Kornel Makuszyński. Źródło: Wikimedia Commons
Przyznany pośmiertnie Kornelowi Makuszyńskiemu przez prezydenta Andrzeja Dudę Order Orła Białego trafi do zakopiańskiego Muzeum biograficzno-literackiego tego poety, felietonisty, prozaika, autora m.in. „Koziołka Matołka”.
Muzeum Makuszyńskiego znajduje się w Zakopanem przy ul. Przerwy-Tetmajera - w willi, w której mieszkał i tworzył ten jeden z najpoczytniejszych pisarzy okresu międzywojnia. Placówka jest filią Muzeum Tatrzańskiego.
W listopadzie ubiegłego roku, w setną rocznicę niepodległości Polski prezydent Andrzej Duda odznaczył pośmiertnie Kornela Makuszyńskiego Orderem Orła Białego. Wówczas to najwyższe odznaczenie państwowe otrzymało pośmiertnie ponad 20 osób, a wśród nich: Maria Skłodowska-Curie, Janusz Korczak, Władysław Reymont, Ignacy Daszyński, Roman Dmowski i Olga Drahonowska-Małkowska.
Order odebrała w imieniu rodziny siostrzenica Kornela Makuszyńskiego razem z synami. Po tym wydarzeniu rodzina poety zgłosiła się do Muzeum Tatrzańskiego z propozycją zdeponowania Order właśnie w muzeum Kornela Makuszyńskiego.
„To bardzo ważne wydarzenie dla Muzeum Tatrzańskiego i dla Zakopanego. Zakopane ma duże szczęście, że bywali tutaj wszyscy wielcy tego kraju i Kornel Makuszyński był między nimi” – mówiła podczas wtorkowej konferencji prasowej dyrektorka Muzeum Tatrzańskiego Anna Wende-Surmiak.
Urodzony w Stryju w 1884 r. Kornel Makuszyński przyjeżdżał regularnie do Zakopanego już od 1906 roku. „W okresie międzywojennym bywał pod Tatrami bardzo często i bardzo kochał Zakopane, ale była to miłość dosyć trudna dlatego, że Makuszyński widział nie tylko zalety tego miasta, ale też różne wady. Często pisał felietony bardzo pięknym językiem na temat Zakopanego, choć czasem złośliwe, ale zawsze z życzliwością” – opowiadała Wende-Surmiak.
Uroczyste przekazanie Orderu odbędzie się w piątek. Przy tej okazji zostanie również odsłonięta ławeczka Kornela Makuszyńskiego niedaleko willi Opolanka na skrzyżowaniu ulicy Piłsudskiego i Przerwy-Tetmajera. Będzie to multimedialna ławeczka z nagranym najbardziej znanym utworem poety, czyli „Koziołkiem Matołkiem”. Będzie można też tam odsłuchać dwóch felietonów autorstwa Makuszyńskiego - jeden z nich opowiada o akcji zorganizowanej przez poetę polegającej na rozdawaniu nart ubogim góralskim dzieci, a drugi felieton opisujący wyjście w góry samego poety. Będzie można też odtworzyć biogram artysty. Uroczystość rozpocznie się na cmentarzu zasłużonych na Pęksowym Brzyzku, gdzie znajduje się grób Kornela Makuszyńskiego i jego żony.
Udział w wydarzeniu zapowiedziała siostrzenica Kornela Makuszyńskiego wraz z rodziną. „Kiedy w międzywojniu życie kulturalne pod Tatrami kwitło, Makuszyński był pod Tatrami królem życia. Był postrzegany, jako osoba bardzo pogodna. Był postacią bardzo dobrze znaną w Zakopanem. Tutaj też bardzo dużo drukowano jego utworów. II wojna światowa była katastrofą dla poety, bo jego życie zmieniło się diametralnie” – opowiadała dyrektorka Muzeum Tatrzańskiego.
W czasie Powstania Warszawskiego jego mieszkanie w stolicy z wielką kolekcją sztuki i kolekcję książek zostało zniszczone. Makuszyński wraz ze swoją żoną zostali zmuszeni do przejścia do obozu w Pruszkowie, a później, tak jak wiele osób, które znalazło się w tym obozie przejściowym, trafili do Zakopanego. Pod Tatrami małżeństwo Makuszyńskich zostało do końca życia. Po wojnie tylko jeden utwór Makuszyńskiego został wydrukowany.
„Makuszyński zaczął być coraz bardziej przygnębiony, zaczął chorować. Zmarł w 1953 roku. Został w Zakopanem bardzo dobrze zapamiętany między innymi przez to, że zorganizował zakup nart dla góralskich dzieci i zorganizował puchar swojego imienia w narciarstwie dla dzieci podczas którego jeździli między innymi sam Stanisław Marusarz i Bronisław Czech, czyli nosi późniejsi mistrzowie. Już w 1931 roku w dowód uznania zasług poety dla miasta został on honorowym obywatelem Zakopanego. Na jego pogrzeb przyszło całe Zakopane” – przypomniała Anna Wende-Surmiak.
W zakopiańskim Muzeum Kornela Makuszyńskiego, które funkcjonuje od 1966 r. znajdują się między innymi obrazy Witkacego, Stanisława Wyspiańskiego i Juliusza Fałata. Na półkach można znaleźć wszystkie wydawnictwa międzywojenne książek Makuszyńskiego. Muzeum Tatrzańskie przygotowuje się do modernizacji tego miejsca. Samo mieszkanie poety ma pozostać w takim stanie jak dotychczas, natomiast kolejne części willi Opolanka będą dostosowane do potrzeb najmłodszych zwiedzających. Ma tam powstać między innymi mała sala kinowa i czytelnia.(PAP)
autor: Szymon Bafia
szb/agz/
