Ambrose Akinmusire Quarter, Skubisz/Lemańczyk Cooperation, Tomasz Dąbrowski, Jan Młynarski, Tomasz Nowak to artyści, których występy uświetnią w weekend w Rzeszowie trzecią edycję Toastu Urodzinowego dla Tomasza Stańki, czyli koncertów celebrujących jego życie i twórczość.
Toast, będący unikalnym muzycznym projektem, w który angażują się czołowe postacie świata jazzu, powstał z inspiracji Anny Stańko, córki i wieloletniej managerki artysty.
Jak przypomniała Estrada Rzeszowska, organizator imprezy, inauguracja cyklu Toastu Urodzinowego dla Tomasza Stańki miała miejsce w 2019 roku i odbyła się zarówno w Rzeszowie, gdzie urodził się artysta, jak i w Warszawie, gdzie zmarł, czyli w mieście początku i w mieście pożegnania.
„Toast Urodzinowy jest czymś więcej niż wydarzeniem muzycznym. To przywołanie ducha wielkiego trębacza” – zaznaczyła Sylwia Indycka-Rosół z Estrady Rzeszowskiej.
Tegoroczną, dwudniową edycję Toastu, która w Rzeszowie odbędzie się w weekend, zainauguruje w sobotni wieczór Skubisz/Lemańczyk Cooperation. To nowy muzyczny projekt, który - jak podkreślają organizatorzy - łączy muzykę improwizowaną ze słowem.
Autorem kompozycji jest wybitny kontrabasista i basista jazzowy Piotr Lemańczyk, zaś tekstów – Bartek Skubisz „Eskaubei”. W skład zespołu wchodzi również czołowy perkusista młodego pokolenia Grzegorz Pałka, a także utytułowany trębacz Tomasz Nowak.
Organizatorzy zapewniają, że koncert w ramach Toastu Urodzinowego dla Tomasza Stańki w Rzeszowie będzie premierą. „Będzie zadedykowany pamięci Tomasza Stańki, a w jego programie znajdą się również muzyczne i tekstowe odniesienia do życia i muzyki mistrza” – czytamy na stronie Estrady Rzeszowskiej.
Drugiego dnia Toastu, 11 lipca, czyli dokładnie w dniu urodzin Stańki zagra duet Tomasz Dąbrowski i Jan Młynarski, który przedstawi specjalny autorski projekt na jazzowe combo i elektronikę „Electronic T.S”. Wraz z nimi wystąpią rzeszowianin Miłosz Pękala (perkusjonalia), Maksymilian Mucha (kontrabas) i pochodzący z Sanoka wybitny pianista jazzowy Dominik Wania.
Zagraniczną gwiazdą niedzielnego wieczoru będzie nowojorski trębacz Ambrose Ankinmusire, który wystąpi wraz ze swoim kwartetem.
Atrakcją tegorocznej edycji będzie wykonanie na żywo, z balkonu miejskiego ratusza, w sobotę i niedzielę przez trębacza Tomasza Nowaka, rzeszowskiego hejnału, który dla miasta skomponował Tomasz Stańko. Artysta po raz pierwszy publicznie zaprezentował swoje dzieło osobiście w 2016 roku podczas obchodów 662. rocznicy założenia miasta. Utwór trwa 2,5 minuty, składa się z czterech części nazwanych jak cztery strony świata. Na co dzień jest odtwarzany z głośnika ratuszowego.
Natomiast od 26 czerwca, na głównym deptaku Rzeszowa, ulicy 3-go Maja, można oglądać wystawę fotografii autorstwa Jarka Wierzbickiego, prezentujących artystę, dokumentujących ostatnie koncerty, które zagrał Tomasz Stańko.
Fotografie przedstawiają wydarzenia, które miały miejsce w ostatnich dwóch latach życia mistrza, w tym z ostatniego koncertu, który odbył się 14 lutego 2018 roku w krakowskim klubie Alchemia. Są też fotografie z ostatniego występu na Gali 100-lecia ZAiKS, który odbył się 19 marca 2018 roku w Teatrze Wielkim w Warszawie, a także z koncertu w warszawskim klubie 12on14 z 22 października 2016 roku oraz z koncertu w Teatrze Roma z 13 listopada 2017 roku.
Cykliczny Toast jest organizowany w hołdzie dla urodzonego w Rzeszowie Tomasza Stańki od 2019 roku. Jak przypominają organizatorzy, w minionych latach w czasie imprezy wystąpili m.in.: Wadada Leo Smith, Skalpel feat. Piotr Damasiewicz, David Virelles, Reuben Rogers, Gerald Cleaver, Marcin Wasilewski Trio feat. Tomasz Dąbrowski.
Tomasz Stańko urodził się w 1942 roku w Rzeszowie. Był trębaczem, kompozytorem i aranżerem, jednym z najważniejszych muzyków na polskiej i europejskiej scenie jazzowej. Zadebiutował w 1962 r., grając w zespole Jazz Darings wraz z Adamem Makowiczem, następnie był jednym z członków słynnej grupy Krzysztofa Komedy. W 1968 r. założył własny kwintet, w skład którego weszli m.in. skrzypek Zbigniew Seifert i saksofonista Janusz Muniak.
W 1970 r. nagrał album „Music for K.” a następnie takie płyty jak „Purple Sun” (1973), „TWET” (1975) i „Balladyna” (1975), na której trębaczowi towarzyszył m.in. kontrabasista Dave Holland i saksofonista Tomasz Szukalski. Był jednym z nielicznych muzyków ze Wschodniej Europy zaproszonych do koncertów i nagrań dla słynnej wytwórni płytowej ECM Records.
Tomasz Stańko koncertował niemal na całym świecie, występował i nagrywał m.in. z Cecilem Taylorem, Janem Garbarkiem, Peterem Warrenem, Stu Martinem, Donem Cherrym, Garym Peacockiem, Davem Hollandem, Dino Saluzzim, Adamem Makowiczem, Januszem Muniakiem, Zbigniewem Seifertem, Michałem Urbaniakiem.
Jako pierwszy polski artysta został uhonorowany Europejską Nagrodą Jazzową w 2003 r. Artysta angażował się w akcje promujące muzykę jazzową. Był organizatorem i dyrektorem festiwalu „Jesień Jazzowa” w Bielsku-Białej.
Stańko nagrał około czterdziestu albumów, skomponował muzykę do kilkudziesięciu filmów, wśród których znalazły się „Pożegnanie z Marią” (reż. Filip Zylber), „Reich” (Władysław Pasikowski), „Egzekutor” (Filip Zylber) oraz spektakli teatralnych: „Balladyna”, „Nienasycenie”, „Wyzwolenie”.
Stańko współpracował także z młodymi, polskimi muzykami jazzowymi, m.in. Marcinem Maseckim i zespołem Simple Acoustic Trio.
Za swoją działalność artystyczną Stańko został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis, a także wyróżnieniem ministra kultury i dziedzictwa narodowego za całokształt pracy twórczej. (PAP)
autor: Agnieszka Pipała
api/ mmu/
