Siedziba Narodowego Instytutu Dziedzictwa przy ul. Szwoleżerów 9. Źródło: NID
Dwudniowa konferencja "Narodowy Instytut Dziedzictwa - 50 lat misji" rozpoczęła się w środę w Warszawie. "Celem Instytutu jest zachowanie zabytków, misja ta pozostaje aktualna od ponad pół wieku" - zaznaczyła dyrektor placówki Paulina Florjanowicz.
W konferencji bierze udział ok. 300 ekspertów w zakresie ochrony zabytków z Polski i zagranicy.
"Narodowy Instytut Dziedzictwa w obecnej formie i pod obecną nazwą działa od zaledwie dwóch lat, ale kontynuuje misję rozpoczętą 50 lat temu, gdy powołano do życia Ośrodek Dokumentacji Zabytków, którego Instytut jest prawnym i ideowym następcą" - przypomniała dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa Paulina Florjanowicz.
"Misję Instytutu można sprowadzić do kilku słów: celem jest zachowanie zabytków (...). Misja ta pozostaje aktualna od ponad pół wieku. W międzyczasie polska rzeczywistość diametralnie się zmieniła, ale dobrze sformułowana misja i dobrze sformułowany cel się nie zmienia" - mówiła.
Narodowy Instytut Dziedzictwa (NID) jest nowoczesną instytucją kultury podległą ministrowi kultury i dziedzictwa narodowego, powołaną do ochrony dziedzictwa, gromadzenia i upowszechniania wiedzy o zabytkach, wyznaczania standardów ich ochrony i konserwacji.
Florjanowicz zauważyła, że współczesne czasy nakładają na społeczeństwa obowiązek nie tylko fizycznej konserwacji zabytków, ale też wytłumaczenia, dlaczego takie działania są podejmowane. "Odpowiedzialność za zabytki ponosi dziś nie tylko wąskie grono specjalistów i urzędników, ale także właściciele zabytków, ich zarządcy i całe społeczeństwo. Wszyscy jesteśmy strażnikami naszego dziedzictwa” – podkreśliła Florjanowicz.
W inauguracji konferencji udział wziął sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Żuchowski. "W misję Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisana jest także edukacja związana z ochroną dziedzictwa, dbałością o zabytki - to poważne wyzwanie dla nas wszystkich: zastanowić się, jak upowszechniać wiedzę o zabytkach, jak opowiadać społeczeństwu o konieczności zachowania naszego dziedzictwa w taki sposób, aby ta opowieść była zrozumiała, aby kształtowała świadomość społeczną" - mówił Żuchowski.
Podczas konferencji zaprezentowany zostanie dotychczasowy dorobek Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Specjaliści będą debatować o polskiej współpracy z innymi krajami europejskimi w zakresie ochrony dziedzictwa. Odbędą się także dyskusje na temat badań archeologicznych prowadzonych przed wytyczeniem dróg ekspresowych i autostrad, Pomników Historii, Europeany czyli cyfrowego muzeum, archiwum i biblioteki Europy, obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa oraz roli Narodowego Instytutu Dziedzictwa w procesie ochrony obiektów z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Badania przeprowadzone na zlecenie instytutu wskazują, że 89 proc. badanych Polaków przypisuje ważną rolę społeczną dziedzictwu kulturowemu. Według 62 proc. ankietowanych największą wartością zabytku jest fakt, że pełni on rolę świadectwa wspólnej historii. W badaniu sprawdzono też, czy respondenci znają zabytki w swojej okolicy. 80 proc. badanych na pytanie, czy znają zabytek w swojej okolicy, odpowiedziało twierdząco.
Narodowy Instytut Dziedzictwa (NID) jest nowoczesną instytucją kultury podległą ministrowi kultury i dziedzictwa narodowego, powołaną do ochrony dziedzictwa, gromadzenia i upowszechniania wiedzy o zabytkach, wyznaczania standardów ich ochrony i konserwacji.
Historia instytutu sięga 1962 roku, kiedy to powstał Ośrodek Dokumentacji Zabytków. Po połączeniu go w 2002 r. z Ośrodkiem Ochrony Zabytkowego Krajobrazu powstał Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków. W 2007 r. dołączono do niego Ośrodek Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego. W 2011 r. Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków zmienił nazwę na Narodowy Instytut Dziedzictwa.
Do jego najważniejszych zadań w zakresie promocji zabytków w naszym kraju należy organizacja obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa. Instytut koordynuje też procedurę przyznania tytułu Pomnika Historii. Zajmuje się również digitalizacją zgromadzonej dokumentacji i budową bazy danych geoprzestrzennych dla zabytków, uruchomioną w tym roku w serwisie e-zabytek.nid.pl.
NID realizuje część zadań resortu kultury wynikających z przystąpienia Polski do Konwencji Światowego Dziedzictwa UNESCO z 1972 r. Ocenia stan obiektów z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO, przygotowuje też nowe nominacje i pomaga w opracowaniu dokumentacji do wniosków o wpis na listę.
Na początku roku Polska z Ukrainą złożyły wniosek do Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO o wpis drewnianych cerkwi z polskiego i ukraińskiego regionu Karpat na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. (PAP)
agz/ hes/
