Żegnamy dziś osobowość wielkiego formatu – wrażliwego, pełnego życzliwości, szlachetnego człowieka, obdarzającego innych uśmiechem oraz dobrocią, o niespotykanej kulturze osobistej i rozległej wiedzy muzycznej – napisał o Jóżefie Kańskim szef MKiDN prof. Piotr Gliński w liście odczytanym podczas czwartkowego pogrzebu muzykologa.
"Z wielkim smutkiem przyjąłem wiadomość o śmierci śp. Józefa Kańskiego, nestora polskiej krytyki muzycznej, znakomitego muzykologa, podziwianego pianisty, wybitnego autora tekstów, które stały się bliskie wielu pokoleniom Polaków. Żegnamy dziś osobowość wielkiego formatu - wrażliwego, pełnego życzliwości, szlachetnego człowieka, obdarzającego innych uśmiechem oraz dobrocią, o niespotykanej kulturze osobistej i rozległej wiedzy muzycznej" - podkreślił minister kultury i dziedzictwa narodowego w liście odczytanym przez wiceminister Wandę Zwinogrodzką podczas ostatniego pożegnania polskiego muzykologa i pianisty, które odbyło się w czwartek na Wojskowych Powązkach w Warszawie.
"Zapamiętamy Józefa Kańskiego jako wielkiego pasjonata, wnikliwego znawcę i wielbiciela opery, a także jej niestrudzonego propagatora. Również jako członka Zarządu i Rady Naukowej Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie, wieloletniego redaktora Polskiego Radia i - nieprzerwanie od roku 1960 - członka kolegium redakcyjnego +Ruchu Muzycznego+, na którego łamach jeszcze w maju tego roku ukazał się jego ostatni tekst" - zaznaczył prof. Gliński.
Kański - jak wskazał - jako autor niezliczonych artykułów o muzyce i jej twórcach "potrafił poruszać słowem, a jego doświadczenie i znajomość istotnych punktów odniesienia czyniły prezentowane argumenty niezwykle trafnymi".
"Tworzył teksty prawdziwe, piękne i wartościowe. Odkrywał przed nami doniosłe sensy estetyczne i symboliczne, objaśniał dzieła operowe, przybliżał sylwetki twórców i wykonawców. Pośród publikacji Józefa Kańskiego warto wspomnieć legendarny +Przewodnik operowy+ - jedenastokrotnie wznawianą przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne obowiązkową pozycję w bibliotece melomana, tom +Mistrzowie sceny operowej+ czy ikoniczną +Dyskografię chopinowską. Historyczny katalog nagrań płytowych+" - wymieniał.
Jak przypomniał, Józef Kański uprawiał działalność pedagogiczną, w szczególności prowadząc w Akademii Muzycznej w Warszawie w latach 70. ubiegłego wieku seminarium z krytyki muzycznej, a w latach 80. wykłady z historii teatru operowego. Szerokiemu gronu znany był także jako juror teleturnieju Telewizji Polskiej pt. "Wielka gra".
"Całe życie oddał sztuce i służbie na rzecz edukacji oraz rozbudzania wrażliwości muzycznej Polaków. Niezmiennie cieszył się uznaniem środowiska muzycznego w kraju i za granicą, czego wyrazem były liczne dowody sympatii, nagrody i wyróżnienia. Za doniosłe dokonania twórcze śp. Józef Kański został uhonorowany między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem +Zasłużony Kulturze Gloria Artis+. Bez wątpienia obecność Józefa Kańskiego w polskiej kulturze to wyjątkowy dar, który dla wielu stanowić będzie źródło nieustającej inspiracji" - dodał w liście minister kultury.
Józef Kański urodził się 21 października 1928 r. w Warszawie. W latach 1946-1954 studiował filologię klasyczną i muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim, a w latach 1948-1955 teorię muzyki i kompozycję oraz fortepian w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. Po ukończeniu studiów przez kilka lat pracował jako pianista – grał recitale i współpracował z orkiestrami m.in. nagrał z Filharmonią Narodową IV Koncert fortepianowy op. 70 Antona Rubinsteina.
Był znawcą problematyki teatru operowego. Od 1955 r. pracował dla wielu czasopism, był m.in. stałym recenzentem "Trybuny Ludu" i członkiem kolegium redakcyjnego "Ruchu Muzycznego". W 1962 r. publikował w angielskim miesięczniku "Opera" teksty o działalności teatrów operowych w Polsce. Był także członkiem Zarządu i Rady Naukowej Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie.
Za swoje zasługi został uhonorowany m.in. Krzyżem Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski (1974), odznaką "Zasłużony Działacz Kultury" (1975) oraz Srebrnym (2007) i Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" (2018). Józef Kański zmarł 19 sierpnia w wieku 94 lat. (PAP)
akn/ aszw/
