Wystawa „Baczyński bez filtra” przed Kordegardą. Fot. PAP/T. Gzell
34 fotografie uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych zainspirowane wierszami Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, które zostały nagrodzone i wyróżnione w ogólnopolskim konkursie „Baczyński bez filtra”, prezentuje wystawa otwarta w czwartek przed Kordegardą, galerią Narodowego Centrum Kultury.
Inauguracja wystawy odbyła się w przededniu 78. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego i śmierci Krzysztofa Kamila Baczyńskiego - wybitnego poety, mistrza słowa, a także uczestnika ruchu oporu, żołnierza Armii Krajowej, który w wieku 23 lat, w czwartym dniu powstania, w Pałacu Blanka zginął od kuli niemieckiego snajpera.
Wicepremier, minister kultury Piotr Gliński mówiąc o Baczyńskim powiedział: "To on był tym jednym z brylantów najjaśniejszych, którzy wtedy musieli także ofiarować swoje życie".
"Takie to były czasy i takie to były wybory. To były wybory bezalternatywne. To głupcy dzisiaj opowiadają jakieś wymysły, że można było inaczej. Nie można było inaczej. Taki był czas, takie były wtedy historyczne uwarunkowania, tragiczne, straszliwe. Tak, to jest nie do wyobrażenia, jaką cenę Polska poniosła, to, co najwartościowszego zostało zniszczone, zabite, ale po prostu nie było innego wyjścia" - zaznaczył.
Jak mówił, to było "coś więcej, niż grecka tragedia, tam nie było żadnego wyjścia i dlatego też tak ważne jest, żeby to przypominać".
Wskazał, że "są takie sytuacje w życiu narodów, kiedy wyjścia nie ma, a jednak trzeba wybierać". "To jest może ta najprawdziwsza tragedia. Dlatego bardzo jestem wdzięczny tym, którzy przypominają Baczyńskiego, przypominają w związku z tym także tamte wybory. Przypominają, czym jest kultura i talent. To jest jakaś tajemnica, której my nie rozumiemy, a bez której nie potrafimy żyć. Dzięki której żyjemy. To, co nam zostawił jest tak wielką wartością, że to daje nam siłę do dalszego życia i do kolejnych wyborów" - podkreślił szef resortu kultury i dziedzictwa narodowego.
Ocenił, że zbrodnie wojenne na Ukrainie i agresja, która jest dla nas Polaków dotykalna, ponieważ wszystko to dzieje się tuż przy granicy, zmienia doświadczenia młodych ludzi.
Zwrócił uwagę, że obecnie mamy "wielki kryzys kultury współczesnej". "Zapomina się o podstawowych wyborach, wartościach. Dlaczego w tej chwili widzimy straszliwą obojętność wobec wojny na Ukrainie? Świat nie chce pamiętać, przyzwyczaił się. Dzieci zabijane, są, zawsze były, gdzieś tam w Afryce, umierają z głodu. To jest straszne. Żyjemy współcześnie w takim strasznym klinczu i awanturach także w Polsce. Spójrzmy na to, co jest najważniejsze" - apelował wicepremier Gliński.
Konkurs "Baczyński bez filtra" rozpoczął się 4 sierpnia 2021 roku, w rocznicę śmierci poety i trwał do 31 grudnia ub. roku. Skierowany był do młodzieży szkolnej, a zdanie konkursowe polegało na wykonaniu zdjęcia, będącego osobistą interpretacją wybranego wiersza Baczyńskiego. Łącznie do konkursu 450 uczniów zgłosiło ponad 1,1 tys. fotografii. Laureatów konkursu ogłoszono w 80. rocznicę powstania Armii Krajowej, 14 lutego 2022 r.
Organizatorem konkursu była Fundacja na Rzecz Wielkich Historii, mecenasem - Fundacja PGE, a honorowymi patronami: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowe Centrum Kultury.
Dyrektor NCK prof. Rafał Wiśniewski podkreślił, że "mamy wybitną, zdolną młodzież, mamy osoby kreatywne, które kochają historię". "Nie dajmy sobie wmówić, że młodzież nie jest zainteresowana dziedzictwem historii, bo jest" - dodał.
Jak mówił, "konkurs pokazał, że Baczyński jest człowiekiem wielowymiarowym, ale także, że młodzież interpretuje to w różnych wymiarach".
Maciej Piwowarczuk, prezes zarządu Fundacji na rzecz Wielkich Historii, podziękował wszystkim laureatom i uczestnikom konkursu, którzy "mieli odwagę zmierzyć się z poezją Baczyńskiego i spróbować ją odczytać przez pryzmat dzisiaj, przez pryzmat waszego doświadczenia".
"To jest niesamowicie cenne, że weszliście w dialog ze swoimi rówieśnikami, którzy urodzili się 100 lat wcześniej. Dla mnie z tej rozmowy międzypokoleniowej, z tego dialogu wypływa takie silne przekonanie, że Baczyński nie jest tylko twórcą nieśmiertelnym, ale jest przede wszystkim poetą całkowicie współczesnym" - wskazał.
Fundacja PGE jest m.in. głównym opiekunem projektów pielęgnujących pamięć o polskim ruchu oporu. Nie po raz pierwszy piastuje funkcję głównego mecenasa projektów organizowanych przez Fundację na Rzecz Wielkich Historii. Tym razem zaangażowała się w konkurs fotograficzny "Baczyński bez filtra".
Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej powiedział "to, że nazywamy się właśnie Polską Grupą Energetyczną, jesteśmy polskim holdingiem spółek, jest dla nas szczególnie ważne". "W tej naszej działalności przywiązujemy ogromną rolę do kultywowania polskości, tradycji, wspierania inicjatyw kulturalnych, patriotycznych. Wsparcie tego konkursu bez naszą firmę jest dowodem na to i taką cegiełką, którą dorzucamy do tego, aby Polska była nadal Polską. Dzisiaj, jak wszyscy widzimy, sytuacja geopolityczna, bardzo się skomplikowała" - mówił prezes Dąbrowski.
Nikodem Trojnar, zwycięzca konkursu w kategorii szkół ponadpodstawowych za pracę o tytule "Ekspozycja" jako interpretację wiersza "Biała magia" powiedział, że wiersz jest dla niego "niezwykłym przedstawieniem człowieczeństwa, bardzo eteryczne, oniryczne". "Zdecydowałem się wybrać ten wiersz, ponieważ przemówił do mnie najbardziej, gdy zgłębiłem poezję Baczyńskiego" - zdradził laureat konkursu.
"Mam nadzieję, że ludzie, którzy będą przechodzić w tym miejscu, choć na moment, zatracą się w poezji tego niezwykłego poety" - dodał.
Mecenasem wystawy, która potrwa od 28 lipca do 18 sierpnia, jest Fundacja PGE, a patronem honorowym - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Efektem konkursu będzie także wydany pod koniec 2022 roku album, w którym prace prezentowane na wystawie posłużą jako narzędzie dla nauczycieli, dzięki któremu będą mogli włączyć w proces nauki nowe technologie, np. Instagram. Album trafi do około 700 szkół w całej Polsce. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ dki/
