Szef zakończonego w niedzielę festiwalu „Świat Książki” w Pradze Radovan Auer potwierdził, że gościem honorowym kolejnej edycji największej praskiej imprezy literackiej, będzie Polska. Tydzień później na Targach Książki w Warszawie w tej samej roli zaprezentuje się literatura czeska.
Auer podkreślił, że polska kultura jest bliska dla Czechów, a czeska dla Polaków jeszcze bliższa. Rokrocznie w Polsce wydaje się 25-28 przekładów najnowszych czeskich tytułów.
Dyrektor Instytutu Książki Dariusz Jaworski zauważył, że takiej wspólnej międzynarodowej imprezy jeszcze nie było. „Budujemy most wzajemnego porozumienia i poznania na bazie literatury” - ocenił.
Zapowiedział, ze pierwsze wspólne projekty będą realizowane już jesienią. „Jeżeli coś ma przynieść efekty musi być realizowane długofalowo. Potrzebny jest rok na przygotowanie, potem jest czas na nazwijmy to +apogeum+ i później trzeba go jakoś skonsumować” – powiedział PAP i dodał, że Instytut postępował, gdy literatura polska była gościem honorowym na targach w Londynie.
Jaworski powiedział, że organizatorzy chcą pokazać Polskę, jako kraj literatury, ale także kultury. "Chcemy uzupełnić pewien obraz, bo wydaje się Polakom, że znają Czechów i odwrotnie, a to nie jest do końca prawda” mówił i dodał, że stereotypy wciąż są silne. Remedium - jego zdaniem - może być szeroka prezentacja - „obok literatury, będziemy w Pradze chcieli zaprezentować coś z tradycji i współczesności muzycznej, sztuki plastyczne, przyrodę naszego kraju i naszej kuchni” – powiedział.
Szczegółowy program przyszłorocznych wydarzeń wciąż powstaje. Jaworski ujawnił, że spośród polskich twórców, którzy mają przyjechać w 2020 r. do Pragi, swój udział potwierdzili: Wiesław Myśliwski, Olga Tokarczuk i Bronisław Wildstein.
Dyrektor Instytutu Książki zastrzegł, że w trakcie roku wiele się może wydarzyć i zmienić te plany. „Będą autorzy powieści, poeci, twórcy esejów i reportaży, a także autorzy literatury dziecięcej, zarówno ilustratorzy, jak i twórcy słowa” - zapowiedział.
Organizatorzy z Polski i z Czech dużą wagę przywiązują do programu wizyt polskich literatów w Czechach i Czeskich w Polsce. Program nazwany roboczo „tandemy”, mógłby być realizowany od jesieni – powiedział PAP dyrektor Biblioteki Morawskiej, która jest jednym z inicjatorów wspólnego przedsięwzięcia, Tomasz Kubiczek.
„Żyjemy w Europie środkowej, a ona ma wiele wspólnych tematów. Czesi pracują nad nimi, jako pisarze. Polacy także, ale nie jest to takie samo spojrzenie. To jest właśnie interesujące w tym projekcie tandemów. Ci, którzy do niego przystąpią będą związani tym samym tematem, pytaniem, nad którym będą się zastanawiać. Każdy z innego punktu widzenia, z innym narodowym i indywidualnym doświadczeniem. To właśnie te „tandemy” mają połączyć” – wyjaśniał Kubiczek.
Podkreślił znaczenie udziału Republiki Czeskiej w Targach Książki w Warszawie. „Wkraczamy na teren, na który nie jesteśmy nieznani” – mówił i dodał, że w Polsce jest bardzo silne środowisko bohemistyczne, którzy mają także wpływ na życie literackie w Czechach. „Przychodzimy także do kraju, który jest nas ciekaw, o czym świadczą liczne tłumaczenia czeskiej literatury a także do kraju, w którym Republika Czeska jest znana nie tylko dzięki literaturze, ale także twórczości filmowej” – stwierdził Kubiczek i powiedział, że fascynuje go bliskość polskiej publiczności i czeskiej twórczości. „Jedziemy tam, żeby za to podziękować. Chcemy powiedzieć, że wiemy o tym i bardzo szanujemy” – podkreślił.
Festiwal „Świat Książki”, którego 25 edycję zakończono w niedzielę, odwiedziło ponad 50 tys. osób. To rekord Festiwalu, który przygotował 685 imprez towarzyszących, zaprosił 769 uczestników i zorganizował 17 wystaw. Gościem honorowym była literatura iberoamerykańska. Organizatorom udało się ściągnąć peruwiańskiego laureata Nagrody Nobla Marię Vargasa Llyosę. Była także noblistka Herta Mueller. Jedną z imprez towarzyszących „Światowi Książki” było wręczenie nagrody dla zagranicznych bohemistów, tłumaczy i popularyzatorów czeskiej kultury im. Jirzeho Theinera. Otrzymał ją autor wielu przekładów m.in. Bogumiła Hrabala, Josefa Szkvoreckiego, Oty Filipa, Arnoszta Lustiga, bohemista, tłumacz i były dyplomata Jan Stachowski. (PAP)
Z Pragi Piotr Górecki
agz/