Włodzimierz Nahorny. Fot. PAP/S. Mielnik
Włodzimierz Nahorny - jedna z najważniejszych postaci na polskiej scenie jazzowej to przede wszystkim wybitny pianista i ceniony kompozytor muzyki jazzowej, teatralnej i filmowej ale także oryginalny aranżer. 5 listopada muzyk obchodzi 80. urodziny.
Włodzimierz Nahorny jest autorem jednej z najsłynniejszych powojennych polskich piosenek „Jej portret”. Utwór powstał pierwotnie jako wersja instrumentalna ze smyczkami. Dopiero później Jonasz Kofta dopisał do melodii słowa i powstał niezapomniany przebój, wręcz standard muzyki rozrywkowej.
„Włodek Nahorny jest człowiekiem o niespotykanej wrażliwości i skromności, jednocześnie pełnym energii i nowatorskich koncepcji. Przez krytyków nazwany bywa Chopinem jazzu. Jego muzyka to poezja, romantyzm, refleksja, a jego życiorys to niemal cała historia polskiego jazzu” - powiedział PAP muzyk jazzowy i producent Mariusz Bogdanowicz od lat współpracujący z Nahornym.
Nahorny urodził się 5 listopada 1941 roku w Radzyniu Podlaskim. Studiował w klasie klarnetu Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Sopocie. Jeszcze na studiach rozpoczął jazzową działalność zakładając kwartet Little Four. Podczas studiów należał do zespołu legendarnego gdańskiego teatru studenckiego Bim-Bom.
W 1962 r. zadebiutował na festiwalu Jazz Jamboree w Warszawie jako solista-saksofonista w big-bandzie Jana Tomaszewskiego. Od tego czasu występował tam wielokrotnie prawie przez 15 lat, głównie z sekstetem Andrzeja Trzaskowskiego.
W 1965 r. założył pierwszy autorski zespół - Włodzimierz Nahorny Trio, z którym po raz pierwszy wystąpił na festiwalu Jazz nad Odrą we Wrocławiu, podczas którego zespół otrzymał I nagrodę, a Włodzimierz Nahorny - I nagrodę indywidualną i wyróżnienie za kompozycję „Zbyszek”.
W 1966 r., podczas Światowego Konkursu Jazzu Nowoczesnego w Wiedniu, został uhonorowany II nagrodą, a w 1967 na 6. Festiwalu Jazzu Amatorskiego w Wiedniu odebrał z rąk Duke'a Ellingtona I nagrodę indywidualną oraz II nagrodę dla swojego tria.
Ponadto dwukrotnie otrzymał nagrodę podczas Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu: w 1972 Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki za piosenkę „Jej portret”, w 1973 - I nagrodę na koncercie Premiery za „Tango z różą w zębach” (również do słów Kofty).
Nahorny chętnie zapraszany jest do nagrań i koncertów innych twórców, m.in. grał z Andrzejem Trzaskowskim, Andrzejem Kurylewiczem, Janem Ptaszynem-Wróblewskim, Janem Jarczykiem, Tomaszem Szukalskim, Mariuszem Bogdanowiczem, z wokalistkami jazzowymi Marianną Wróblewską, Lorą Szafran, Dorotą Miśkiewicz, ale także z wykonawcami muzyki popularnej Breakout, Novi Singers.
Od lat zajmuje się jazzowymi aranżacjami muzyki klasyków - Fryderyka Chopina, Karola Szymanowskiego, Mieczysława Karłowicza i Romana Maciejewskiego.
„Transkrybowanie wielkich mistrzów zawsze wzbudzało emocje, chociaż nie jest niczym nowym w muzyce. Robiono to +od zawsze+" - powiedział PAP muzyk. Według Nahornego, najistotniejszymi elementami transkrypcji są forma i improwizacja.
Efektem tego łączenia jazzu z muzyką klasyczną były albumy „Mity”(1997) z transkrypcją muzyki Karola Szymanowskiego, „Nahorny - Chopin. Fantazja polska” (2000) i „Nahorny - Karłowicz. Koncert” (2002).
Jest liderem dwóch zespołów: Nahorny Sextet (Dorota Miśkiewicz – wokal, skrzypce, Henryk Gembalski – skrzypce, Wojciech Staroniewicz – saksofon tenorowy i sopranowy, Mariusz Bogdanowicz – kontrabas, Piotr Biskupski – perkusja), który jest najdłużej - bo od 1998 r. - istniejącym sekstetem w historii polskiego jazzu, a także tria z Mariuszem Bogdanowiczem - kontrabas i Piotrem Biskupskim - perkusja.
Współpracuje z wydawnictwem Mariusza Bogdanowicza Confiteor - czego owocem są płyty: „Nahorny Trio. Dolce far niente i nic więcej”, „Śpiewnik Nahornego” (piosenki Nahornego w wykonaniu Lory Szafran, z triem i orkiestrą smyczkową), „Nahorny Sextet - Chopin Genius Loci”, „Nahorny Trio Hope”.
W 2009 r. Włodzimierz Nahorny obronił pracę doktorską pod tytułem „Twórczość Fryderyka Chopina jako źródło inspiracji w muzyce jazzowej”, a w 2013 otrzymał tytuł profesora. Wykłada na Akademii Muzycznej w Gdańsku na kierunku „Jazz i Muzyka Estradowa”. Mimo zobowiązań pedagogicznych pozostaje aktywnym muzykiem na polskiej scenie jazzowej.
W 2000 otrzymał statuetkę „Fryderyka" w kategorii Jazzowy Muzyk Roku 2000. Został uhonorowany również wieloma odznaczeniami, m.in. Odznaką Zasłużony działacz kultury (1974, 1986) i Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze - Gloria Artis”. W 2011 roku odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Najbliższe koncerty zespołu Nahorny Trio: w warszawskim klubie Prom Kultury 5 listopada wieczorem oraz 12 listopada w Ostrowie Wielkopolskim. (PAP)
autorka: Anna Bernat
abe/ dki/
