Śląskie struktury Koalicji Obywatelskiej sprzeciwiają się decyzji zarządu województwa o odwołaniu ze stanowiska dyrektor Muzeum Śląskiego Alicji Knast. Parlamentarzyści KO chcą, by decyzję regionalnego samorządu skontrolował wojewoda śląski i rozważają doniesienie do prokuratury.
"Wystąpimy do wojewody śląskiego z wnioskiem o kontrolę zasadności i zgodności z prawem podjęcia tej decyzji. Rozważamy też poinformowanie prokuratury o tym, że marszałek woj. śląskiego dopuścił się przestępstwa urzędniczego, dlatego że nie ma dzisiaj powodów do odwoływania dyrektorki muzeum, a zarząd woj. śląskiego taką decyzję podjął - fatalną decyzję dla naszego regionu, fatalną decyzję dla polskiej kultury" - mówił podczas piątkowej konferencji prasowej w Katowicach poseł KO Michał Gramatyka.
W minioną środę zarząd woj. śląskiego odwołał Alicję Knast ze stanowiska, tłumacząc to nieprawidłowościami wykazanymi podczas kontroli i audytu. Szefowa wiodącego w regionie muzeum została odwołana, choć szef współprowadzącego placówkę resortu kultury, prof. Piotr Gliński, w swojej opinii ocenił, że stwierdzone nieprawidłowości nie są wystarczającą przesłanką do odwołania dyrektor. Minister pozostawił jednak decyzję zarządowi woj. śląskiego, jako organowi sprawującemu bezpośrednio nadzór nad muzeum.
Na opinię wicepremiera Glińskiego, zgodnie z którą nie ma wystarczających podstaw do odwołania dyrektor, powołał się w piątek także poseł Gramatyka. Ocenił, że dyr. Knast jest jedną z najlepszych specjalistek w zakresie zarządzania kulturą, nie tylko na Śląsku, ale także w Polsce. Decyzję zarządu województwa poseł ocenił, jako fatalną i bezprawną.
"Zarząd woj. śląskiego podjął decyzję o odwołaniu pani dyrektor Alicji Knast. Tej decyzji jeszcze nie ma w biuletynie informacji publicznej, więc nie znamy jej treści, ale ta decyzja jest podjęta bezprawnie (...). Będziemy walczyć o to, aby ta decyzja została uchylona. Uważamy, że marszałek woj. śląskiego zachowuje się jak PRL-owski watażka, korzystając tylko z tego, że za nim jest jego partia" - mówił pos. Gramatyka, według którego zarząd woj. śląskiego podejmuje "decyzje, które nie mają oparcia w prawie".
Dyrektor Knast, odnosząc się wcześniej do zapowiedzi jej potencjalnego odwołania mówiła, że to następstwo m.in. jej sprzeciwu wobec organizowania w muzeum konwencji politycznych oraz różnicy zdań między urzędem marszałkowskim a muzeum w sposobie postrzegania tej instytucji. Dyrektor nie kwestionowała zarzutów stawianych w wyniku kontroli, jednak jej zdaniem nie były to uchybienia poważne, jak sugerowali urzędnicy marszałka.
Jak informował w minioną środę rzecznik urzędu marszałkowskiego, przyczyną odwołania dyrektor były „nieprawidłowości wykazane podczas wielomiesięcznych kontroli i audytu prowadzonych w instytucji kultury przez wydział obsługi prawnej i kontroli oraz wydział audytu urzędu marszałkowskiego”. „Wnioski z tych czynności były podstawą do wystosowania pisma do Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych. O sprawie została powiadomiona właściwa jednostka prokuratury, której przekazano dokumentację z całości przeprowadzonej kontroli i audytu” - przypomniał rzecznik.
W sprawie odwołania dyrektor zarząd woj. śląskiego uzyskał pozytywną opinię NSZZ Solidarność przy Muzeum Śląskim oraz - zgodnie z procedurą - otrzymał opinię ministra kultury. „Wicepremier prof. Piotr Gliński decyzję o odwołaniu ze stanowiska dyrektor Muzeum Śląskiego pozostawił Zarządowi Województwa Śląskiego – jako organowi, który sprawuje bezpośredni nadzór nad Muzeum Śląskim i w którego rejestrze znajduje się ta instytucja kultury” - podkreślał w środę rzecznik marszałka Sławomir Gruszka, zapewniając, iż podejmując decyzję o odwołaniu dyrektor "zarząd woj. śląskiego kierował się troską o funkcjonowanie Muzeum Śląskiego”.
Zamiar odwołania dyrektor muzeum zarząd województwa ogłosił w ub. roku. Bezpośrednim powodem miała być niegospodarność wykazana podczas kontroli realizowanej przez pracowników wydziału kontroli urzędu oraz audyt. Kontrola wykazała m.in. naruszenie przepisów ustawy o finansach publicznych poprzez niepodanie do publicznej wiadomości stawek opłat za wynajmowane powierzchnie zawartych w wydanych przez dyrektora muzeum zarządzeniach wewnętrznych. Dyrektor miała też naruszyć przepisy ustawy o rachunkowości oraz sprawować niewystarczający nadzór nad mieniem placówki w zakresie dysponowania elementami demontowanych wystaw czasowych, z których część trafia do magazynu, a część do utylizacji. Wśród zarzutów było np. niedopilnowanie dostarczenia przez wykonawcę polisy ubezpieczającej dzieło. Według dyr. Knast w tym wypadku chodziło o kwotę 2 tys. zł, a placówka zapowiadała nałożenie na wykonawcę kar przewyższających tę kwotę.
W następstwie kontroli i audytu zarząd woj. śląskiego wystąpił do ministra kultury o zaopiniowanie odwołania dyrektor Knast. W datowanej na 8 stycznia br. odpowiedzi minister Gliński przypomniał, że zgodnie z ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej dyrektor instytucji kultury powołany na czas określony może być odwołany przed upływem tego okresu z powodu naruszenia przepisów prawa w związku z zajmowanym stanowiskiem.
„Nieprawidłowości wykazane w muzeum (…) podczas kontroli i audytu moim zdaniem nie stanowią na obecną chwilę wystarczającej przesłanki do odwołania dyrektora muzeum na podstawie (…) ustawy (…). Stanowisko ws. naruszenia przepisów prawa przez dyrektora (…) powinny bowiem zająć uprzednio właściwe organy” - napisał Gliński, wskazując na rzecznika dyscypliny finansów publicznych i prokuraturę i uściślając, że chodzi o ustalenie, czy działania i zaniechania dyrektora noszą znamiona czynu zabronionego. Wobec skierowania przez marszałka zawiadomienia do prokuratury, szef MKiDN decyzję o odwołaniu dyrektor muzeum pozostawił zarządowi woj. śląskiego.
Alicja Knast została powołana na stanowisko dyrektora Muzeum Śląskiego w 2014 r. bez konkursu, w trudnej sytuacji placówki. Wobec opóźnień i trudności budowy nowej, podziemnej siedziby muzeum na trudnym terenie dawnej kopalni pojawiło się zagrożenie utraty pieniędzy z UE. Dyrektor doprowadziła do jej otwarcia w czerwcu 2015 r. Charakter nowej siedziby Muzeum Śląskiego zaowocował nagrodami architektonicznymi; nagrody przyznawano też w ostatnich latach placówce i jej dyrektor za działalność wystawienniczą i edukacyjną. Na początku grudnia ub. roku wiceminister kultury Jarosław Sellin wręczył dyrektor Alicji Knast brązowy medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.(PAP)
autorzy: Marek Błoński, Mateusz Babak
mab/ mtb/ dki/
