Wizualizacja Muzeum Ziem Wschodnich w Lublinie. Źródło: materiały prasowe pracowni architektonicznej WXCA
Pracownia architektoniczna WXCA z Warszawy wygrała konkurs na koncepcję architektoniczno-scenograficzną Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej, które ma powstać w Lublinie. Placówka ma pokazywać historię i dziedzictwo dawnych Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej.
Wyniki konkursu - które zorganizowało Muzeum Lubelskie oraz Zarząd Główny Stowarzyszenia Architektów Polskich – przedstawiono w piątek w Lublinie. Do udziału w konkursie zakwalifikowano 24 pracownie architektoniczne, prace konkursowe przedłożyły cztery z nich.
Muzeum Lubelskie w Lublinie jest organizatorem nowej placówki, Muzeum Ziem Wschodnich ma być jego oddziałem.
Sąd konkursowy, złożony m.in. z architektów ze Stowarzyszenia Architektów Polskich oraz przedstawicieli Muzeum Lubelskiego, przyznał pierwszą nagrodę projektowi przedstawionemu przez pracownię architektoniczną WXCA z Warszawy. „Ta praca według sądu konkursowego w największym stopniu uwzględniła oczekiwania organizatora (przyszłego muzeum) „ - powiedział przewodniczący sądu konkursowego prof. Bolesław Stelmach, który jest dyrektorem Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki.
W Lublinie będzie Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej
Stelmach podkreślił, że w zwycięskiej pracy była największa zgodność przedstawionej koncepcji ekspozycji z założeniami ideowymi i programowymi przyszłego muzeum. W tym projekcie zawarto też wiele nowatorskich multimedialnych rozwiązań wystawienniczych, autorzy przedstawili również najlepsze rozwiązania funkcjonalno–użytkowe.
Pracownia WXCA, otrzymała nagrodę pieniężną w wysokości 56 tys. zł. Autorzy zwycięskiej koncepcji zostaną zaproszeni do negocjacji na opracowanie dokumentacji projektowej na realizację koncepcji. „Dokumentacja projektowa, zgodnie z harmonogramem inwestycji, ma powstać do końca 2020 roku. Później nastąpi proces inwestycyjny, który potrwa około trzech lat” – powiedziała dyrektor Muzeum Lubelskiego Katarzyna Mieczkowska.
Według Stelmacha wszystkie zgłoszone na konkurs koncepcje architektoniczno-scenograficzne Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej, były na wysokim poziomie, a różnice między nimi były niewielkie. Wszystkie prace konkursowe można oglądać na wystawie w Muzeum Józefa Czechowicza w Lublinie, do 13 grudnia.
Muzeum Ziem Wschodnich mieścić się będzie w zabytkowym budynku – dawnym pałacu Lubomirskich w centrum Lublina. Historia tego budynku sięga XVI w. W 1683 r. na zamówienie Józefa Karola Lubomirskiego, dwór należący do Firlejów został przebudowany na okazały pałac. Do roku 1805 pałac był własnością prywatną, następnie został odstąpiony rządowi austriackiemu na cele wojskowe. Obecny jego kształt jest wynikiem przebudowy z I poł. XIX wieku, według projektu Henryka Marconiego w stylu klasycystycznym. Po II wojnie światowej przekazano go Uniwersytetowi Marii Curie-Skłodowskiej. Obecnie ma tu swoją siedzibę Wydział Politologii UMCS.
Uczestnicy debaty o Unii Lubelskiej: to epokowe wydarzenie
Na potrzeby utworzenia nowej placówki pałac został zakupiony od UMCS przez Muzeum Lubelskie, dzięki dotacji MKiDN, które przekazało na ten cel blisko 11 mln zł. Uniwersytet ma tu jeszcze funkcjonować do końca obecnego u akademickiego, a w roku 2020 ma się rozpocząć remont i urządzanie muzeum w pałacu.
Katarzyna Dudek z pracowni WXCA podkreśliła, że autorom wybranej koncepcji zależało na wyeksponowaniu rangi zabytkowego pałacu, wydobyciu jego walorów z okresu największej świetności. „Zależało nam na tym, żeby widać było i to, że to jest pałac, ale i to, że mamy tu do opowiedzenia o bardzo trudnej historii. Muzeum Ziem Wschodnich opowiada o historii, która dotyczy wielu z nas, wielu naszych rodzin” – powiedziała dziennikarzom.
We wrześniu zaprezentowana została koncepcja wystawy, która ma powstać w przyszyłam muzeum. Opowiadać będzie ona o historii i znaczeniu ziem wschodnich w zarysie chronologicznym. Wystawa podzielona ma być na kilka bloków tematycznych prezentujących różne aspekty m.in. najdawniejszy kontekst historyczny tych terenów, tożsamość, bogactwo kultur, narodów, wyznań, tolerancję, atrakcyjność tych terenów, zasoby naturalne a także sposoby upamiętniania tych miejsc, wydarzeń, postaci i kultury Kresów.
Nad scenariuszem wystawy stałej pracowało osiem zespołów, w skład których wchodzili historycy, historycy sztuki, literaturoznawcy i przedstawiciele innych dyscyplin.
W pałacu po gruntownych pracach budowlano-konserwatorskich mają być przestrzenie ekspozycyjne, w których będzie możliwość prowadzenia także koncertów i odczytów. Muzeum ma mieć szeroką ofertę edukacyjną, adresowaną zarówno do młodego odbiorcy jak i dojrzałego, posiadającego już pewną wiedzę.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przekazał w tym roku ponad 1,8 mln zł dotacji z przeznaczeniem na tworzenie Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej i zakup muzealiów.
Muzeum Lubelskie – dzięki tej dotacji - pozyskało już pierwsze obrazy, fotografie, mapy, monety, meble, które będą eksponowane w Muzeum Ziem Wschodnich. Jednym z najcenniejszych pozyskanych obrazów jest „Scena batalistyczna ze Stefanem Czarneckim” (z drugiej połowy XIX w.) - jedna z najlepszych kompozycji autorstwa Januarego Suchodolskiego, malarza nazywanego „polskim Vernetem”. (PAP)
Autorka: Renata Chrzanowska
ren/ pat/
