Dyrektor Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie Waldemar Dąbrowski (L), minister infrastruktury Andrzej Adamczyk (P) oraz potomkowie Stanisława Moniuszki - między innymi Elżbieta Janowska-Moniuszko (2L) podczas uroczystości nadania dworcowi Warszawa Centralna imienia Stanisława Moniuszki. Fot. PAP/T. Gzell
Stanisław Moniuszko – ojciec polskiej opery narodowej – od soboty jest patronem Dworca Centralnego w Warszawie. W uroczystości nadania Centralnemu imienia wybitnego XIX-wiecznego kompozytora wziął udział m.in. wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński.
"Rok 2019 to rok 200-lecia urodzin Stanisława Moniuszki, z tej okazji polski parlament podjął decyzję, że będzie to Rok Moniuszkowski, ale decyzję także taką samą podjęło UNESCO i to jest także międzynarodowy rok, co jest wielkim zaszczytem dla nas, ale przede wszystkim dla Stanisława Moniuszki" - powiedział podczas ceremonii Gliński, przypominając, że UNESCO podjęło decyzję w tej sprawie na wniosek Polski, Litwy i Białorusi.
Minister podkreślił, że tablica upamiętniająca wybitnego kompozytora na budynku dworca "po prostu Moniuszce się należy". "On jest w opinii powszechnej chyba niedoceniany; znane są główne dwa jego utwory ("Halka" i "Straszny dwór" - PAP), ale to jest artysta wielki, artysta, który napisał kilkanaście oper i operetek, kilkaset pieśni. Wspaniałe także pieśni i kompozycje religijne, msze, wiele innych także dokonań artystycznych" - mówił Gliński.
"Jemu się po prostu należy, żeby świat wiedział więcej o Moniuszce, i żebyśmy my także uczyli się na jego muzyce" - podkreślił wicepremier. Dodał też, że Warszawa jest obecnie wyjątkową stolicą na mapie świata, w obszarze której dwa główne miejsca komunikacyjne - Lotnisko Chopina i Dworzec Centralny Moniuszki - noszą imiona wybitnych kompozytorów.
W uroczystości nadania Centralnemu imienia Stanisława Moniuszki i odsłonięcia tablicy z jego wizerunkiem autorstwa Tomasza Górnickiego wziął udział także minister infrastruktury Andrzej Adamczyk. Minister podkreślił, że nadanie imienia Moniuszki Dworcowi Centralnemu jest ważnym rozpoczęciem obchodów Roku Moniuszkowskiego w Polsce. Podziękował też inicjatorom upamiętnienia Moniuszki, również ministerstwu kultury, za zaangażowanie na rzecz przedsięwzięcia. "Polska kolej się rozbudowuje, polska kolej się modernizuje (...), ważne programy rządowe zmieniają polską kolej, ale także i te wydarzenia nadają zupełnie inny charakter i zupełnie inny obraz całemu temu przedsięwzięciu" - zaznaczył.
Podczas uroczystości byli obecni inicjatorzy wydarzenia z Towarzystwa Miłośników Muzyki Moniuszki, w tym prezes tej organizacji Jolanta Rostworowska, która przypomniała, że pomysł nadania Dworcowi Centralnemu imienia Moniuszki pojawił się w 2015 r. Obecni byli również potomkowie kompozytora, przedstawiciele władz kolejowych spółek, w tym prezes PKP S.A. Krzysztof Mamiński, kierownictwo Teatru Wielkiego - Opery Narodowej oraz mieszkańcy stolicy.
"Tu idzie o pamięć. O pamięć, która w dziejach każdego narodu ma niezwykłą rangę, bo z niej rodzą się energie pozwalające kreować przyszłość. Spośród wielkich romantyków XIX wieku - a mam na myśli Chopina, Mickiewicza, Słowackiego, Norwida - Moniuszko ma najmniej upamiętnień materialnych i symbolicznych, chociaż na nie w pełni zasłużył" - podkreślił Waldemar Dąbrowski, pełnomocnik ministra kultury ds. organizacji obchodów 200. rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki oraz dyrektor Teatru Wielkiego - Opery Narodowej.
W tym roku, 5 maja, minie 200. rocznica urodzin Stanisława Moniuszki - kompozytora, dyrygenta, autora ok. 270 pieśni, operetek, baletów i oper, m.in. najsłynniejszej polskiej opery "Halka". W związku z tą rocznicą parlament ustanowił rok 2019 Rokiem Stanisława Moniuszki.
Stanisław Moniuszko urodził się w 1819 r. w majątku Ubiel koło Mińska, w polskiej rodzinie szlacheckiej o patriotycznych tradycjach, jego ojciec Czesław uczestniczył w kampanii napoleońskiej. Do historii przeszedł jako ojciec polskiej opery narodowej. Był kompozytorem, dyrygentem, także pedagogiem. W latach poprzedzających wybuch powstania styczniowego i bezpośrednio po nim stworzył swoje najsłynniejsze dzieła - opery "Halka" i "Straszny dwór".
Inspirację dla muzyki Moniuszki stanowiła kultura ludowa. Jednym z najlepiej znanych zbiorów jego drobnych utworów jest cykl dwunastu "Śpiewników domowych" zawierających pieśni do słów poetów polskich (m.in. Teofila Lenartowicza, Adama Mickiewicza, Wincentego Pola, Stefana Witwickiego), a także obcych (w tłumaczeniu polskim) oraz do słów twórców ludowych. Utwory wpisywały się w kanon XIX-wiecznego wychowania patriotycznego. Kompozytor tworzył także muzykę religijną.
Stanisław Moniuszko zmarł w Warszawie 4 czerwca 1872 r. i pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. (PAP)
nno/ agz/
