Wykopaliska w Babilonie, 1919 - 32/NAC
Babiloński hymn sprzed trzech tys. lat udało się poskładać z rozproszonych po całym świecie fragmentów. Badacze posłużyli się narzędziem AI – poinformowano na łamach magazynu naukowego „Iraq”.
Nad rzeką Eufrat pola pokrywają się ziołami i kwiatami, stada pasą się na zielonych łąkach, a bogactwo jest rozdzielane i pomnażane – brzmią słowa hymnu sprzed trzech tys. lat, sławiącego wspaniałość Babilonu.
Jego fragmenty, rozproszone w bibliotekach i archiwach na całym świecie, zostały złożone w całość przez naukowców z Ludwig-Maximilians-Universität (Niemcy) i Uniwersytetu Bagdadzkiego (Irak).
„Jest to fascynujący hymn, opisujący Babilon w całej jego chwale i pozwalający wejrzeć w życie jego mieszkańców, mężczyzn i kobiet” - opisuje jeden z badaczy zaangażowanych w projekt, Enrique Jimenez z Ludwig-Maximilians-Universitä.
Miasto Babilon zostało założone nad rzeką Eufrat w Mezopotamii ok. 2000 tys. lat p.n.e. Swego czasu było największym miastem na świecie, a przy tym znaczącym kulturalnym i naukowym ośrodkiem.
Babilońskie gliniane tabliczki zapisywano pismem klinowym. Wiele z nich zachowało się we fragmentach. Enrique Jimenez digitalizuje fragmenty tekstów klinowych, przechowywanych na całym świecie, na stronie Electronic Babylonian Library Platform.
„Używając naszej platformy, wspomaganej narzędziami AI, byliśmy w stanie zidentyfikować 30 dodatkowych fragmentów, na których zapisany jest ten sam hymn. Jest to proces, który kiedyś zająłby dekady” - opisuje Jimenez. Dzięki temu udało się zrekonstruować całość, ponieważ główna tabliczka zachowała się tylko częściowo.
Autor hymnu opiewa chwałę Babilonu, jego wspaniałe budowle, ale także życiodajne wody Eufratu. Jak podkreślają badacze, w mezopotamskiej literaturze rzadko pisało się o zjawiskach przyrodniczych.
W utworze pojawia się temat kobiet jako kapłanek. Zdaniem ekspertów jest to motyw nieobecny w innych tekstach. Autor hymnu podkreśla także, że mieszkańcy Babilonu z szacunkiem odnoszą się do cudzoziemców.
Hymn, liczący 250 wersów, był na tyle popularny, że w Babilonie stał się „lekturą szkolną”, kopiowaną w szkołach przez dzieci.(PAP)
krx/ agt/
