W Łodzi powstaje przewodnik po detalach architektonicznych oraz szlaki turystyczne, które będą zapoznawać zwiedzających z najmniejszymi dekoracyjnymi elementami przestrzeni miejskiej. Projekt jest realizowany w ramach stypendium artystycznego prezydenta Łodzi.
Detale architektoniczne Łodzi od dawna są pasją autorki projektu Marii Nowakowskiej, która na początku roku wygrała konkurs na stypendium artystyczne prezydenta Łodzi w dziedzinie architektury. W przedstawionym przez nią projekcie - obok opracowania w formie książkowej przewodnika prezentującego łódzkie detale architektoniczne - znalazło się także kilkanaście szlaków turystycznych, których wiodącym motywem są elementy dekoracyjne umieszczane na elewacjach kamienic.
Nowakowska przemierza strefę wielkomiejską Łodzi z aparatem fotograficznym i dokumentuje detale budynków. "Potem zaczyna się to, co najprzyjemniejsze, czyli myślenie, jak te detale zaprezentować w czasie wycieczki. Są wycieczki z podziałem na łódzkie osiedla jak Stare Polesie, Śródmieście, Bałuty, Górna, a także szlaki tematyczne, przekrojowe, np. +Bramy, drzwi i okna+ albo +Atlasowie i kariatydy+ czy +Metaloplastyka+. Są też szlaki wyobrażone" - wyjaśniła.
Przykładem szlaku wyobrażonego jest "Szlak mafii kwiatowej". Opowiada on fikcyjną historię mafii kwiatowej Starego Polesia.
"Na Zielonym Rynku, który jest centralnym punktem osiedla, znajdują się budki z kwiatami, które wykorzystywane były przez mafię; przemycała ona opium i brylanty zamknięte w pąkach kwiatów. Wymyśliłam, że w 1912 roku - wiele domów na Polesiu pochodzi z tego okresu - odbył się proces, w którym na karę śmierci przez ścięcie głowy skazano dwie kwiaciarki. Inspiracją był detal z kamienicy przy ul. Lipowej z uciętą głową i datą 1912. Z kolei na ul. Żeromskiego jest budynek z ozdobną kratą i inicjałami +KP+. To inicjały dawnego właściciela Karola Prusse, ja jednak opowiadam, że to skrót od +Kwiaty Pamiętają+ i że to mafia zbudowała go z wdzięczności za milczenie świadków" - opisała Nowakowska.
Mimo że szlaki wyobrażone to jedynie wytwór fantazji Marii Nowakowskiej, ich uczestnicy dają się wciągnąć w grę wyobraźni.
"W ubiegłym roku uczestniczyłem w wycieczce +Szlakiem mafii kwiatowej+ i dla mnie - przewodnika z kilkunastoletnim stażem - było to z początku dość obrazoburcze. Ale w trakcie wycieczki dałem się oczarować i pod koniec byłem już skłonny uwierzyć w istnienie mafii kwiatowej" - wyznał prezes Centrum Inicjatyw na rzecz Rozwoju "Regio" Maciej Kronenberg.
Centrum "Regio" od kilku lat wydaje tematyczne przewodniki związane z Łodzią i okolicami, m.in. przewodnik Łodzi filmowej, szlakiem podwórek ul. Piotrkowskiej i przygotowywany obecnie przewodnik literacki. Projekt Marii Nowakowskiej wpisuje się w tę koncepcję, dlatego "Regio" dofinansuje jej ok. 250-stronicowy przewodnik po łódzkich detalach, który ma ukazać się w tym roku.
Nowakowska jest autorką "Questingu staropoleskiego" - to połączenie podchodów i gry miejskiej, w której trzeba odpowiedzieć na serię zagadek; wszystkie związane są z detalami architektonicznymi znajdującymi się na budynkach dzielnicy Stare Polesie. Przygotowuje też projekty pamiątek turystycznych z Łodzi opartych na detalach architektonicznych, np. dwóch ceramicznych wizerunkach Egipcjanek znajdujących się na ul. Wschodniej.
"Łódź to miasto mocno związane z przemysłem włókienniczym, stąd na elewacjach, w pyskach lwów czy wilków, można zobaczyć czółenka tkackie. Jest też wiele detali industrialnych i handlowych, np. często pojawia się wizerunek patrona handlu Hermesa. Nawet na minimalistycznych kamienicach modernistycznych w centrum Łodzi można znaleźć charakterystyczne detale w postaci żłobień w tynku, boniowania, modelowania wykuszy okien, kraty na balkonach" - dodała Nowakowska.
Maria Nowakowska jest z wykształcenia filolożką i kulturoznawczynią, pracuje jako koordynatorka projektów w Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich OPUS. "Zainteresowanie detalami i promocją Łodzi to moja pasja, coś co szczególnie leży mi na sercu" - podkreśliła. (PAP)
agm/ agt/
