We wtorek odsłonięto w Olsztynie tablicę upamiętniającą Henryka Panasa. Uroczystość odbyła się w 110. rocznicę urodzin tego pisarza, publicysty i działacza społecznego związanego z Warmią i Mazurami.
Pamiątkową tablicę odsłonięto na ścianie domu przy ul. Księcia Witolda 30, w którym w latach 1955-85 mieszkał i tworzył Panas. Inicjatorami upamiętnienia było Stowarzyszenie Dziennikarzy RP i Związek Literatów Polskich, a honorowy patronat nad uroczystością objął marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Gustaw Marek Brzezin.
Henryk Panas urodził się 4 stycznia 1912 r. we Lwowie. Ukończył studia na Uniwersytecie im. Jana Kazimierza, a potem aż do wybuchu wojny uczył historii we lwowskich gimnazjach.
W sierpniu 1940 r. został aresztowany przez NKWD i skazany na osiem lat obozu "pracy poprawczej". Trafił do Starobielska i Workuty. We wrześniu 1941 r. wstąpił do Armii Andersa. Przebył szlak bojowy z 2. Korpusem Polskim, walczył pod Monte Cassino. Po zakończeniu działań wojennych nauczał w polskich szkołach we Włoszech i Anglii.
Do kraju wrócił w 1947 r. i zamieszkał we Wrocławiu, pracował m.in. w szkołach wyższych. W 1952 r. wyjechał na Mazury, gdzie przez cztery lata był dyrektorem szkoły podstawowej we wsi Kamionki koło Giżycka. Następnie przeniósł się do Olsztyna i pracował w miesięczniku "Warmia i Mazury". W latach 1958-72 był redaktorem naczelnym tego pisma. Był jednym z założycieli i prezesem Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego Pojezierze. W jego dorobku literackim były powieści i opowiadania, głównie o tematyce regionalnej, a także utwory sceniczne, szkice, eseje i wspomnienia. Debiutował w 1943 r. opowiadaniem "Ucieczka" w wydawanym w Palestynie piśmie "W drodze", ale karierę pisarską rozpoczął w 1960 r. zbiorem opowiadań mazurskich "Bóg, wilki i ludzie". Rozgłos przyniosła mu powieść "Według Judasza. Apokryf", przetłumaczona na sześć języków.
Henryk Panas zmarł 11 września 1985 r., został pochowany na cmentarzu komunalnym w Olsztynie.(PAP)
autor: Marcin Boguszewski
mbo/ pat/
