W Mazowieckim Instytucie Kultury (MIK) w Warszawie 7 marca odbędzie się wieczór poświęcony znanemu czeskiemu twórcy – Bohumilowi Hrabalowi, zorganizowany w 56. rocznicę jedynego w Polsce spotkania autorskiego pisarza – poinformowała PAP Małgorzata Szum z działu promocji MIK.
"W tym roku przyjrzymy się związkom Bohumila Hrabala z Milanem Kunderą, słynnym czesko-francuskim powieściopisarzem, autorem eseju +Zachód porwany albo tragedia Europy Środkowej+ (1984), wydanego w Polsce po raz pierwszy w roku 2023" - czytamy w przesłanej PAP informacji.
Jak wyjaśniono, "o tym, jak idea środkowoeuropejska czeskiego pisarza wpłynęła na historię Europy i czy jest wciąż aktualna w dobie rosyjskiej agresji na Ukrainę porozmawiamy z dwoma wybitnymi tłumaczami i znawcami twórczości autora +Nieznośnej lekkości bytu+ ¦ Markiem Bieńczykiem i Andrzejem S. Jagodzińskim". Rozmowę poprowadzi pisarz, tłumacz literatury czeskiej i autor biografii Hrabala Aleksander Kaczorowski. Fragmenty eseju Milana Kundery przeczyta Magdalena Popławska.
Po dyskusji zaplanowano pokaz filmu "Żart" (1968) w reż. Jaromila Jiresza, ekranizacji debiutanckiej powieści Milana Kundery pod tym samym tytułem.
"Jest to adaptacja słynnej powieści Milana Kundery z 1967 r. Głównym bohaterem jest Ludvík Jahn, naukowiec, który w latach 50. został wyrzucony z uniwersytetu i z partii z powodu niewinnego, niepoprawnego politycznie żartu, jaki wysłał koleżance. Po latach mężczyzna powraca do rodzinnego miasta, gdzie spotyka Helenę, jak się okazuje – żonę Pavla, który kiedyś dołączył do nagonki na bohatera. Ludvík postanawia zemścić się na byłym koledze i uwieść jego partnerkę…" - napisano o akcji filmu.
Przypomniano, że "Żart" trafił na ekrany czechosłowackich kin w 1969 r., jednak w roku 1971 został wycofany z dystrybucji. "Do dziś film pozostaje jednak jednym z najgłośniejszych obrazów czechosłowackiej Nowej Fali" - zaznaczono.
"Niewątpliwie +Żart+ jest jednym z najbardziej gorzkich filmów powstałych w latach 60. – ocena Kundery i Jiresza dotycząca dwóch dekad powojennych cechuje się ostrym krytycyzmem i jest wyrazem zwątpienia, czy ci, którzy doświadczyli +piekielnej niemoralności+ systemu komunistycznego, mogą w sobie zachować dobro, wiarę i prostotę, ludzkie odruchy" - napisała Ewa Ciszewska w eseju "Folklor w służbie komunizmu. +Żart+ Milana Kundery w adaptacji Jaromila Jiresza" opublikowanym w tomie "Hrabal i inni. Adaptacje czeskiej literatury".
Podkreśliła, że "+Żart+ jest wyrazem krytycznego stosunku względem nieudanych rozliczeń ze zbrodniami lat pięćdziesiątych. Okazuje się, że usłużni piewcy aktualnej władzy zawsze znajdą swoje miejsce w systemie".
W zapowiedzi przypomniano, że 7 marca 1968 r. doszło do jedynego w Polsce spotkania autorskiego Bohumila Hrabala. "Wydarzenie odbyło się w budynku przy ul. Elektoralnej 12 w Warszawie, tym samym, w którym dzisiaj mieści się MIK. Po spotkaniu wyświetlono film +Pociągi pod specjalnym nadzorem+ – nakręcony na podstawie opowiadania Bohumila Hrabala. W miesiąc później ten obraz zdobył nagrodę Oscara" - napisano.
"Klimat tamtego spotkania oraz postać i utwory czeskiego pisarza przypominamy od kilku lat co roku w marcu, zapraszając do rozmowy tłumaczy i znawców literatury polskiej i czeskiej, pisarzy, artystów, twórców filmowych i teatralnych" - wyjaśniono w przesłanej informacji.
Spotkanie rozpocznie się 7 marca o godz. 19 w Mazowieckim Instytucie Kultury (ul. Elektoralna 12). Obowiązują bezpłatne wejściówki. Wydarzenie z tłumaczeniem na PJM i pętlą indukcyjną.(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ pat/