Wicepremier, minister kultury Piotr Gliński w pałacyku Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku. Fot. PAP/P. Polak
Wicepremier i minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński zainaugurował we wtorek Rok Sienkiewiczowski w pałacyku pisarza w Oblęgorku. W 2016 r. mija 170. rocznica urodzin i 100. rocznica śmierci noblisty.
„Czytajmy, doczytujmy Sienkiewicza, nie dajmy się tylko uwodzić lekkiej formie i porywającej fabule. Sięgajmy głębiej. Zachęcam wszystkich Polaków, do lektury” – apelował wicepremier Gliński podczas uroczystej inauguracji Roku Sienkiewicza. Uroczystość miała miejsce w pałacyku pisarza, ofiarowanym mu przez Polaków w 1900 roku.
Podczas spotkania z parlamentarzystami, samorządowcami i dziennikarzami zorganizowanym w pałacowym salonie, tuż obok gabinetu, w którym powstawała m.in. powieść „W pustyni i w puszczy”, wicepremier zwrócił się też z apelem o popularyzowanie twórczości noblisty, aktualnej także w obecnych czasach.
„Rzeczywistość geopolityczna pokazuje jednak, że czasy pokoju nie są dane raz na zawsze, a wychowanie patriotyczne jest tym, czego nie można zaniedbać w żadnym czasie. W przeciwnym razie kolejne pokolenia wyrosną odarte z narodowej tożsamości” – zaznaczył wicepremier. Jego zdaniem w tym kontekście tym cenniejsze są inicjatywy przybliżające twórczość i myśl Henryka Sienkiewicza, szczególnie młodemu pokoleniu.
Prof. Gliński zwrócił uwagę, że dzieła Sienkiewicza przekazują uniwersalne wartości. „Są elementem dziedzictwa narodowego i na stałe weszły do kanonu literatury polskiej, a w przypadku +Quo Vadis+ także literatury światowej” – powiedział minister.
„Rzeczywistość geopolityczna pokazuje jednak, że czasy pokoju nie są dane raz na zawsze, a wychowanie patriotyczne jest tym, czego nie można zaniedbać w żadnym czasie. W przeciwnym razie kolejne pokolenia wyrosną odarte z narodowej tożsamości” – zaznaczył wicepremier. Jego zdaniem w tym kontekście tym cenniejsze są inicjatywy przybliżające twórczość i myśl Henryka Sienkiewicza, szczególnie młodemu pokoleniu.
Zwrócił także uwagę na rolę Oblęgorka we właściwym zrozumieniu Sienkiewicza. „Jak wielkim był pisarzem, człowiekiem i Polakiem, że w dowód szacunku i uznania społeczeństwo polskie podarowało mu tę pełną uroku posiadłość” – podkreślił.
Wicepremier zadeklarował, że kierowany przez niego resort kultury i dziedzictwa narodowego „wspólnie z instytucjami podległymi będzie w sposób szczególny przypominać dorobek polskiego noblisty oraz promować ideę wartości, którymi przepełniona jest jego twórczość”.
Prof.Gliński zwrócił uwagę na pozaliteracką działalność społeczną pisarza, która również, w jego ocenie, była „świadectwem patriotyzmu”.
„Nie tylko swoją twórczością, ale także działaniem dawał wyraz wielkiej miłości do naszej ojczyzny. Jednak to literatura go rozsławiła, a z kolei jego działalność społeczna została w dużej mierze zapomniana” – zauważył minister kultury.
Przypomniał zaangażowanie noblisty w tym m.in. założenie z jego inicjatywy sanatorium przeciwgruźliczego w Zakopanem, ochronek dla dzieci, a także udział Sienkiewicza w Komitecie Generalnym Pomocy Ofiarom Wojny, w którym działał w szwajcarskim Vevey tuż przed swoją śmiercią.
Do ponadczasowości dzieł Sienkiewicza w kontekście współczesnej sytuacji geopolitycznej nawiązała także wojewoda świętokrzyski Agata Wojtyszek. „Przez swoje powieści dawał wiarę współczesnym sobie Polakom i kolejnym pokoleniom. Wartości, które przedstawił w powieści +Quo Vadis+ są niezwykle istotne dzisiaj. Dziś, kiedy możemy zadać pytanie +dokąd idziesz Europo?+.
Z kolei marszałek województwa świętokrzyskiego Adam Jarubas przypomniał, że mieszkańcy regionu, w sposób szczególny czują się związani z Sienkiewiczem, m.in. poprzez Muzeum Henryka Sienkiewicza, filię Muzeum Narodowego w pałacyku w Oblęgorku.
„My mieszkańcy tej ziemi jesteśmy zobowiązani, aby te wartości, które głosił Sienkiewicz potwierdzać swoim działaniem. Mówimy o sobie, że tu zawsze była Polska. Mówimy po swojemu +Nie ma Ojczyzny bez Kielecczyzny+ i jesteśmy dumni z tego dziedzictwa” – powiedział marszałek, dziękując wicepremierowi za wizytę.
Podczas uroczystości odczytany został także list od wicepremiera i ministra nauki i szkolnictwa wyższego Jarosława Gowina. „Jestem przekonany, że w cieniu tych rocznic warto zadać sobie pytania – kim Sienkiewicz dla nas jest dzisiaj. Co zrobić, aby jego literacki, społeczny i patriotyczny dorobek nie był tylko historyczną wartością, a stał się inspiracją do przezwyciężania problemów coraz bardziej dezintegrującego się, współczesnego świata” – napisał.
O ogłoszeniu 2016 roku "Rokiem Henryka Sienkiewicza" zdecydował w parlament. 5 maja przypada 170. rocznica urodzin, a 15 listopada 100. rocznica śmierci pisarza. W 1905 roku jako pierwszy Polak - uhonorowany został literacką nagrodą Nobla za "wybitne osiągnięcia w dziedzinie eposu" i - jak podkreślił jeden z członków Komitetu Noblowskiego - "rzadko spotykany geniusz, który wcielił w siebie ducha narodu".
Szczególnym miejscem upamiętniającym postać noblisty Henryka Sienkiewicza jest pałacyk pisarza w Oblęgorku na Kielecczyźnie, będący obecnie oddziałem Muzeum Narodowego w Kielcach. Został on mu przekazany w 1900 r. z okazji 25-lecia pracy literackiej.
Dobra oblęgorskie były darem polskiego społeczeństwa w podziękowaniu za jego pracę. Zakup nieruchomości sfinansowano ze zbiórek pieniędzy we wszystkich trzech zaborach. Sienkiewicz wprowadził się do Oblęgorka dwa lata później. Pałac opuścił we wrześniu 1914 r., wkrótce po wybuchu I wojny światowej. Wyjechał do Szwajcarii, gdzie zmarł w Vevey 15 listopada 1916 r. (PAP)
mjk/ par/
