W męskim monasterze w Supraślu koło Białegostoku, jednym z najważniejszych w kraju cerkiewnych klasztorów, odbyły się w niedzielę główne obchody prawosławnego Święta Zwiastowania Najświętszej Marii Panny. To patronalne święto w tym miejscu.
Liturgii w głównej cerkwi monasteru przewodniczyli arcybiskupi i biskupi polskiej Cerkwi, z ordynariuszem prawosławnej diecezji lubelsko-chełmskiej arcybiskupem Ablem oraz ordynariuszem prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej arcybiskupem Jakubem. Wśród wiernych byli uczestnicy pieszej pielgrzymki, którzy wcześnie rano wyruszyli do Supraśla z Białegostoku.
W krypcie w podziemiach głównej monasterskiej świątyni pochowany jest abp Miron Chodakowski, zwierzchnik prawosławnego ordynariatu WP, który zginął w katastrofie pod Smoleńskiem. Przed wylotem do Smoleńska, 7 kwietnia 2010 roku, abp Miron brał udział w Święcie Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Supraślu. W czasie uroczystości modlono się także w jego intencji.
Ponad 500-letni klasztor (monaster), zwany ławrą supraską, jest jednym z najważniejszych cerkiewnych ośrodków życia monastycznego w Polsce. Jego główna cerkiew, pod wezwaniem Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, została wzniesiona w latach 1503-1511 w stylu gotycko-bizantyjskim.
W czasie II wojny światowej świątynia została niemal doszczętnie zniszczona. Po 17 września 1939 r. cały teren monasteru zajęły wojska Armii Czerwonej. W cerkwi Zwiastowania NMP urządziły warsztat mechaniczny i kuźnię, zaś pomieszczenia po drugiej, mniejszej klasztornej cerkwi - pod wezwaniem św. Jana Teologa - służyły jako kuchnia i stołówka.
Wycofując się stamtąd po wybuchu wojny radziecko-niemieckiej, Sowieci zostawili nagie mury. Władze niemieckie udostępniły prawosławnym cerkiew św. Jana Teologa; w 1942 r. ponownie ją wyświęcono. Ale wycofując się w lipcu 1944 roku Niemcy wysadzili główną świątynię w powietrze, zamieniając ją w gruzy.
W tym roku świętowane jest w monasterze 35-lecie od położenia kamienia węgielnego pod odbudowę i rekonstrukcję cerkwi Zwiastowania NMP; stało się to 4 czerwca 1984 roku. Prace wykończeniowe wewnątrz wciąż trwają, m.in. prowadzony jest ambitny projekt odtwarzania, z wykorzystaniem oryginalnych technik pracy na mokrym tynku, XVI-wiecznych fresków zdobiących niegdyś tę świątynię.
W zabudowaniach klasztornych działa Muzeum Ikon - placówka Muzeum Podlaskiego w Białymstoku. Mieści się tam także Akademia Supraska, której głównym zadaniem jest upowszechnianie wiedzy o prawosławiu; ma też ona wspierać dialog ekumeniczny.
W odnowionej i wyposażonej na potrzeby Akademii części zabudowań klasztoru powstały m.in. aula, sala wystawiennicza, sale dydaktyczne, biblioteka i czytelnia, odnowiono też zabytkowe klatki schodowe oraz refektarz.(PAP)
autor: Robert Fiłończuk
rof/ agz/
