Sześć portretów z początków twórczości Pablo Picasso namalował na wcześniejszych obrazach, a jego ojciec, który także był malarzem, miał na niego większy wpływ niż dotąd sądzono - wynika z badań w ramach projektu CHARISMA, zaprezentowanych w Barcelonie.
Przeprowadzili je specjaliści z Uniwersytetu Barcelony i Muzeum Picassa, korzystając z supernowoczesnego przenośnego laboratorium MOLAB (Mobil Laboratory) w ramach unijnego projektu CHARISMA.
Ten sfinansowany przez Unię Europejską projekt wprowadził podejście interdyscyplinarne do ochrony dziedzictwa i działań konserwatorskich i restauracyjnych; w jego ramach konserwatorom zabytków umożliwiono najbardziej zaawansowane technicznie badania materiałowe, m.in. bazujące na spektroskopii podczerwonej i ramanowskiej czy fluorescencji rentgenowskiej i UV-Vis.
Naukowcom udostępniono mobilny sprzęt, dzięki któremu mogli wykonać różne nieinwazyjne pomiary na miejscu, co pozwala wyeliminować ryzyko i koszty związane z przenoszeniem dzieł sztuki do laboratoriów. Istotne znaczenie ma też uzyskanie dostępu do dużej liczby danych analitycznych i technicznych, informacji archiwalnych i inwentaryzacyjnych. Dzięki działaniom w ramach projektu opracowano wspólne europejskie standardy konserwatorskie.
Badanie materiałów użytych przez Picassa w sześciu portretach z wczesnego okresu twórczości z lat 1895-1900 wykazało, że hiszpański mistrz nowoczesności namalował je na jeszcze wcześniejszych obrazach na tych samych płótnach. Te wcześniejsze były jednak niewidoczne, bo zamalowane dobrze kryjącą bielą ołowiową.
Przedstawiciel działu konserwacji w Muzeum Picassa, Reyes Jimenez, wyjaśnił, że badania pozwoliły pogłębić wiedzę m.in. o autoportrecie Picassa w peruce z 1900 r. Picasso miał na nim czarne włosy, ale ostatecznie namalował siebie w białej peruce. Na obrazie pozostały także zarysy wcześniejszego sombrera. Według Jimeneza ponowne wykorzystywanie płócien przez malarza "nie powinno być postrzegane w kategoriach oszczędności, tylko przetwarzania i wykorzystywania kolorów, faktur i kształtów różnej jasności wcześniej namalowanych".
Obrazy "Starzec" i "Człowiek w berecie" powstały w latach 1891-95 w La Corunii w Galicii, podczas kilkuletniego pobytu młodego artysty w tym mieście. Był to znaczący okres formacyjny w jego twórczości, kiedy uczył się pod kierunkiem swojego ojca, Jose Ruiza Blasco, profesora Akademii Sztuk Pięknych w La Corunii.
"Starzec" to pozornie prosta praca, ma jednak kilka miejsc, które mogłyby wskazywać na inną kompozycję. Natomiast "Człowiek w berecie", namalowany w 1895 r., bardziej skomplikowany i solidny pokazuje, w jak bardzo wielkim stopniu Picasso pozostawał pod wpływem ojca. "Człowiek w berecie" został namalowany na wcześniejszym szkicu przedstawiającym dwa gołębie - motyw stale powracający w ikonografii artysty.
Inne przebadane obrazy to "Mężczyzna w stylu El Greca", "Portret Josepa Cardony i Furro" oraz "Portret Carlosa Casagemasa".(PAP)
klm/ mc/
