Bruno Schulz. Autoportret. Fot. PAP/T. Prażmowski
19 listopada minie 70 lat od śmierci Brunona Schulza. Z tej okazji zaplanowano wystawy, panele dyskusyjne, pokazy filmowe i wystawy, które odbywać się będą w kilku polskich miastach.
Od 19 do 25 listopada na Uniwersytecie Warszawskim, w Akademii Sztuk Pięknych i w Kinie Rejs odbywać się będzie Festiwal Schulzowski z udziałem m.in. Krzysztofa Czyżewskiego, Pawła Śpiewaka, Stefana Chwina, Magdaleny Tulli, Włodzimierza Boleckiego, Jerzego Jastrzębskiego i Marka Zaleskiego.
Festiwal rozpocznie w poniedziałek w Pałacu Tyszkiewiczów wykład Jana Woleńskiego (UJ), potem zaplanowano panel "Antagonizm i pojednanie" z udziałem m.in. Krzysztofa Czyżewskiego i Pawła Śpiewaka. W środę na Wydziale Sztuki Mediów i Scenografii ASP odbędzie się wernisaż wystawy prezentującej wyniki konkursu prac inspirowanych twórczością Schulza.
Od 19 do 25 listopada na Uniwersytecie Warszawskim, w Akademii Sztuk Pięknych i w Kinie Rejs odbywać się będzie Festiwal Schulzowski z udziałem m.in. Krzysztofa Czyżewskiego, Pawła Śpiewaka, Stefana Chwina, Magdaleny Tulli, Włodzimierza Boleckiego, Jerzego Jastrzębskiego i Marka Zaleskiego.
W piątek w Pałacu Tyszkiewiczów odbędą się dwa panele: "Czym była Warszawa dla Schulza? Czym była Warszawa za Schulza?" z udziałem m.in. Marka Zaleskiego, Elżbiety Janickiej, Hanny Kirchner i Jana Gondowicza oraz "Czy jesteśmy już gotowi przyjąć grafikę Schulza? Od kultury perwersji do kultury otwartej", w którym uczestniczyć będą m.in. David Goldfarb, Jacek Kochanowski, Sergiusz Kowalski. Na sobotę zaplanowano sesję naukową "Socjologia Drohobycza" z udziałem naukowców polskich i ukraińskich i dwa panele dyskusyjne: "Gwiazdozbiór Drohobycza (Schulz, Gottliebowie, Chciuk, Franko)" oraz "Bruno Schulz: żydowski Polak/polski Żyd?"
Już od czwartku w warszawskiej galerii Kordegarda można oglądać wystawę zatytułowaną "Drohobycz artystów" zorganizowaną przez Żydowski Instytut Historyczny i Narodowe Centrum Kultury. W Drohobyczu, rodzinnym mieście Schulza, Drohobycz urodzili się inni wybitni artyści: Maurycy i Leopold Gottliebowie. Na wystawie prezentowane są dzieła tych trzech artystów ze zbiorów Żydowskiego Instytutu Historycznego w tym sześć, dotąd nie pokazywanych razem, rysunków Brunona Schulza. 19 listopada w galerii Kordegarda odbędzie się panel dyskusyjny poświęcony życiu i twórczości Brunona Schulza z udziałem m.in. Jana Gondowicza, Grzegorza Gaudena i Pawła Śpiewaka.
W poniedziałek w Arkadach Kubickiego Zamku Królewskiego w Warszawie o godz. 19.00 rozpocznie się wernisaż wystawy "W stronę Schulza", zorganizowanej przez Fundację Republika Marzeń i Instytut Książki. Podczas otwarcia wystawy będzie można obejrzeć spektakl "Pieśń nad pieśniami", w reżyserii i z muzyką Krzysztofa Majchrzaka, oraz wysłuchać fragmentu wspomnień Elli Schulz-Podstolskiej "Wujcio Brunio" w interpretacji Teresy Budzisz-Krzyżanowskiej. Ekspozycja została przygotowana przez Roberta Kuśmirowskiego, performera i rzeźbiarza.
Do 30 grudnia w warszawskim Muzeum Literatury można oglądać wystawę zatytułowaną "Rzeczywistość przesunięta", pokazującą twórczość Schulza na tle dzieł innych artystów dwudziestolecia międzywojennego. Prace artysty zestawione zostały z twórczością m.in.: Witkacego, Tadeusza Kantora, Jana Lebensteina.
Wydarzenia zawiązane z rocznica śmierci Brunona Schulza zaplanowano także w innych polskich miastach. Od 14 listopada w Galerii Sztuki Polskiej XX wieku Muzeum Narodowego Krakowie można oglądać wystawę "Xięga Bałwochwalcza Brunona Schulza (1892-1942)", na której znalazły się grafiki powstałe w latach 1920-1921.
Z kolei we Wrocławiu właśnie trwa Festiwal Brunona Schulza (14-18 listopada), w którego programie są m.in. spotkania z tłumaczami Schulza, panel o życiu literackim Żydów przed II wojną, wystawa „Bruno Schulz i Drohobycz w zbiorach Zakładu Narodowego im. Ossolińskich” oraz panel „Schulz i poeci” z udziałem Ryszarda Krynickiego, Wojciech Bonowicza i Tomasza Różyckiego. Festiwal zakończy się w niedzielę 18 listopada na wrocławskim rynku, gdzie odbędzie się happening Braci Janickich z grupy Tadeusza Kantora zatytułowany „Weź walizkę, przyjdź na Rynek".
Wydarzenia schulzowskie zaplanowano także poza granicami Polski. 10 listopada w Openbare Bibliotheek w Amsterdamie odbył się "Wieczór z Brunonem Schulzem”, a w University of Chicago 19 i 20 listopada - konferencja, na której o Schulzu będą mówić literaturoznawcy z Niemiec, Japonii, Stanów Zjednoczonych, Belgii i Polski.
Tegoroczna edycja filmowego XVIII Festiwalu Form Dokumentalnych Nurt (18-23 listopada) w Kielcach poświęcona będzie autorowi "Sklepów cynamonowych". 18 listopada odbędzie się koncert zespołu Bester Quartet z repertuarem z płyty „Sanatorium pod klepsydrą”, dzień później obejrzeć będzie można zbiorową wystawę fotografii „Drohobycz bez Schulza”, a 21 listopada - spektakl „Bruno Schulz – historia występnej wyobraźni” w wykonaniu łódzkiego Teatru Lalki i Aktora „Pinokio”. Natomiast 22 listopada organizatorzy festiwalu zapraszają na „Nocne kino z Schulzem”, w tym pokaz filmów Krzysztofa Miklaszewskiego („Ulica krokodyli nad Tamizą”, „Ostatni z Schulzem”, „Schulz w Krakowie”), pokaz filmu Braci Quay „Ulica krokodyli” oraz trailera ich najnowszego obrazu „Sanatorium pod klepsydrą”.
Wydarzenia schulzowskie zaplanowano także poza granicami Polski. 10 listopada w Openbare Bibliotheek w Amsterdamie odbył się "Wieczór z Brunonem Schulzem”, a w University of Chicago 19 i 20 listopada - konferencja, na której o Schulzu będą mówić literaturoznawcy z Niemiec, Japonii, Stanów Zjednoczonych, Belgii i Polski.
Bruno Schulz - jeden z najciekawszych pisarzy XX wieku, malarz, rysownik - urodził się w 1892 r. w Drohobyczu niedaleko Lwowa, w rodzinie zasymilowanych Żydów. Jego ojciec był właścicielem sklepu bławatnego. Przyszły pisarz studiował architekturę na Politechnice Lwowskiej, ale z powodu choroby musiał przerwać naukę. Po śmierci ojca, zmuszony do podjęcia pracy zarobkowej, objął posadę nauczyciela rysunków w Państwowym Gimnazjum im. Władysława Jagiełły w Drohobyczu. Nauczycielem pozostał, z krótkimi przerwami, do 1941 r. Kiedy podczas wojny hitlerowcy zajęli Drohobycz, zatrudnili go przy katalogowaniu konfiskowanych książek. 19 listopada 1942 r. Schulz został zastrzelony na ulicy getta w Drohobyczu.
Ocalała literacka spuścizna Brunona Schulza to dwa cykle opowiadań: "Sklepy cynamonowe" i "Sanatorium pod Klepsydrą", które przyniosły mu uznanie, a także kilka opowieści oraz szkice krytyczne zamieszczane w czasopismach. Niektóre opowiadania Schulza oraz materiały do powieści "Mesjasz", którą przygotowywał, zaginęły. (PAP)
aszw/ ls/
