Wiesław Budzik. Źródło: IPN
Na cmentarzu parafialnym w małopolskiej Łękawicy odbędzie się w czwartek uroczysty pogrzeb żołnierza antykomunistycznego podziemia – Wiesława Budzika „Rolanda”. Jego szczątki zostały odnalezione jesienią 2017 r. na cmentarzu Rakowickim w Krakowie w wyniku prac Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN.
77. rocznica rozkazu Naczelnego Wodza o przekształceniu ZWZ w AK
Wiesław Budzik urodził się 4 grudnia 1920 r. Był synem zawodowego oficera. Podczas II wojny światowej wstąpił do Związku Walki Zbrojnej. Aresztowany w maju 1941 r., kolejne cztery lata pędził w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych: w Tarnowie, KL Gross-Rosen oraz Hersbruck, filii KL Flossenbuerg. Wiosną 1945 r. jego kolumna więźniów prowadzona do KL Dachau została uwolniona przez wojska amerykańskie. Do kraju wrócił kilka miesięcy później.
"Wiesław Budzik +Roland+ był synem zawodowego oficera Wojska Polskiego, który zginął zamordowany w Katyniu w 1940 r. Od dziecka wychowywany był w kulcie Polski i munduru, przed wojną kształcił się też w przygotowującym przyszłe kadry wojskowe Korpusie Kadetów w Rawiczu. Nic dziwnego, że bardzo szybko związał się z działającym pod okupacją niemiecką podziemiem niepodległościowym, co przypłacił aresztowaniem i czteroletnim pobytem w obozach koncentracyjnych. Z owianego złą sławą KL Dachau wyswobodzili go Amerykanie. Miał możliwość pozostania na Zachodzie - zdecydował się jednak wrócić do Polski i walczyć, tym razem z sowieckim okupantem" – mówił PAP szef Pionu Poszukiwań i Identyfikacji IPN w Krakowie Dawid Golik.
Jak podkreśla Dawid Golik, Wiesław Budzik był zaufanym żołnierzem "Tarzana". "Z jego polecenia brał udział w przeprowadzanych przez partyzantów rekwizycjach, a w maju 1946 r. wykonał wyrok śmierci na jednym z partyzantów podejrzanym o współpracę z UB. Niewykluczone, że właśnie z uwagi na fakt likwidacji komunistycznego informatora, podczas procesu w 1946 r. skazano go na śmierć" – mówił Golik.
Od marca 1946 r. Budzik był żołnierzem Pogotowia Akcji Specjalnej (PAS) Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Służył w oddziale dowodzonym przez Tadeusza Gajdę "Tarzana". Uczestniczył w akcjach na terenie ziemi tarnobrzeskiej, a później w Tarnowie i okolicach.
Wystawa plenerowa o oddziale leśnym „Tarzana”
Jak podkreśla Dawid Golik, Wiesław Budzik był zaufanym żołnierzem "Tarzana". "Z jego polecenia brał udział w przeprowadzanych przez partyzantów rekwizycjach, a w maju 1946 r. wykonał wyrok śmierci na jednym z partyzantów podejrzanym o współpracę z UB. Niewykluczone, że właśnie z uwagi na fakt likwidacji komunistycznego informatora, podczas procesu w 1946 r. skazano go na śmierć" – mówił Golik.
Rozpoznany w czasie jednej z akcji Wiesław Budzik został zadenuncjowany i aresztowany 4 sierpnia 1946 r. Na polecenie sowieckiego doradcy w tarnowskim Urzędzie Bezpieczeństwa, torturowano go, przypalając mu stopy, aby wydobyć zeznania na temat oddziału.
Podczas procesu PAS NZW i Brygad Wywiadowczych WiN , który toczył się przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Krakowie, obradującym na sesji wyjazdowej w Tarnowie sądzono dwadzieścia osób. Budzik został skazany na karę śmierci podobnie jak sześciu jego współtowarzyszy. Przed plutonem egzekucyjnym stanęło ostatecznie trzech: Tadeusz Gajda i Wiesław Budzik oraz działacz WiN Kazimierz Orczewski. Pozostała trzynastka oskarżonych otrzymała kary od pięciu lat do dożywotniego więzienia.
Wiesław Budzik został rozstrzelany 21 października 1946 r. w więzieniu przy ul. Montelupich w Krakowie. Jego ciało potajemnie pochowano w nieoznaczonym grobie na cmentarzu Rakowickim, a rodzina w domniemanym miejscu spoczynku postawiła nagrobek. Szczątki żołnierza zostały odnalezione w bezpośrednim sąsiedztwie tego nagrobka, jesienią 2017 r., w wyniku prac Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN.
Budzik został rozstrzelany 21 października 1946 r. w więzieniu przy ul. Montelupich w Krakowie. Jego ciało potajemnie pochowano w nieoznaczonym grobie na cmentarzu Rakowickim, a rodzina w domniemanym miejscu spoczynku postawiła nagrobek.
IPN: przy udziale krakowskiego oddziału w tym roku zidentyfikowano sześciu żołnierzy podziemia niepodległościowego
Szczątki Wiesława Budzika zostały odnalezione w bezpośrednim sąsiedztwie tego nagrobka, jesienią 2017 r., w wyniku prac Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN. Ujawniono wówczas szczątki ośmiu osób, z których sześć udało się zidentyfikować.
Władzom komunistycznym bardzo zależało, żeby o "Tarzanie" i jego żołnierzach pamiętano jako o bandytach, albo żeby w ogóle o nich zapomniano. Wyrok sądu wojskowego wobec Wiesława Budzika został uchylony dopiero 4 listopada 1993 r. Sądy uznały, że zarówno Wiesław Budzik jak i dowódca oddziału Tadeusz Gajda byli represjonowani za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego, a podejmowane przez nich akcje były wymierzone w przedstawicieli reżimu lub miały na celu zdobycie środków umożliwiających kontynuowanie walki.
Czwartkowe uroczystości rozpoczną się o g. 14.45 od wprowadzenia trumny ze szczątkami "Rolanda" do kościoła św. Mikołaja Biskupa w Łękawicy, a pogrzeb na miejscowym cmentarzu parafialnym odbędzie się z asystą wojskową. Organizatorami uroczystości są wojewoda małopolski Piotr Ćwik, oddział IPN w Krakowie i władze lokalne z wójtem Skrzyszowa Marcinem Kiwiorem.(PAP)
autor: Małgorzata Wosion-Czoba
wos/agz/
