Prof. Jacek Leociak – pracownik Instytutu Badań Literackich PAN i Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN – został tegorocznym laureatem Nagrody im. Kazimierza Wyki. Wyróżnienie za osiągnięcia m.in. w dziedzinie eseistyki wręczono w piątek w Krakowie.
"Radość z tej nagrody jest uzasadniona podwójnie. Byłem nią naprawdę zaskoczony - i nie jest to figura retoryczna - ale pomyślałem sobie, że to jest moment, żeby spojrzeć na siebie, na swoją 33-letnią pracę" - mówił prof. Leociak podczas uroczystości, która odbyła się w krakowskim urzędzie miejskim.
Laureat zwracał również uwagę na to, co inspiruje go w twórczości patrona nagrody. "Najżywsza inspiracja - inspiracja rozumiana w kategorii pewnych powinności moralnych, które uczony musi spełnić - to są trzy punkty: ironia i rozum krytyczny; (to, że) nie można godzić się na kłamstwo i samookłamywanie się, i nie można zgodzić się na usypianie polskiego sumienia" - mówił prof. Leociak.
Nagrodę laureat zadedykował swojej 97-letniej, pochodzącej z Krakowa matce, i podkreślał swój silny związek z tym miastem. "Jestem zakorzeniony w Warszawie, gdzie się urodziłem, ale moja mama urodziła się w Krakowie. Ja Kraków bardzo dobrze znam, Kraków kocham i po ulicach Krakowa chodzę od dziesiątków lat" - podkreślał laureat.
Wyróżnienie, którego patronem jest wybitny krakowski historyk literatury i eseista, przyznawane jest corocznie za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej.
Jak mówił prezydent Krakowa Jacek Majchrowski - który corocznie przyznaje wyróżnienie wraz z marszałkiem województwa małopolskiego - "jest i zawsze będzie wyjątkową nagrodą, ponieważ jej patronem jest wyjątkowa postać".
"Hołd, jaki za jej pośrednictwem składamy genialnemu uczonemu, to święto całej polskiej humanistyki" - mówił Majchrowski. "To jedna z tych inicjatyw, którym miasto zawdzięcza zaszczytne miano Miasta Literatury UNESCO, dzięki której spełnia się w roli kulturalnej metropolii" - dodał.
W skład jury wchodzą m.in.: Jan Pieszczachowicz, prof. Franciszek Ziejka, prof. Ryszard Nycz, prof. Marian Stala i dr Krystyna Czerni oraz prof. Marta Wyka, która wygłosiła laudację na cześć tegorocznego laureata.
Prof. dr hab. Jacek Leociak jest historykiem literatury, pracownikiem Pracowni Poetyki Teoretycznej Instytutu Badań Literackich PAN, kierownikiem Zespołu Badań nad Literatura Zagłady IBL PAN w Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN
Urodził się w 1957 r. w Warszawie. W 1981 r. ukończył Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1981-1997 pracował na Wydziale Polonistyki UW. Doktorat obronił w 1996 r. w Instytucie Badań Literackich PAN.
Wśród jego zainteresowań badawczych znajdują się: opis poetyki świadectw doświadczeń granicznych (szczególnie doświadczenia Holokaustu) oraz analiza form reprezentacji tych doświadczeń - ukazywanie różnych perspektyw, gatunków i typów dyskursu (narracje ofiar, sprawców, obserwatorów; literatura dokumentu osobistego, literatura piękna, dokumentacja fotograficzna).
Nagroda im. Kazimierza Wyki to wyróżnienie, które otrzymują za swoje dokonania krytycy literaccy, eseiści i badacze historii literatury. Nagroda jest wręczana od roku 1980 tym twórcom, którzy w swoich dokonaniach literackich i artystycznych nawiązują do badań prof. Wyki i są jego kontynuatorami.
Wśród osób do tej pory wyróżnionych nagrodą znaleźli się m.in. Jerzy Kwiatkowski, Jan Błoński, Jerzy Jarzębski, Zbigniew Herbert, Franciszek Ziejka, Stanisław Balbus, Michał Głowiński, Ryszard Koziołek oraz wielu innych, wybitnych znawców kultury i literatury.
Laureatką ubiegłorocznej nagrody była Małgorzata Łukasiewicz. Od 16 lat przyznają ją wspólnie - marszałek województwa małopolskiego i prezydent Krakowa.(PAP)
autor: Nadia Senkowska
nak/ agz/