W pierwszym rzędzie: prezydent RP Andrzej Duda (3P), premier Mateusz Morawiecki (2P), były prezydent, jeden z założycieli i wieloletni lider NSZZ „Solidarność” Lech Wałęsa (4L), wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński (L), marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek (2L) oraz wicepremier, minister aktywów państwowych Jacek Sasin (3L) podczas mszy świętej, sprawowanej w Bazylice pw. św. Brygidy. Fot. PAP/A. Warżawa
W kościele św. Brygidy w Gdańsku rozpoczęła się w poniedziałek msza św. z okazji 40. rocznicy Sierpnia'80. Bierą w niej udział m.in. prezydent Andrzej Duda, premier Mateusz Morawiecki i b. prezydent Lech Wałęsa.
Liturgii przewodniczy administrator apostolski archidiecezji gdańskiej - biskup Jacek Jezierski.
We mszy świętej - oprócz głowy państwa i szefa rządu- uczestniczą również: b. prezydent Lech Wałęsa, opozycjoniści z czasów PRL, członkowie NSZZ „Solidarność” na czele z przewodniczącym Piotrem Dudą, przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej, parlamentarzyści i samorządowcy.
Msza jest kolejnym punktem rocznicowych obchodów. Przed nabożeństwem Andrzej Duda wraz z Mateuszem Morawieckim złożyli kwiaty przed pomnikiem Jana Pawła II.
Wcześniej prezydent i premier złożyli wieńce pod historyczną bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej. Na Placu Solidarności miały miejsce też okolicznościowe przemówienia głowy państwa i szefa rządu.
O godzinie 14.00, w ramach obchodów 40. rocznicy Sierpnia'80, odbyło się posiedzenie Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ "Solidarność" z udziałem m.in. wicepremiera Piotra Glińskiego i prezesa IPN Jarosława Szarka. Spotkanie odbyło się w sali BHP Stoczni Gdańskiej, gdzie przed 40 laty podpisane zostało porozumienie między strajkującymi robotnikami a delegacją rządową.
Latem 1980 roku w Polsce doszło do strajków będących reakcją na podwyżki cen mięsa i wędlin. W połowie sierpnia zaczęły się strajki na Wybrzeżu. Największy - zorganizowany przez Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża - rozpoczął się 14 sierpnia w Stoczni Gdańskiej. Strajkujący żądali m.in. przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz, podwyżek płac, wybudowania pomnika ofiar Grudnia 1970 r. Z czasem do strajkujących w stoczni zaczęły dołączać delegacje strajkujących zakładów pracy z innych miast.
30 sierpnia 1980 r. podpisano Porozumienia Szczecińskie, kończące strajki 1980 roku na Pomorzu Zachodnim. Było to pierwsze z porozumień zawartych pomiędzy strajkującymi robotnikami a rządem. Następnego dnia w Gdańsku przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (MKS) Lech Wałęsa i wicepremier Mieczysław Jagielski podpisali porozumienie gdańskie.
Porozumienia Sierpniowe doprowadziły do powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach komunistycznych, niezależnej od władz, legalnej organizacji związkowej - i stały się początkiem przemian z 1989 roku - obalenia komunizmu i końca systemu jałtańskiego. Strajkujący wywalczyli też m.in. na prawo do strajku, budowę pomnika ofiar grudnia 1970 oraz ograniczenie cenzury.(PAP)
Autorka: Anna Machińska
anm/ mok/
