Podkomisja nadzwyczajna rozpatrzyła w piątek rządowy projekt nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji oraz ustawy o kinematografii. Projekt związany jest z implementacją dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE. Regulacje dotyczą m.in. prowadzenia działalności w zakresie dostarczania platform udostępniania wideo.
W piątek odbyło się pierwsze posiedzenie podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz ustawy o kinematografii.
Na przewodniczącą podkomisji została wybrana poseł Mirosława Stachowiak-Różecka (PiS).
Ustawa z 1992 r. o radiofonii i telewizji była wielokrotnie nowelizowana. Obecny projekt zmian związany jest z obowiązkiem implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/1808 z 14 listopada 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2010/13/UE w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) ze względu na zmianę sytuacji na rynku.
Projekt zmian wprowadza regulacje dotyczące prowadzenia działalności w zakresie dostarczania platform udostępniania wideo. Dotychczas obowiązująca ustawa o radiofonii i telewizji reguluje wyłącznie działalność nadawców telewizyjnych i radiowych oraz dostawców usług VOD. Projekt ustawy, w ślad za dyrektywą, rozszerza zakres regulacji na platformy udostępniania wideo, a więc na usługi, których dostawcy nie tworzą ani nie umieszczają samodzielnie treści audiowizualnych, a jedynie zapewniają możliwość umieszczenia takich treści na platformie przez ich użytkowników.
Projekt wprowadza także ogólne obowiązki dla dostawców platform wideo w zakresie zapewniania zgodności udostępnianych treści z prawem, zakazując udostępnienia np. treści mogących mieć negatywny wpływ na małoletnich bez zabezpieczenia ich skutecznymi środkami chroniącymi małoletnich, treści nawołujących do dyskryminacji lub nienawiści czy treści nawołujących do popełniania przestępstw.
Projektowane zmiany, podobnie jak dyrektywa, zakazują dokonywania przez dostawców usług kontroli ex ante udostępnianych treści, która mogłaby prowadzić do cenzury prewencyjnej. Dostawca platformy nie będzie miał więc możliwości dokonywania uprzedniej kontroli treści umieszczanych na platformie, natomiast będzie zobowiązany do wyeliminowania treści zabronionych, bądź nakazania udostępniania ich w sposób zgodny z prawem w ramach kontroli ex post.
Projekt noweli zakłada "odejście od generalnego zakazu lokowania produktu i wprowadzenie dopuszczalności lokowania produktu jako zasady, od której przewidziane są wyjątki". Wprowadzono również możliwość przerywania reklamami filmów dla dzieci, dłuższych niż 60 minut. Pozostałe treści skierowane do dzieci w dalszym ciągu nie będą mogły być przerywane reklamami. Dodano także zakaz nadawania reklam o papierosach elektronicznych.
W transmisjach zawodów sportowych zawierających przerwy wynikające z przepisów ich rozgrywania oraz w transmisjach innych wydarzeń zawierających przerwy, reklamy lub telesprzedaż mogą być nadawane wyłącznie w tych przerwach. Dozwolone jest przerywanie transmisji zawodów sportowych w celu nadania pojedynczej reklamy.
Użytkownik platformy, którego treści zostały zablokowane, będzie miał możliwość złożenia skargi do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, a wszelkie decyzje dostawców platform dot. usunięcia treści naruszających ustawę z platformy będę podlegać kontroli KRRiT.
Zmiana ma na celu także modyfikację reguł umieszczania przekazów handlowych w usługach medialnych. Projektowana ustawa zakłada pewną liberalizację ilościowych limitów dot. umieszczania reklam w programach telewizyjnych i radiowych. W miejsce dotychczasowego limitu, czyli 20 proc. w godzinie zegarowej, projekt wprowadza podział doby na trzy przedziały czasowe, w których będą obowiązywały limity czasu reklamowego, co pozwoli nadawcom na większą elastyczność w rozpowszechnianiu reklam i spowolni spadek wpływów reklamowych nadawców.
Doba ma zatem zostać podzielona następujące przedziały czasowe: 06.00-18.00, gdzie 20 proc. tego czasu może być przeznaczone na reklamę; 18.00-24.00, gdzie 20 proc. tego czasu może być przeznaczone na reklamę, oraz 24.00-6.00, gdzie nie ma ograniczeń ilościowych w zakresie nadawania reklamy. Projekt ustawy, wdrażając regulacje dotyczący limitów czasu reklamowego, proponuje utrzymanie regulacji mających na celu ochronę widza przed nadmiernymi przekazami handlowymi.
Projekt ustawy zakłada również modyfikację regulacji dotyczących ochrony konsumentów, a w szczególności małoletnich. Nadawcy i dostawcy VOD będą musieli w każdej audycji informować odbiorców nie tylko o kategorii wiekowej, dla jakiej przewidziana jest dana audycja, ale także jakie rodzaje zagrożeń znajdują się w danej audycji. Jednocześnie zostają utrzymane dotychczasowe środki ochrony małoletnich, zgodnie z którymi treści o największej potencjalnie szkodzie dla małoletnich mogą być nadawane w programach telewizyjnych wyłącznie po godz. 23, w tym całkowicie zabronione są treści pornograficzne w programach telewizyjnych.
Znalazła się w nim również modyfikacja zasad promowania i wspierania twórczości europejskiej przez dostawców usług medialnych. Projekt w pełni wdraża zasady promocji twórczości europejskiej w usługach VOD, poprzez zwiększenie udziału utworów europejskich w usługach VOD, czyli tzw. kwot europejskich, z 20 do 30 proc.
Projektowana zmiana w ustawie o kinematografii rozszerza obowiązek dokonywania wpłat na rzecz Polskiego Instytutu Sztuk i Filmowej dla nadawców telewizyjnych posiadających siedzibę w innym państwie Unii Europejskiej, a osiągających przychody w Polsce.
Nowelizacja przewiduje także modyfikację reguł dotyczących stosowania udogodnień dla osób z niepełnosprawnościami w audiowizualnych usługach medialnych na żądanie. Nakłada na nadawców audiowizualnych usług VOD obowiązki zapewnienia, aby najmniej 30 proc. audycji umieszczanych w katalogu zawierało udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami, a kwota udogodnień będzie stopniowo zwiększana.
Zmiany obejmują ponadto modyfikację obowiązków informacyjnych dostawców usług medialnych. Projekt ustawy nakłada na nadawców, dostawców usług VOD oraz dostawców platform obowiązek udostępniania na stornach internetowych danego podmiotu informacji o osobach zarządzających danym podmiotem, a także o strukturze właścicielskiej i wszystkich udziałowcach posiadających powyżej 5 proc. udziałów. Wskazane podmioty będą dodatkowo zobowiązane do informowania o wszystkich ich świadczonych usługach medialnych, platformach udostępniania wideo, wydawanych dziennikach oraz czasopismach.
Projekt noweli dotyczy także krajowego organu regulacyjnego, czyli Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie obowiązek utworzenia takiego regulatora oraz zapewniania organowi regulacyjnemu niezależności. Obecnie obowiązująca ustawa o KRRiT zapewnia już niezależność polskiemu organowi regulacyjnemu, którym jest właśnie KRRiT. Dodatkowo dyrektywa nakłada także m.in. obowiązek uzasadnienia decyzji o odwołaniu członków organu regulacyjnego. (PAP)
autorzy: Anna Kruszyńska, Katarzyna Krzykowska
akr/ ksi/ dki/
