Sejmowa Komisja Polityki Społecznej i Rodziny jednomyślnie poparła we wtorek projekt przyznania świadczeń pieniężnych osobom, które w latach 1939–1956 były zesłane lub deportowane do Związku Sowieckiego. Do projektu ustawy, który zgłosił prezydent Andrzej Duda, wprowadzono poprawki.
Projekt przewiduje przyznanie jednorazowych świadczeń pieniężnych, które - biorąc pod uwagę średni czas przebywania na zesłaniu - mogą wynieść 13,2 tys. zł. Pieniądze te będą przyznawane w wysokości proporcjonalnej do okresu przebywania danej osoby na zesłaniu lub deportacji w Związku Sowieckim. Za każdy miesiąc okresu podlegania w latach 1939–56 tego rodzaju represji ma przysługiwać 200 zł; jednorazowe świadczenie nie może wynieść mniej niż 2,4 tys. zł.
"Projekt dotyczy zniwelowania dotychczasowych nierówności i umożliwienia zaspokojenia roszczeń obywateli polskich zesłanych lub deportowanych do ZSRR w latach 1939-1956, którzy do tej pory nie otrzymali rekompensaty za doznane cierpienia" - podkreśliła przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny Urszula Rusecka (PiS).
Podczas prac sejmowej komisji wprowadzono kilka poprawek, głównie o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. Wśród poprawek, które przedstawił poseł PiS Robert Warwas, przy akceptacji obecnego na posiedzeniu komisji sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta Andrzeja Dery, było skreślenie zapisu, że świadczenie przysługuje wyłącznie tej osobie, która w chwili zesłania lub deportacji w głąb ZSRS w latach 1939-56 posiadała obywatelstwo polskie. Ponadto - w ramach zgłoszonych poprawek - wprowadzono przepisy ułatwiające otrzymanie świadczeń przez osoby, które obecnie przebywają poza granicami Polski.
Zgodnie z propozycją prezydenta świadczenie ma być przyznawane na wniosek osoby zainteresowanej złożonej szefowi Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Z danych UdsKiOR wynika, że świadczenia, które będą finansowane z budżetu państwa, może uzyskać ok. 22 tys. osób.
We wniosku powinno się znaleźć oświadczenie o nieuzyskaniu odszkodowania lub zadośćuczynienia na podstawie ustawy z 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległości Polski. Wypłata zadośćuczynienia będzie wolna od egzekucji i nie będzie podlegać wliczeniu do dochodu uprawniającego do wszelkich świadczeń i dodatków. Świadczenie będzie też zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych.
W uzasadnieniu projektu podano, że średni czas przebywania na deportacji lub w obozie w Związku Sowieckim w przypadku Sybiraków zamieszkujących na terytorium Polski wynosi 66 miesięcy. Tym samym średnia wysokość świadczenia pieniężnego dla jednej osoby może wynosić 13,2 tys. zł.
Koszt wypłaty świadczeń oszacowano na ok. 290 mln zł. (PAP)
nno/ aszw/