Reżyser Mariusz Wilczyński odsłonił swoją gwiazdę na ul. Piotrkowskiej w Łodzi

To 90. gwiazda na łódzkim Walk of Fame, który jest hołdem dla artystycznych osiągnięć ludzi kina.

Wilczyńskiemu drogę do znalezienia się w gronie wyróżnionych otworzył animowany obraz "Zabij to i wyjedź z tego miasta", który był pełnometrażowym debiutem reżysera. Artysta przedstawia w filmie m.in. portret Łodzi, swojego rodzinnego miasta jako przemysłowego, odpychającego, ale i atrakcyjnego, które kocha i którego już nie ma.

Z tego względu - jak przyznał podczas uroczystości – jest wzruszony znalezieniem się w Łódzkiej Alei Gwiazd i ma to dla niego bardzo duże znaczenie. "Jestem bardzo wzruszony, bo ta gwiazda będzie, kiedy już mnie nie będzie" – zaznaczył Wilczyński.

"Mój film +Zabij to i wyjedź z tego miasta+ przyniósł mi wiele dobra, którego w ogóle się nie spodziewałem. Ta gwiazda jest zaś dla mnie czymś bardzo szczególnym dlatego, że jest ona w Łodzi, moim rodzinnym mieście. To, jaki jestem i co robię, w dużej mierze zawdzięczam wielu osobom i poza Tadkiem Nalepą, z którym się przyjaźniłem i był on dla mnie bardzo ważny, to ci wszyscy ludzie są z Łodzi" - mówił artysta odsłaniając swoją gwiazdę, którą na najsłynniejszym łódzkim deptaku wmurowano w okolicach numeru 71.

Podziękował swojej mamie oraz nauczycielom malarstwa, przyjaciołom. "Mimo, że jestem już w wieku, kiedy powinienem powolutku myśleć o tym, żeby wskakiwać w kapcie, to tak naprawdę myślę, że u mnie dopiero się wszystko zaczyna" – dodał reżyser.

Mariusz Wilczyński jest absolwentem Wydziału Malarstwa i Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi, gdzie kształcił się w pracowni malarstwa prof. Stanisława Fijałkowskiego i pracowni drzeworytu prof. Andrzeja Mariana Bartczaka. Na polu animacji jest całkowitym samoukiem: swoją przygodę z filmem rozpoczął od małych form użytkowych dla telewizji, a pierwsze nagrody zdobywał za animowane teledyski na Festiwalu Yach Film.

W latach 1996-2000 rysował krótkie formy "Księgoklipy" do programu "Goniec Kulturalny". Ta, wymyślona przez Wilczyńskiego, autorska forma recenzji literackich była połączeniem animacji i performansu. Był autorem animowanej oprawy plastycznej kanału TVP Kultura i twórcą dwunastu filmów animowanych do spektaklu "Kombinat" – pożegnalnego koncertu Republiki w ramach 23. Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu (2000); teledysków m.in. dla Kayah, Tomasza Stańki, Stanisława Sojki, Republiki, Kiniora, zespołu Breakout. Stworzył wiele autorskich filmów animowanych, m.in. "Wśród nocnej ciszy", "Mojej mamie i sobie", "Śmierć na pięć", "Niestety", "Kizi Mizi".

Wykładał animację klasyczną na Kunstuniversität w Linzu (2003–2005) i na ASP w Łodzi (2003–2007), a od października 2007 uczy animacji w PWSFTviT w Łodzi.

Nad swoją pierwszą pełnometrażową animacją "Zabij to i wyjedź z tego miasta" pracował 14 lat. Film zadebiutował na Berlinale i zdobył ponad 40 nagród w Polsce i na świecie. Był nagradzany na najważniejszych festiwalach animacji na świecie (m.in. w Annecy, Ottawie, Zagrzebiu, Sapporo, Limie i Wiedniu), w Polsce zdobył cztery statuetki Polskich Nagród Filmowych Orły, w tym tę najważniejszą - dla Najlepszego Filmu. "Zabij to..." jako jedyny film animowany w historii otrzymał Złote Lwy na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

W 2007 roku znany amerykański krytyk Dave Kehr nazwał Wilczyńskiego na łamach magazynu New York Times "jednym z najważniejszych współczesnych twórców animacji artystycznej".

"Wilczyński odważył się zerwać z obowiązującymi kanonami w animacji i wypracował własny styl opowiadania filmowego. W dodatku nieustannie poszukuje nowych środków wyrazu, a to już samo w sobie jest bardzo ważne" - to opinia Witolda Giersza, współtwórcy polskiej szkoły animacji i nestora światowej animacji.

Oryginalność dokonań Wilczyńskiego potwierdzają pokazy na uznanych festiwalach i w prestiżowych instytucjach na całym świecie: MoMA w Nowym Jorku (2007), The National Gallery w Londynie (2007), Art Museum w Pretorii (RPA, 2007), National Museum w Brasilii (Brazylia, 2009) Anthology Film Archives w Nowym Jorku (2007 i 2020), Pretoria Art Museum (2007), National Museum of Brazil (2009), Lincoln Center (2010), Tokyo International Forum (2014), Pera Museum w Stambule (2014), Muzeum Narodowym w Warszawie (2018).

Mariusz Wilczyński jest także performerem. Od lat tworzy improwizowane spektakle wspólnie z muzykami - m.in. Leszkiem Możdżerem, Wojciechem Waglewskim - czy orkiestrami (Membres de l’Orchestre de Chambre de Paris, L’Orchestre de Chambre de Geneve, Membres de l’Ensemble de Tokyo, Hong Kong Philharmonic Orchestra, Orkiestrą Sinfonia Varsovia), podczas których rysuje i animuje do muzyki tworzonej na żywo.

W 2013 roku za swoje osiągnięcia otrzymał Srebrny Medal "Zasłużony Kulturze – Gloria Artis". Twórczość Wilczyńskiego, reżysera silnie związanego z Łodzią, została także wielokrotnie uznana przez władze miasta.

Gwiazda Wilczyńskiego została ufundowana przez Miasto Łódź w ramach projektu Łódź Miasto Filmu UNESCO.

Łódzka Aleja Gwiazd wzorowana jest na hollywoodzkiej Walk of Fame. Inicjatorem jej powstania w 1996 r. był Jan Machulski, a projektantem gwiazdy Andrzej Pągowski. Pierwsza mosiężna gwiazda, Andrzeja Seweryna, została wmurowana dwa lata później.

Gwiazdami na łódzkiej ul. Piotrkowskiej do tej pory uhonorowano zasłużonych dla polskiej kinematografii m.in. reżyserów - Krzysztofa Kieślowskiego, Andrzeja Wajdę, Romana Polańskiego, Krzysztofa Zanussiego, Janusza Morgensterna, Stanisława Bareję, Jerzego Antczaka, Wojciecha Jerzego Hasa, Krzysztofa Zanussiego; aktorów i aktorki - Tadeusza Łomnickiego, Krystynę Jandę, Janusza Gajosa, Gustawa Holoubka, Maję Komorowską, Cezarego Pazurę, Jana Machulskiego, Wojciecha Pszoniaka, Zbigniewa Cybulskiego, Stefana Jaracza, Leona Niemczyka; twórców muzyki filmowej - Wojciecha Kilara, Zbigniewa Preisnera, Henryka Kuźniaka oraz operatorów m.in. Pawła Edelmana i Jerzego Lipmana, a także producentów - m.in twórców filmu "Ida", czy autora filmów animowanych Tomasza Bagińskiego. (PAP)

autor: Bartłomiej Pawlak

bap/ mmu/