W niedzielę w Nowym Jorku rozpoczęła się jubileuszowa 25. edycja Międzynarodowego Festiwalu Chopin i Przyjaciele. Zainaugurował ją w Kaufman Music Center na Manhattanie występ Tomasza Koniecznego (bas-baryton) z akompaniamentem pianisty Lecha Napierały.
Śpiewak przyznał w rozmowie z PAP, że skrzętnie korzysta z takich okazji, jak koncert jubileuszowy, żeby promować polską muzykę tradycyjną i współczesną. W programie festiwalu znalazła się amerykańska premiera cyklu pieśni Aleksandra Nowaka "Dwuwiersze" do słów Bolesława Leśmiana.
"Jestem bardzo zadowolony, że mogę zaprezentować nieznane jeszcze publiczności utwory świetnego polskiego kompozytora awangardowego. Nowak zasługuje na to, żeby świat go poznał. Premiera miała miejsce w Niemczech, później zaprezentowaliśmy te utwory w Polsce, a teraz w Nowym Jorku. W ten sposób, jako artysta, mogę przedstawić polską kulturę przez wielkie +K+, która tworzy się na naszych oczach. Jesteśmy z tego z Lechem Napierałą bardzo dumni" – podkreślił Konieczny.
Wyraził słowa uznania dla dyrektora festiwalu Mariana Żaka, który - w ocenie Koniecznego - zaryzykował i podjął się zaprezentowania awangardowego cyklu.
Oprócz "Dwuwierszy", nagranych na ostatniej płycie, artyści wykonali też w niedzielę pięć pieśni Charlesa Ivesa oraz "Dwie arie buffo" Henryka Czyz˙a.
Śpiewak przypomniał, że przed laty spotkał się z Nowakiem podczas projektu "Spoon River", przygotowanego z myślą o Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej "Warszawska Jesień".
"Podczas pandemii Covid-19 wymyśliłem sobie projekt +Apocalypse+. Połączyliśmy tam +Treny dziecięce+ Gustawa Mahlera z zamówioną przeze mnie kompozycją do słów Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Marzyłem, żeby zaśpiewać utwór Baczyńskiego. Przed dwoma laty nagraliśmy natomiast na zamówienie Instytutu Adama Mickiewicza płytę +From Secession to Distortion+, łączącą pieśni Richarda Straussa z nowym cyklem pieśni Nowaka do wierszy Leśmiana" – wyjaśnił bas-baryton.
Niedzielny koncert był poświęcony 50-leciu Centrum Polsko-Słowiańskiego i 25-leciu New York Dance and Arts Innovations (NYDAI). Został zorganizowany m.in. przy współpracy z Instytutem Kultury Polskiej w Nowym Jorku jako część projektu finansowanego ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023.
"Tegoroczny temat przewodni festiwalu +Promenady+ zaprasza do zanurzenia się w różnorodnych doświadczeniach artystycznych z udziałem gwiazdy Metropolitan Opera, Tomasza Koniecznego, pianisty o międzynarodowej sławie Mateusza Krzyżowskiego, niezwykłego pianisty Hao Liu z Peabody University oraz innych utalentowanych artystów" – zapowiadał NYDAI.
Założyciel i dyrektor festiwalu Marian Żak wyraził w rozmowie z PAP zadowolenie, że ta impreza odbywa się już od 25 lat.
"Chociaż niektóre lata, np. w trakcie pandemii, były bardzo trudne, nasz festiwal mimo wszystko się odbywał. Doczekaliśmy jubileuszu, a obecna edycja ma dużą wartość artystyczną, a także przedstawia różne rodzaje sztuki. Podczas tej edycji występują gwiazdy, takie jak Konieczny" – mówił Żak. Wskazał też na rolę Jakuba Polaczyka, od sześciu lat pełniącego funkcję dyrektora artystycznego imprezy.
Podczas festiwalu zaprezentowane zostaną wyjątkowe instrumenty, jak theremin, koto i erhu akordeon. Pośród muzyków znaleźli się też m.in. Iwo Jedynecki i jego żona Karolina Mikołajczyk, Yoko Reikano Kimura i Andy Linem.
Planowane są wystawy Janusza Skowrona oraz Wojciecha Kubika. 500. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika będzie okazją do koncertu z muzyką elektroniczną. 6. Konkurs Kompozytorski Nowej Wizji obejmie tematykę galaktyczną, poświęconą muzyce elektronicznej nowych mediów.
Festiwal zwieńczy 18 listopada sztuka Henryka Cioczka "Wielcy sprawiedliwi" w wykonaniu teatru Panopticum z Lublina. Przedstawienie opowiada o ratowaniu Żydów przez Polaków w czasie niemieckiej okupacji.
Patronat honorowy nad imprezą objął konsulat generalny RP w Nowym Jorku i konsul generalny Adrian Kubicki.
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)
ad/ szm/