Mam nadzieję, że po przyznaniu Nagrody Nobla, Jon Fosse zagości bardzo mocno na polskich i europejskich scenach. W moim przekonaniu jest to jedna z bardziej interesujących postaci współczesnej dramaturgii europejskiej – mówi PAP reżyser, prezes Stowarzyszenia Dyrektorów Teatrów Paweł Szkotak.
"Jestem ogromnie rad, że mamy takiego laureata Literackiej Nagrody Nobla. Zawsze się cieszę, kiedy dramatopisarz dostaję tę Nagrodę, bo to impuls dla teatrów, żeby te teksty wystawiać" - powiedział Paweł Szkotak.
Reżyser zwrócił uwagę, że "Fosse to jest autor niejednoznaczny". "Już sam sposób, w jaki pisze dramaty, a czyni to w sposób specyficzny, używając zapisu, który trochę przypomina poezję - skłania nas do tego, żeby te teksty odczytywać metaforycznie" - mówił. "Te dialogi są zawsze czymś więcej niż wypowiedziami postaci. Zwykle czujemy, że bohaterowie nie mówią wszystkiego, a jakiś rodzaj tajemnicy lub traumy zachowują dla siebie" - wyjaśnił prezes Stowarzyszenia Dyrektorów Teatrów.
"Takie są też +Odwiedziny+, czyli dramat Fossego, który - jak dotąd jako jedyny - wystawiłem w 2006 r. w Teatrze Polskim w Poznaniu" - ocenił. "Jego teksty polskiemu czytelnikowi przybliżał miesięcznik +Dialog+ oraz Wydawnictwo ADiT, w którym ukazał się tom +Sztuki teatralne+ w przekładzie Haliny Thylwe" - przypomniał.
Paweł Szkotak przyznał, że po wystawieniu "Odwiedzin" w 2006 r. chciał ponownie sięgnąć po tekst Fossego. "Chciałem wrócić do tego autora, ale zawsze te projekty były odkładane".
"Jeśli chodzi o zapis - to sztuki Jona Fossego porównałbym do Tadeusza Różewicza - ale gdy mowa o atmosferze, która jest tak charakterystyczna dla jego dramatów, to myślę, że mocno przebija w niej skandynawskość tego autora" - mówił. "Mamy mrok, mamy tajemnice, niedopowiedzenia. To oczywiście autor na wskroś współczesny i dlatego mamy do czynienia z pewnego rodzaju niejasnymi relacjami pomiędzy bliskimi albo członkami rodziny. Często możemy się domyślać jakichś wypadków, o których nie mówi się wprost, albo które dopiero pod koniec sztuki się ujawniają" - powiedział reżyser, podkreślając, że "nigdy te racje nie są jednoznacznie określone".
"To są takie teksty, które są bardzo gęste i interesujące i dla aktorów, i dla reżyserów. A wynika to z tego, że dają bardzo wiele możliwości interpretacji zdarzeń i postaci" - ocenił. W zależności od tego, jak się je odbiera, można sugerować rozwiązania akcji w jedną lub przeciwną stronę, albo wręcz wystawiać je w taki sposób, że to do widza należy rozstrzygnięcie, gdzie tkwi prawda w relacjonowaniu zdarzeń z przeszłości bohaterów" - wyjaśnił Szkotak.
"Mam nadzieję, że teraz - po przyznaniu Nagrody Nobla - Jon Fosse zagości bardzo mocno na polskich i europejskich scenach" - powiedział. "W moim przekonaniu jest to jedna z bardziej interesujących postaci współczesnej dramaturgii europejskiej" - podkreślił reżyser.
Premiera "Odwiedzin" w tłumaczeniu Haliny Thylwe, w reż. Pawła Szkotaka odbyła się 31 marca 2006 r. w Teatrze Polskim w Poznaniu. Scenografię zaprojektowała Izabela Kolka, autorem opracowania muzycznego był Bartosz Borowski, a za kompozycję światła odpowiadał Jacek Chmaj. Wystąpili: Teresa Kwiatkowska (Matka), Barbara Prokopowicz (Córka Siv), Henryk Niebudek (Mężczyzna - Eivind) i Łukasz Pawłowski (Syn Leif).(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ pat/