Andrzej Panufnik. Fot. PAP/CAF
Kolekcja internetowa, poświęcona twórczości Andrzeja Panufnika, została udostępniona bezpłatnie w środę, w 100. rocznicę urodzin kompozytora. Nagraniom towarzyszą bogate opisy, fotografie i materiały filmowe. Specjalną kolekcję, poświęconą twórczości Panufnika udostępnił Narodowy Instytut Audiowizualny (NInA). Została ona dobrana pod kątem najwyższego poziomu artystycznego wykonań lub szczególnej wartości historycznej.
"Chyba nigdy w dziejach nie było tylu nowo otwartych instytucji kultury, dedykowanych muzyce, co w ciągu ostatnich kilku lat. Otworzyliśmy filharmonie w Szczecinie, Wejherowie, Kielcach, Koszalinie, Opolu, Częstochowie, Gorzowie Wlkp., kończymy budowę Narodowego Forum Muzyki we Wrocławiu (...) W żadnej innej dziedzinie działalności kulturalnej nie wydarzyło się tyle, co w życiu muzycznym, jeśli chodzi o stworzenie nowych ram dla uprawiania muzyki i edukacji" - powiedziała minister kultury i dziedzictwa narodowego Małgorzata Omilanowska podczas środowej konferencji w warszawskiej siedzibie Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Podkreśliła także ogromną liczbę studentów i uczniów szkół muzycznych. "Jeżeli przełożymy to na osiągnięcia polskich muzyków, znajdujemy pełne usprawiedliwienia dla tych inwestycji" - dodała. Omilanowska zwróciła uwagę na fakt, że wciąż zbyt wiele osób pozostaje wyłączonych z uczestnictwa w życiu kulturalnym ze względów finansowych.
"To, że możemy dzisiaj +odpalić+ tę zakładkę, która da nam pełny dostęp do twórczości Panufnika jest kontynuowaniem zadania udostępniania kultury. Szukamy dróg, by wszyscy, którzy interesują się kulturą mogli do niej dotrzeć bez ponoszenia wysokich kosztów. Mamy przekonanie, że dzięki takim projektom jak ten, każdy będzie mógł posłuchać tej muzyki w bardzo dobrym wykonaniu" - powiedziała minister kultury i dziedzictwa narodowego Małgorzata Omilanowska.
"To, że możemy dzisiaj +odpalić+ tę zakładkę, która da nam pełny dostęp do twórczości Panufnika jest kontynuowaniem zadania udostępniania kultury. Szukamy dróg, by wszyscy, którzy interesują się kulturą mogli do niej dotrzeć bez ponoszenia wysokich kosztów. Mamy przekonanie, że dzięki takim projektom jak ten, każdy będzie mógł posłuchać tej muzyki w bardzo dobrym wykonaniu" - powiedziała.
Nagraniom towarzyszą starannie przygotowane opisy, oś czasu - na której można prześledzić twórczość Panufnika w odniesieniu do ważnych wydarzeń historycznych oraz działalności innych kompozytorów: Henryka Mikołaja Góreckiego, Witolda Lutosławskiego i Krzysztofa Pendereckiego - oraz materiały filmowe i fotografie. Jest to największy ogólnodostępny zbiór kompozycji artysty.
"Ta kolekcja to rodzaj wypełniania zobowiązania wobec Panufnika, który musiał nasz kraj opuścić i pozostawał nieobecny w naszym życiu kulturalnym. Szukając sposobu na to jak legalnie propagować twórczość artysty, postanowiliśmy otwierać tego typu zbiory. To nie tylko muzyka, ale wspaniałe źródło wiedzy" - powiedział Michał Merczyński, dyrektor NInA.
W serwisie dostępne będą wykonania m.in. "Modlitwy powszechnej" ("Universal Prayer"), z 1977 r. o dużym znaczeniu symbolicznym - w Polsce, po 23 latach, cofnięto wówczas zakaz wykonywania utworów Panufnika i jesienią tego samego roku "Modlitwa" zabrzmiała podczas festiwalu Warszawska Jesień.
Dostępne będą także nagrania "X Symfonii", wykonanej podczas Warszawskiej Jesieni w 1990 r., pod dyrekcją samego kompozytora (jest to zarazem zapis wideo jedynej wizyty Panufnika w Polsce po latach emigracji) czy też "Koncert fortepianowy" w wykonaniu Ewy Pobłockiej, pod batutą Wojciecha Michniewskiego. Większość materiałów pochodzi z archiwum Polskiego Radia.
Wysłuchać będzie można także "perełek", jak fokstrot "Ach, Pardon" z 1931 r. w wykonaniu Adolfa Dymszy i z muzyką skomponowaną przez 16-letniego wówczas Panufnika. Słowa do muzyki dopisał poeta Marian Hemar.
"Materiał, który wysłałam to rzeczy, które tworzył przez czas, gdy żyliśmy razem" - powiedziała Camilla Panufnik, wdowa po kompozytorze. "Nie miałam materiałów z pracy męża w jego ojczyźnie. Cieszę się bardzo, że mogę wreszcie posłuchać +Ach, Pardon+, którą napisał w wieku nastoletnim, zafascynowany jazzem i fokstrotem. Jego matka zaniosła utwór do kogoś, kto zaniósł go dalej do Hemara. Ten natychmiast napisał słowa. Piosenkę zaśpiewał Dymsza i stała się wielkim przebojem. Ale Andrzej nie mógł posłuchać, jak Dymsza śpiewa jego piosenkę. Miał tylko 16 lat - nie wpuszczali go do klubów!" - dodała.
W zbiorze znalazły się także filmy, ukazujące sylwetkę kompozytora, m.in. "Tata zza żelaznej kurtyny" (2009) w reżyserii Krzysztofa Rzączyńskiego czy "Andrzej Panufnik: Errata do biografii" (2008) Grzegorza Brauna.
Uzupełnieniem kolekcji jest wydana wspólnie przez NInA i PWN książka "Panufnik, architekt emocji" autorstwa Beaty Bolesławskiej-Lewandowskiej. Publikacja jest zbiorem wywiadów z osobami z otoczenia kompozytora: rodziną, przyjaciółmi, a także artystami i dyrygentami, z którymi Panufnik pracował. Całość poprzedzona została słowem wstępnym, napisanym przez Adama Zagajewskiego. Wśród rozmówców znaleźli się m.in. Łukasz Borowicz, Gerard Schwarz, Wojciech Michniewski, Julian Anderson, a także Camilla, Roxana i Jem Panufnikowie.
W multimedialnej bibliotece - NINATECE - wcześniej znalazły się podobne kolekcje, poświęcone twórczości Lutosławskiego, Pendereckiego i Góreckiego. W przygotowaniu jest także zbiór, poświęcony Wojciechowi Kilarowi. (PAP)
pj/ dym/
