Krokiem w kierunku zbliżenia polsko-litewskiego nazwała wicemarszałek Sejmu RP Małgorzata Gosiewska trzydniową sesję zgromadzenia parlamentarnego obu krajów, która zakończyła się w poniedziałek w Połądze, litewskim kurorcie nad Bałtykiem.
"Udało się podpisać, a wcześniej wynegocjować porozumienie" – poinformowała w poniedziałek PAP wicemarszałek. Przypomniała, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat zgromadzenie nie spotykało się z powodu braku postępu w rozwiązywaniu problemów polskiej społeczności na Litwie. "Od roku zmieniliśmy tę sytuację, to jest już trzecie spotkanie zgromadzenia kończące się podpisanym porozumieniem" – przypomniała Gosiewska.
Podczas ostatniej sesji, która odbyła się na Litwie, parlamentarzyści obu krajów po raz pierwszy rozmawiali m.in. o trudnej wspólnej historii. "O historii do tej pory rozmawiali historycy. Już teraz w sposób spokojny, merytoryczny mogliśmy zająć się tym tematem również my, politycy" – wskazała wicemarszałek.
Obrady XXI sesji Polsko-Litewskiego Zgromadzenia Poselskiego poprzedził w sobotę udział parlamentarzystów obu krajów w Ejszyszkach w pochówku czterech żołnierzy AK, szczątki których odnaleziono w okolicy.
"Kwestia żołnierzy wyklętych - to też temat do długich rozmów polsko-litewskich zaliczanych do trudnych do tej chwili" – wskazała wicemarszałek podkreślając znaczenie faktu, że "wspólnie mogliśmy oddać hołd przy mogile polskich bohaterów".
Jeżeli chodzi o rozstrzyganie trudnych kwestii dotyczących pisowni polskich nazwisk na Litwie, podwójnego nazewnictwa miejscowości, które w większości zamieszkują Polacy czy polskiej oświaty, wicemarszałek zaznaczyła, że w tym temacie "budujemy dobrą atmosferę".
Gosiewska wyraziła nadzieję, że kolejna sesja zgromadzenia, która planowana jest za pół roku w Polsce, "zajmie się już efektami naszej pracy, czyli efektami naszych ostatnich spotkań".
"Będziemy oczekiwali od strony litewskiej realizacji postulatów, o których niejednokrotnie podczas naszych spotkań rozmawialiśmy, czyli właśnie tych punktów, które wynikają z traktatu polsko-litewskiego, a jednak po stronie litewskiej są nierozwiązywane" – powiedziała marszałek.
Dokument końcowy zakończonej w poniedziałek sesji zgromadzenia parlamentarnego podpisany przez współprzewodniczących gremium wicemarszałek Sejmu RP Małgorzatę Gosiewską i wiceprzewodniczącego litewskiego parlamentu Arvydasa Nekrosziusa podkreśla szczególne więzi historyczne, kulturowe i społeczne łączące oba narody; zwraca uwagę, że wspólna pamięć historyczna stanowi podstawę obecnych i przyszłych stosunków międzypaństwowych; przypomina o doniosłej roli traktatu polsko-litewskiego podpisanego w 1994 roku; docenia dążenie na rzecz rozwoju i umacniania strategicznego partnerstwa między Polską a Litwą; podkreśla znaczenie polskiej i litewskiej mniejszości narodowej dla rozwoju przyjaznych stosunków między krajami; deklaruje aktywną współpracę w ramach międzynarodowych formatów w celu zapewnienia bezpiecznego sąsiedztwa w regionie.
Polsko-Litewskie Zgromadzenie Parlamentarne działa od 1997 roku. Z założenia jego sesje odbywają się dwa razy do roku. W roku 2009 przerwano prace z powodu braku postępu w rozwiązywaniu problemów polskiej społeczności na Litwie. Spotkania robocze polskich i litewskich parlamentarzystów zostały wznowione w 2018 roku. W lutym br. w Warszawie odbyła się pierwsza sesja wznowionego zgromadzenia.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ bjn/ mkr/