okupanci zakryli polski napis brzmiący „Mikołayowi Kopernikowi rodacy”. Głównym bohaterem tej opowieści jest – znany choćby z książki Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec” - Maciej Aleksy Dawidowski.
Choć każdy komiks przygotował inny zespół złożony ze scenarzystów i rysownika, to wszyscy autorzy przestrzegali też zasady, by w rysunkowej opowieści pojawiały się wspomniane eksponaty muzealne oraz inne autentyczne historyczne przedmioty (np. obwieszczenia, listy czy inne dokumenty). Z kolei w narracji pojawiają się np. relacje świadków czy wspomnienia bohaterów.
Wśród trzech wydanych komiksów znalazła się m.in. opowieść pt. „Akcja Kopernik”, opowiadająca o słynnej – przeprowadzonej w 1942 r., akcji usunięcia z pomnika Mikołaja Kopernika w Warszawie tablicy z niemieckim napisem, którym okupanci zakryli polski napis brzmiący „Mikołayowi Kopernikowi rodacy”. Głównym bohaterem tej opowieści jest – znany choćby z książki Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec” - Maciej Aleksy Dawidowski.
Scenariusz tego komiksu napisała Elżbieta Olczak, rysunki wykonał Sławomir Kiełbus, a eksponatem pojawiającym się w pomocniku historycznym jest kopia niemieckiej tablicy z pomnika Kopernika, która znajdzie się na wystawie głównej Muzeum II Wojny Światowej.
Z kolei głównym bohaterem komiksu „Katyń” jest Stefan Wąsowski - lekarz i żołnierz, który wraz z ponad czteroma tysiącami innych polskich oficerów został zamordowany przez Sowietów w Katyniu w 1940 roku. Narracja tej opowieści, do której scenariusz napisała Agata Abramowicz, a ilustracje wykonał Jacek Michalski, kontynuowana jest aż do początku lat 90. ub. wieku i obejmuje próby fałszowania historii dotyczącej zbrodni katyńskiej.
Z opowieścią o Wąsowskim związane są - przechowywane w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku - jego binokle, które znaleziono w masowym grobie w Katyniu oraz wizytowa koszula, którą jego żona przechowywała czekając na jego powrót.
Trzeci z komiksów pt. „Jachna” to opowieść o Janinie Wasiłojć-Smoleńskiej, pseudonim „Jachna” - sanitariuszce z oddziałów partyzanckich AK, a potem w 5 Wileńskiej Brygadzie AK, która to formacja – już po zakończeniu wojny, walczyła z władzą komunistyczną. Za czynny opór wobec komunistów Wasiłojć-Smoleńskiej spędziła w więzieniach 10 lat.
Scenariusz poświęconej „Jachnie” opowieści napisali Zbigniew Tomecki i Daniel Chraniuk, a rysunki wykonała Gabriela Becla. Symbolicznym przedmiotem przewijającym się w opowieści, a dziś znajdującym się w muzealnych zbiorach, stało się wykonane z chleba i ozdobione słomą z siennika pudełeczko na różaniec, które bohaterce tej historii podarowała współwięźniarka.
Komiksy wydane zostały na papierze kredowym. Każdy z nich liczy sobie 32 strony i ukazał się w nakładzie dwóch tysięcy egzemplarzy.
Jak zaznaczyła w rozmowie z PAP Bittner, w planach Muzeum II Wojny Światowej jest publikacja kolejnych tomów komiksowych historii związanych z tym konfliktem. Miałyby się one ukazać w przyszłym roku, a do współpracy mieliby zostać zaproszeni inni twórcy scenariuszów i ilustratorzy. Kolejne tomiki także nawiązywałyby do konkretnych bohaterów i związanych z nimi przedmiotów znajdujących się w zbiorach gdańskiej placówki. (PAP)
aks/ agz/
