Hejnały 32 różnych polskich miejscowości zaprezentowano podczas jubileuszowego XXV Ogólnopolskiego Przeglądu Hejnałów Miejskich, który odbył się w środę w Lublinie.
Przegląd jest organizowany od 1994 r. Jego celem jest popularyzacja grania hejnałów w polskich miastach i wiedzy o nich. „Coraz to nowe miejscowości podejmują tę tradycję, bardzo nas to cieszy. W tym roku po raz pierwszy przyjechali do Lublina trębacze z Przemyśla, Pucka i Zabłudowa zagrać swoje hejnały” – powiedziała PAP wicekanclerz Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Miłośników Hejnałów Miejskich, Alicja Dec.
„Hejnały grane są w blisko stu miejscowościach. Na naszych przeglądach gościliśmy przedstawicieli ponad 70, prawie wszystkich, gdzie trębacze grają je na żywo, bo w niektórych są odtwarzane z głośników” – dodała Dec.
Prezydent Lublina Krzysztof Żuk, który spotkał się z trębaczami, powiedział, że przegląd hejnałów to nawiązanie do pięknej tradycji. „To też atrakcja turystyczna i możliwość pokazania miasta przez jego duszę, emocjonalność. W Lublinie było to szczególnie widoczne w ubiegłym roku, gdy obchodziliśmy 700-lecie nadania praw miejskich. Mieliśmy około tysiąca projektów kulturalnych, mieszkańcy budowali w sobie dumę z miasta, jego historii, dokonań, a też pokłady optymizmu na przyszłość” – powiedział Żuk.
Przegląd tradycyjnie rozpoczął się od przemarszu trębaczy - niektórych w barwnych tradycyjnych strojach lub paradnych mundurach - przez centrum miasta. Na czele pochodu szła orkiestra górników z Bogdanki. Na Placu Litewskim przedstawiciele trębaczy oraz władz wojewódzkich i miejskich złożyli kwiaty przy pomnikach Unii Lubelskiej, Konstytucji 3 Maja i Józefa Piłsudskiego oraz na płycie Pomnika Nieznanego Żołnierza. Przy pomnikach odegrano hejnały wybranych miast.
Potem na lubelskim Starym Mieście z balkonu zabytkowego Trybunału Koronnego trębacze grali hejnały, m.in. Krakowa, Warszawy, Olsztyna, Sandomierza, Zabrza, Łomży, Katowic, Lubartowa, Zamościa a także podlubelskiej gminy Mełgiew. Niektóre hejnały wykonywane były przez kilkuosobowe zespoły. Licznie zebrani na rynku mieszkańcy Lublina i turyści nagradzali wykonawców brawami.
Przegląd hejnałów w Lublinie organizowany jest corocznie 15 sierpnia, w kolejne rocznice nadania Lublinowi praw miejskich na prawie magdeburskim przez księcia Władysława Łokietka w 1317 r.
Słowo „hejnał” pochodzi prawdopodobnie z języka węgierskiego i oznaczało początkowo świt, jutrzenkę, a też pobudkę. Tradycje grania hejnałów sięgają wczesnego średniowiecza, wiązały się z pełnieniem nocnej straży. Zachowane księgi wielu miast od XIV w. notują wydatki związane z utrzymaniem trębaczy.
Do najstarszych i najbardziej znanych hejnałów miejskich w Polsce należy krakowski, wygrywany co godzinę z Wieży Mariackiej. W Lublinie hejnał grany jest przez trębacza codziennie w południe z balkonu ratusza. Zachował się zapis melodii lubelskiego hejnału z 1686 r. (PAP)
autor: Zbigniew Kopeć
kop/ pat/
