91 rzeźb Augusta Zamoyskiego, jednego z najważniejszych polskich rzeźbiarzy XX wieku, trafiło w czwartek do Muzeum Narodowego w Warszawie. Cieszymy się, że zapobiegliśmy rozproszeniu tych dzieł – powiedział wicepremier, minister kultury Piotr Gliński.
Kolekcja rzeźb Zamoyskiego (1893–1970) trafiła do zbiorów MNW dzięki staraniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Muzeum Narodowego w Warszawie oraz Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Negocjowana od kilku lat umowa zakupu rzeźb i praw autorskich do spuścizny artystycznej rzeźbiarza została podpisana 15 stycznia 2019 r. w Ambasadzie Rzeczypospolitej Polskiej w Paryżu.
Wicepremier Gliński podkreślił, że to jest "zwieńczenie procesu i wysiłku bardzo wielu ludzi". "To jest efekt pracy bardzo wielu osób - urzędników naszego ministerstwa, kustoszy muzealnych z Muzeum Narodowego w Warszawie i Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie. To jest współpraca wszystkich tych instytucji, dzięki temu to się udało" - zaznaczył.
Szef MKiDN wspomniał m.in. nieżyjącego wieloletniego pracownika MKiDN Jacka Milera oraz historyka sztuki Andrzeja Wata, którzy byli inicjatorami zakupu rzeźb Zamoyskiego.
Zdaniem ministra kultury "to, co zrobił August Zamoyski, jeden z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy, to jest przecież część polskiej kultury, polskiego dziedzictwa". "Cieszymy się bardzo, że zapobiegliśmy przede wszystkim rozproszeniu tych dzieł" - powiedział.
Dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie prof. Jerzy Miziołek ocenił, że "gdyby szukać porównania (dla Zamoyskiego - PAP) z wielkim artystą europejskim to Michał Anioł przychodzi na myśl, ale nie ten Michał Anioł około 1500 r., (...)ale Michał Anioł w później fazie życia, kiedy wykonuje Pietę Florencką, Pietę Rondanini".
Prof. Miziołek podkreślił, że jest "dumny i szczęśliwy", że dzieła Zamoyskiego od dziś stanowią "część wielkiego dziedzictwa kulturowego Polski i będą należały do arcydzieł sztuki polskiej prezentowanych w Muzeum Narodowym".
W ocenie dyrektora Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie dr hab. Jarosława Klejnockiego wicepremier Gliński "podjął strategiczną decyzję, żeby ten projekt, który rozpoczął się jeszcze za dawniejszych ministrów, kontyunować". "Jestem głęboko przekonany, że takimi decyzjami przechodzi się do historii. Za to bardzo dziękuję" - mówił, zwracając się do Glińskiego.
Dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie oraz dyrektor Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie podpisali w czwartek porozumienie otwierające projekt "Zamoyski". Zgodnie z porozumieniem zakupiona kolekcja zostanie udostępniona zwiedzającym 17 maja 2019 r. podczas prezentacji "Zamoyski ocalony" w Muzeum Narodowym w Warszawie. Ekspozycji będzie towarzyszył otwarty dla publiczności pokaz konserwatorski na żywo. Po trzech miesiącach odrestaurowane rzeźby trafią do Muzeum Literatury, gdzie od 17 października publiczność będzie mogła oglądać je na wystawie "August Zamoyski. Myśleć w kamieniu", poszerzonej o znajdujące się w zbiorach ML bogate archiwum rzeźbiarza i podsumowujące wspólne przedsięwzięcie.
W trakcie uroczystości minister kultury wręczył dwóm osobom, zaangażowanym w odzyskanie rzeźb Zamoyskiego, odznaki "Zasłużony dla Kultury Polskiej". Otrzymały je Ewa Ziembińska, historyk sztuki, kustosz Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego, która od 2016 r. współpracowała z MKiDN w działaniach zmierzających do wykupienie i sprawdzenia do Polski dorobku Zamoyskiego oraz Justyna Kowal, historyk, od 18 lat związana z MKiDN, w ostatnich latach szczególnie zaangażowana w działania związane z realizacją i finalizacją dwóch przedsięwzięć finansowanych ze środków Ministerstwa - utworzenia i otwarcia dla publiczności Przestrzeni Muzealnej Gombrowicza w Vence we Francji, zakupu i sprowadzenia z Francji do kraju kolekcji rzeźb Zamoyskiego.
W kolekcji zakupionej przez Muzeum Narodowe w Warszawie znajdują się rzeźby pochodzące ze wszystkich okresów działalności artystycznej Augusta Zamoyskiego. Do zbioru należy także 12 rysunków i szkiców oraz zestaw jego narzędzi rzeźbiarskich. Wśród przywiezionych do Warszawy dzieł znajdują się takie prace jak "Łza. Portret Rity Sacchetto", "Ich dwoje", "Portret Lusi Aderowej", "Głowa Antoniego Słonimskiego" i "Portret Louisa Marcoussisa".(PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ wj/