Antoni Libera (C) odebrał Nagrodę im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego z rąk premiera Mateusza Morawieckiego (L); z prawej eurodeputowany Zdzisław Krasnodębski. Fot. PAP/L. Szymański
Prozaik, tłumacz i reżyser teatralny Antoni Libera został tegorocznym laureatem Nagrody im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Laureat dba o Polskę poprzez kulturę; zawsze stawał po stronie dobra - mówił premier Mateusz Morawiecki, który wręczał nagrodę.
Nagroda im. L. Kaczyńskiego jest przyznawana corocznie twórcom kultury z okazji kolejnych edycji Kongresu "Polska Wielki Projekt".
Libera odbierając nagrodę wyraził podziękowanie za uznanie kapituły. Wyraził też wątpliwości, czy jego dorobek "wystarczy na nagrodę im. prezydenta Lecha Kaczyńskiego". "Gdy spoglądam na listę poprzednich laureatów, na ich dokonania i zasługi, to bliski jestem depresji" - mówił. Laureat zaznaczył też, że w wyróżnieniu widzi nie tylko wyraz uznania dla jego pracy, ale także znak odważnego otwarcia na myśl i postawę wątpiąca i na kondycję sceptyczną(...), wywodzącą się z tradycji oświecenia".
Wręczając wyróżnienie premier podkreślił, że Antoni Libera, podobnie jak patron nagrody prezydent Lech Kaczyński, hołduje zasadzie, że warto płynąć pod prąd zamiast z prądem, szczególnie, gdy chcemy budować fundamenty silnej Polski. "Antoni Libera dba o Polskę poprzez kulturę, dba o Polskę poprzez to, że nie ulega modom (...) poprawności politycznej" - dodał premier.
Zdaniem Morawieckiego, laureat zawsze - tak, jak patron nagrody - stawał "po stronie dobra, sprawiedliwości i solidarności". "Chcemy podziękować mu za to, że był drogowskazem" - zaznaczył premier.
Morawiecki wyraził wdzięczność wobec laureata, za to że "zawsze wbrew głównemu nurtowi przechowywał wartości i kierował się najszczytniejszymi celami, nawet kiedy wydawały się nieosiągalne".
Według Kołakowskiej, w tekstach Libery silnie obecny jest duch cywilizacji europejskiej. "Jest też tam przypomnienie o tym, czym ta cywilizacja jest i jak wiele stracimy odrzucając tradycje przeszłości i lekceważąc różnice między cywilizacją, a barbarzyństwem" - mówiła. Podkreślała też zasługi artysty dla popularyzacji historii Polski. Jak mówiła, Libera jest człowiekiem renesansowym, bo odkrywa na nowo przeszłość europejskiej kultury i przybliża ją czytelnikowi.
Filozof Agnieszka Kołakowska w laudacji na cześć laureata, zwróciła uwagę, że jest on człowiekiem wielu specjalności. "Jest reżyserem dramatów Becketta, tłumaczem jego dzieł, komentarzy i książek o jego twórczości; (...) jest powieściopisarzem, krytykiem literackim i tłumaczem dzieł Szekspira; komentatorem i publicystą" - wyliczała.
Według Kołakowskiej, w tekstach Libery silnie obecny jest duch cywilizacji europejskiej. "Jest też tam przypomnienie o tym, czym ta cywilizacja jest i jak wiele stracimy odrzucając tradycje przeszłości i lekceważąc różnice między cywilizacją, a barbarzyństwem" - mówiła. Podkreślała też zasługi artysty dla popularyzacji historii Polski. Jak mówiła, Libera jest człowiekiem renesansowym, bo odkrywa na nowo przeszłość europejskiej kultury i przybliża ją czytelnikowi.
W poprzednich latach laureatami nagrody im. L. Kaczyńskiego byli m.in. kompozytorzy Wojciech Kilar i Michał Lorenc, reżyser Antoni Krauze, grafik Andrzej Krauze, reżyser Lech Majewski, rzeźbiarz i scenograf Jerzy Kalina, a także pisarz Marek Nowakowski.
W skład kapituły przyznającej nagrodę wchodzą: Andrzej Gwiazda, Joanna Wnuk-Nazarowa, Zuzanna Kurtyka, Bogusław Nizieński, Jan Olszewski, prof. Zdzisław Krasnodębski oraz laureaci z lat ubiegłych.
Antoni Libera jest prozaikiem, eseistą, tłumaczem i reżyserem teatralnym - urodził się 19 kwietnia 1949 w Warszawie. Ukończył studia na Uniwersytecie Warszawskim, zaś stopień doktorski przyznała mu Polska Akademia Nauk.
Jest znawcą twórczości Samuela Becketta, przez samego pisarza nazywany jego ambasadorem w Europie Wschodniej. Przetłumaczył wszystkie sztuki teatralne Becketta, jak również sporą część jego powieści, esejów, wierszy. Spod jego ręki wyszły także przekłady Szekspirowskiego "Makbeta", "Salome" Oscara Wilde'a, tragedii Sofoklesa, poezji Hoelderlina. Tłumaczył także libretta operowe, m.in. "Czarną maskę" i "Króla Ubu" Krzysztofa Pendereckiego.
Reżyserował liczne sztuki Becketta, w Polsce i za granicą. Ma w dorobku około trzydziestu inscenizacji, w których występowali wybitni aktorzy m.in. Maja Komorowska, Zbigniew Zamachowski, Adam Ferency czy Zbigniew Zapasiewicz, Tadeusz Łomnicki. Sam Libera jest autorem jednoaktówki "Eastern Promises", napisanej na zamówienie Royal Court Theatre w Londynie. W polskiej wersji nosi ona tytuł "Czy Europa musi zginąć?". Napisał także powieść "Madame", która otrzymała główną nagrodę w konkursie na powieść Wydawnictwa "Znak", a także nominację do Nagrody Literackiej Nike. "Madame" przetłumaczono na kilkanaście języków. (PAP)
autor: Mateusz Mikowski
mm/ js/
