Janina Nowak, Kopiński – duet taneczny. Fot. NAC
Jedna z najznakomitszych przedstawicielek polskiej sztuki tańca, dumnie reprezentująca nasz kraj na zagranicznych scenach baletowych – tak wicepremier, minister kultury Piotr Gliński napisał o Ninie Novak, w liście odczytanym podczas jej pogrzebu, który się odbył w piątek na warszawskim Cmentarzu Bródnowskim.
"Z ogromnym żalem przyjąłem wiadomość o śmierci Primabaleriny Niny Novak, czyli Janiny Nowak – legendarnej polskiej tancerki baletowej, choreografki, nauczycielki tańca. Jednej z najznakomitszych przedstawicielek polskiej sztuki tańca, dumnie reprezentujących nasz kraj na zagranicznych scenach baletowych. Była wspaniałą i szlachetną osobowością, która z niesłychanym wdziękiem, elegancją i otwartością dzieliła się swoją wiedzą i doświadczeniem" – napisał wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński w liście pożegnalnym, odczytanym przez dyrektor Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca Katarzynę Meissner, podczas uroczystości pogrzebowych, które odbyły się w piątek na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.
Gliński przypomniał wizytę Novak w Polsce w 2020 roku, kiedy tancerka promowała książkę pt. "Taniec na gruzach", wywiad-rzekę przeprowadzony przez Wiktora Krajewskiego. "Odbyła wówczas wiele spotkań i rozmów o czasach, w których niełatwo było realizować artystyczną karierę. Wielokrotnie podkreślała: +Jestem tancerką klasyczną, więc mam to we krwi, że nigdy nie patrzę pod nogi, ale przed siebie. Ot, taka postawa. Również wobec życia (...) Każde nieszczęście w moim życiu starałam się obrócić w szczęście+" - wspominał Gliński.
Urodzona w 1923 roku primabalerina uczyła się w warszawskiej szkole baletowej przy Teatrze Wielkim, szkoląc się pod okiem między innymi Leona Wójcikowskiego. W latach 1937–1939 była solistką Polskiego Baletu Reprezentacyjnego pod kierownictwem Bronisławy Niżyńskiej. Największym przedwojennym sukcesem artystki była możliwość wystąpienia w Hall of Music w ramach Wystawy Światowej w Nowym Jorku. Zaprezentowała się wówczas przed międzynarodową publicznością w baletach "Harnasie" do muzyki Karola Szymanowskiego i "Wesele w Ojcowie" do muzyki Karola Kurpińskiego.
Była solistką Baletu Feliksa Parnella i tańczyła w Polskim Balecie Mikołaja Kopińskiego. Z tym zespołem odnosiła sukcesy między innymi na deskach teatrów w Warszawie, Białymstoku i Częstochowie. Zachowane z tych spektakli plakaty promowały Ninę Novak jako najlepszą tancerkę w Polsce. W 1946 roku wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie jako jedyna Polka w historii została Primabaleriną oraz pedagogiem Ballet Russe de Monte Carlo. Jej kariera w Stanach Zjednoczonych miała spektakularny przebieg, otrzymała honorowe obywatelstwo pięciu amerykańskich miast. Po zakończeniu pracy na scenie, w 1962 roku, otworzyła własną szkołę baletową Ballet Classico Nina Novak de Caracas, i następną w Wenezueli.
W uznaniu zasług w 2017 roku została odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
"Choć w powojennej Polsce występowała jedynie gościnnie, dwa razy – w 1961 roku, jako Odetta w +Jeziorze łabędzim+ i +Giselle+ oraz w 1978 roku, jako Coppélia, to nie będzie nadużyciem stwierdzenie, iż Nina Novak była jedną z najznakomitszych ambasadorek tańca poza granicami naszego kraju" - dodał Gliński.
Nina Novak zmarła 15 marca 2022 roku w Filadelfii w wieku 99 lat. (PAP)
autor: Agata Szwedowicz
aszw/ mrr/
