„Radziwiłłowie. Historia i dziedzictwo książąt” - pod takim tytułem w czwartek w Pałacu Władców w Wilnie została otwarta imponująca ekspozycja, która prezentuje ponad 350 eksponatów z prawie 40 muzeów, bibliotek, kościołów i kolekcji prywatnych z siedmiu krajów.
Patronat nad wystawą sprawuje prezydent Litwy Gitanas Nauseda, a jej współorganizatorami są Muzeum Narodowe - Pałac Wielkich Książąt Litewskich oraz warszawska Fundacja „Trzy Dęby”, której założycielem i prezesem jest Maciej Radziwiłł.
„Radziwiłłowie i Wilno są jednością. Tutaj było chyba dziewięć pałaców Radziwiłłowskich. Radziwiłłowie sprawowali przez 400 lat w Wielkim Księstwie Litewskim najwięcej ważnych stanowisk. Byli kanclerzami, hetmanami, wojewodami, kasztelanami. Przez te kilka stuleci życie mojej rodziny koncentrowało się właśnie tutaj” - zaznaczył w czwartek w Wilnie Maciej Radziwiłł.
Dodał, że Radziwiłłowie są „również wielką częścią historii Litwy i Wielkiego Księstwa Litewskiego”. „Nie byłoby Radziwiłłów bez Wielkiego Księstwa Litewskiego, ani nie byłoby też Wielkiego Księstwa Litewskiego bez Radziwiłłów” – dodał.
Dyrektor Muzeum Narodowego – Pałacu Wielkich Książąt Litewskich Vydas Dolinskas podkreślił, że zorganizowanie tak dużej wystawy wymagało ogromnego wysiłku. „W końcu, znalazły się na niej takie eksponaty, których ludzie nie widzieli przez 400 lat” - zaznaczył.
Wystawa prezentuje ponad 100 portretów Radziwiłłów, które powstawały od XVI do XIX wieku, wykonaną przez mistrzów tureckich buławę wojewody wileńskiego i hetmana wielkiego litewskiego Janusza Radziwiłła, ważące 4,4 kg zdobione srebrnymi medalami naczynie wykonane z okazji ślubu Karola Stanisława Radziwiłła i Anny Katarzyny z Sanguszków.
Do Wilna z Jerozolimy przywieziono srebrny kielich z pateną, zakupiony przez wojewodę wileńskiego Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła „Sierotkę” w trakcie jego pielgrzymki do Ziemi Świętej.
Wśród eksponatów jest sarkofag Elżbiety Radziwiłłówny z początku XVII wieku, strój trumienny hetmana wielkiego litewskiego i wojewody wileńskiego Janusza Radziwiłła, portrety trumienne, chorągiew radziwiłłowska z XVIII w., która – jak podkreśla Maciej Radziwiłł - „do dzisiaj jest bardzo ważna w naszej rodzinie, bo kiedy ktoś umiera, trumnę przykrywa się właśnie tą chorągwią”.
Prezentowane eksponaty pochodzą z Litwy, Polski, Ukrainy, Białorusi, Niemiec, Francji, Izraela i Palestyny.
Jak poinformował PAP Marcin Łapczyński, dyrektor Instytutu Polskiego w Wilnie, partnera wystawy, z Polski najwięcej eksponatów udostępniły Muzeum Narodowe w Warszawie, Zamek Królewski z Warszawie, Zamek Królewski na Wawelu, Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie.
Wystawa „Radziwiłłowie. Historia i dziedzictwo książąt” będzie czynna do 12 stycznia 2020 roku. Obejrzenie ekspozycji zapowiedziało 20 przedstawicieli rodziny Radziwiłłów.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ fit/ mal/
