Zmarła śpiewaczka operowa Edita Gruberova, określana jako "primadonna assoluta, fenomen koloratury, królowa belcanta". Informację o śmierci artystki podał w poniedziałekTeatr Wielki-Opera Narodowa.
Artystka urodziła się 23 grudnia 1946 r. w Bratysławie. Studiowała w wiedeńskim konserwatorium pod kierunkiem sopranistki Ruthilde Boesch. Jak przypomniał Teatr Wielki-Opera Narodowa na swojej stronie internetowej, międzynarodowa kariera Gruberovej rozpoczęła się w Operze Wiedeńskiej, gdzie wykonała partię Zerbinetty w "Ariadnie na Naxos" pod dyrekcją Karla Böhma.
Publiczność na całym świecie doceniała jej kreacje, przede wszystkim takich ról, jak Zerbinetta, Konstancja, Donna Anna oraz Rozyna, Gilda, Violetta i Łucja, które kreowała na scenach najważniejszych teatrów operowych świata – La Scala, Covent Garden, a także Metropolitan Opera oraz oper w Monachium, Wiedniu, Hamburgu, Genewie, Zurychu, Florencji, Paryżu, Berlinie, Madrycie i Barcelonie.
Ze strony TW-ON dowiadujemy się również, że wiele teatrów operowych wystawiało ponadto rzadko grane tytuły właśnie ze względu na udział w nich Edity Gruberovej. "Są to: +Maria Stuart+, +Purytanie+, +Linda z Chamounix+ i +Roberto Devereux+ w Operze Wiedeńskiej, +Lunatyczka+ w Genewie i Neapolu, +Capuleti i Montecchi+ w Londynie, +Purytanie+ w Metropolitan Opera i na Bregenzer Festspiele, +Roberto Devereux+, +Anna Bolena+ i +Beatrice di Tenda+ w Barcelonie, +Córka pułku+, +Linda z Chamounix+, +Roberto Devereux+, +Anna Bolena+, +Beatrice di Tenda+ oraz +Lunatyczka+ w Zurychu, +Anna Bolena+ i +Purytanie+ w Operze Bawarskiej w Monachium" - czytamy na stronie teatru.
W 2003 r. artystka odniosła sukces jako tytułowa Norma w operze Belliniego w Tokio, a w 2004 r. jako królowa Elżbieta w operze "Robert Devereux" Gaetano Donizettiego w operze w Monachium. Europejski debiut partii Normy miał natomiast miejsce w Baden-Baden. W 2005 r. "Norma" odnosiła sukcesy w Operze Wiedeńskiej, w styczniu kolejnego roku – w Operze w Monachium, natomiast w 2010 r. – na Festiwalu w Salzburgu.
W sezonie 2007/08 artystka zadebiutowała jako Lukrecja Borgia w Barcelonie, a w kolejnym sezonie – w Monachium. W 2013 r. odbył się jej debiut jako Adelajdy w "Nieznajomej" w Operze w Zurychu, wystawionej następnie w 2014 r. w Theater an der Wien.
Artystka była regularnym gościem na festiwalach operowych w Monachium i Salzburgu, brała także udział w kilku filmowych adaptacjach oper - "Hänsel und Gretel", "Rigoletto", "Arabella", "Cosi fan tutte" oraz "Ariadna na Naxos". "Występowała pod dyrekcją najwybitniejszych mistrzów batuty" - napisano.
Nagrywała dla Deutsche Grammophon, wytwórni Philips, dla Teldec dla EMI oraz Dekki. Z wytwórnią Naghtingale Classics podpisała kontrakt na nagrania repertuaru belcantowego.
Gruberova otrzymała w Austrii i Bawarii honorowy tytuł "Kammersängerin", była także członkiem honorowym Opery Wiedeńskiej. Przyznano jej wiele odznaczeń, została m.in. uhonorowana nagrodą Sir Lawrence’a Oliviera, prestiżową Franco-Abbiati-Price za najwybitniejszą interpretację roli z opery włoskiej (za Łucję), Bellini d’oro za wybitne kreacje oraz Order Zasługi Republiki Austriackiej. Otrzymała także Nagrodę Herberta von Karajana dla wybitnego artysty.
Artystka dwukrotnie występowała scenie Teatru Wielkiego-Opery Narodowej - w 2011 r. wykonała partię Elżbiety, królowej Anglii w wersji koncertowej "Roberta Devereux", w 2017 r. tytułową partię Normy w wersji koncertowej w opery Belliniego.
Zakończyła karierę w 2019 r., kiedy w Bayerische Staatsoper w Monachium po raz ostatni wystąpiła jako Elżbieta, królowej Anglii w operze "Robert Devereux".(PAP)
autorka: Anna Kruszyńska
akr/ pat/
