13. spacer literacki "Czytamy gdzie indziej"
Mariusz Szczygieł, Wydawnictwo Dowody i warszawski Teatr Soho przygotowały na niedzielę 13. edycję spaceru literackiego "Czytamy gdzie indziej". Czytanie czeskiej literatury przez stołecznych aktorów odbędzie się w ogrodach Otwartego Jazdowa - poinformował PAP Bartłomiej Wlazło z Teatru Soho.
Jak wyjaśniono, "fragmenty literackie wybrał, podobnie jak w zeszłym roku, Mariusz Szczygieł, a czytania wyreżyserował Igor Gorzkowski".
"Spacer literacki +Czytamy gdzie indziej+ to wydarzenie, podczas którego aktorzy i aktorki scen warszawskich spotykają się z publicznością w kameralnej atmosferze i wyjątkowych miejscach. Już po raz 13. Stowarzyszenie Studio Teatralne Koło organizuje ten wyjątkowy projekt. W tym roku czytania będzie można usłyszeć we wnętrzach i ogrodach warszawskiego osiedla drewnianych domków fińskich +Otwarty Jazdów+" - czytamy w przesłanej informacji.
Jak zaznaczono, "bohaterem tegorocznej edycji +Czytamy gdzie indziej+ jest literatura czeska". "Publiczność będzie mogła usłyszeć fragmenty 10 książek wybranych przez tegorocznego kuratora wydarzenia - Mariusza Szczygła" - napisano.
"Z literaturą czeską jest jak z deserem, który okazuje się schabowym. Zasiadamy w cukierni do dużych lodów z bitą śmietaną. Zjadamy je, popijamy kawą, wracamy do domu. Siadamy na kanapie i orientujemy, że to nie był deser, tylko kotlet schabowy. A trawić go trzeba będzie trochę dłużej" - napisał Mariusz Szczygieł, cytowany w informacji.
Wyjaśnił, że "w naszej przygodzie z literaturą sąsiadów w ramach akcji +Czytamy gdzie indziej+ chcemy pójść dalej i zaprezentować fragmenty utworów, które pokazują jeszcze inne jej oblicze". "Przeczytamy trzech klasyków: Karela Czapka – pisarza proroka, który w +Fabryce absolutu" z 1924 r. przestrzega świat przed nadmiarem Boga i religii, Pavla Kohouta – ostatniego żyjącego literackiego giganta (96 lat), niemal nietłumaczonego w Polsce, który w +Kacicy+ udowadnia, że powiesić człowieka może każdy, ale sztuką jest powiesić go tak, aby w tym akcie zawrzeć całą historię cywilizacyjną ludzkości, oraz Josefa Szkvoreckiego – zmarłego już rówieśnika Kohouta i Hrabala, który w +Przypadkach inżyniera ludzkich dusz+ (mówi się o tej książce jako o +światowej powieści czeskiej+) udowadnia, że głupio jest wszędzie, a mądrość nie zależy od systemu politycznego, w którym się żyje" - zapowiedział krytyk literacki.
"Do trzech klasyków dokładam czwartego, który nie napisał w życiu wiele, ale ma na koncie kultowy w latach 60. ubiegłego wieku zbiór opowiadań +Straszydła na co dzień+. To Karel Michal – wyemigrował z Czechosłowacji w 1968 r., po wkroczeniu tam wojsk Układu Warszawskiego. Osiedlił się w Szwajcarii, gdzie popełnił samobójstwo. +Straszydła+ były hitem 1961 r. Opowiadają dowcipnie o tym, jak do racjonalnego świata wkracza irracjonalne: kurczak, który brukuje ulice; martwy kot, który mówi; niedźwiedź, który umie księgować… Ta humorystyczna książka na głębszym poziomie opowiada o rozczarowaniu ludźmi" - wyjaśnił Mariusz Szczygieł.
"Właśnie! Głębszy poziom…, czyli kotlet schabowy. Nowele Ivany Myszkovej z jej zbioru +Białe zwierzęta są bardzo często głuche+ zaczynamy czytać jak surrealistyczne opowieści o dziwakach, a okazuje się, że czytamy o sobie. Centralną metaforą książki jest biały jeleń, który w młodości włożył głowę do wyrzuconej opony, a ponieważ nie umiał jej zdjąć, był w niej uwięziony aż do śmierci. Wszystkie postacie z opowiadań Ivany noszą coś podobnego na szyi" - napisał kurator projektu, dodając, że "zaprezentowane zostaną jeszcze dwie czeskie autorki - Lucie Faulerová ze swoją brawurową powieścią +Śmierteńka+ o siostrzanej miłości oraz Markéta Banková z powieścią +Drobiazg+ o romansie w epoce genetyki".
Mariusz Szczygieł zaznaczył, że "prezentacja czeskiej literatury nie może się obyć bez książek, które powstały z radości pisania i dla radości powinny być czytane". "To +Bezrożec+ Petra Stanczika – parodia kryminału i +Kodu Leonarda+ w jednym oraz +Świece w pogańskim gaju+ Jirzigo Kamena, który udowadnia, ze wyobraźnia pisarska to studnia bez dna" - napisał krytyk.
Wszystkie czytane w Jazdowie książki wyszły w warszawskim wydawnictwie Dowody, gdzie Mariusz Szczygieł prowadzi autorską serię pod nazwą Stehlik (bo tak brzmi jego nazwisko w Czechach).
Podczas 13. edycji "Czytamy gdzie indziej" wystąpią: Agata Buzek, Monika Pikuła, Barbara Liberek, Janusz R. Nowicki, Henryk Niebudek, Dariusz Siastacz, Andrzej Mastalerz, Łukasz Lewandowski, Modest Ruciński i Paweł Janyst.
Jak wyjaśniono, "czytania rozpoczną się równolegle o godz. 12 i potrwają do godz. 16". "Każde czytanie trwa ok. 15 minut. Publiczność może dowolnie projektować swój spacer literacki, przemieszczając się pomiędzy domkami i ogrodami osiedla domków fińskich w Otwartym Jazdowie. Na miejscu spacer koordynować będą wolontariusze Teatru Soho. O godz. 16 organizatorzy zapraszają na oprowadzanie po Otwartym Jazdowie" - czytamy w przesłanej informacji.
Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny. Imprezę współfinansuje m.st. Warszawa.(PAP)
gj/ dki/
