11 mogił powstańców warszawskich i cywilnych ofiar zrywu zostanie wyremontowanych jeszcze przed Dniem Wszystkich Świętych - poinformowało Muzeum Powstania Warszawskiego. Środki na ten cel zgromadzono m.in. podczas zbiórki w czasie obchodów 76. rocznicy Powstania.
Dzięki uzyskanym środkom finansowym poddano renowacji 11 mogił. Spoczywają w nich powstańcy: plut. Hilary Barański "Wilk" ze Zgrupowania "Żmija", poległy na ul. Mickiewicza; kpr. pchor. Jan Kazimierz Ciechoński ps. Szczęsny, Karol, z Batalionu "Bończa", poległy przy ul. Kamedułów oraz kpt. Mirosław Kryszczukajtis "Szary", cichociemny, szef saperów w Podobwodzie Śródmieście-Południe, kawaler Orderu Virtuti Militari, poległy na ul. Mokotowskiej.
To miejsca ostatniego spoczynku także: kpr. pchor. Teodora Spychalskiego "Tedzika" ze Zgrupowania "Bartkiewicz", poległego w gmachu Towarzystwa Ubezpieczeń "Prudential" na pl. Napoleona; strz. Tadeusza Kniupy ps. Mały z Batalionu "Miłosz", poległego na ul. Konopnickiej oraz kpr. pchor. Lucjana Włodarczyka ps. Adek ze Zgrupowania "Żbik", poległego na Żoliborzu.
Wyremontowano również groby cywilnych ofiar Powstania. Znaleźli się wśród nich: Stanisław Komorek, który zginął w rejonie ul. Krajewskiego 2a; Stefan Nawrot, zginął na ul. Elbląskiej 13; Paweł Tomaszewicz, który zginął na ul. Śniadeckich 14; Antoni Wasilewski, zginął na ul. Ogólnej 10 oraz Zofia Witas, która zginęła pod gruzami szpitala przy ul. Chełmskiej 19.
Środki, dzięki którym możliwe jest wykonanie prac pochodzą m.in. z publicznej zbiórki pieniędzy zorganizowanej przez wolontariuszy muzeum w czasie obchodów 76. rocznicy Powstania Warszawskiego. W tym roku udało się zebrać ponad 46,3 tys. zł. Wykonania prac podjęła się firma Granity Skwara, która ufundowała również nagrobek kapitana, cichociemnego Mirosława Kryszczukajtisa ps. Szary.
Łącznie Muzeum wyremontowało już 155 grobów. Dodatkowo w latach 2017–2018 wspólnie z wojewodą mazowieckim zrewitalizowało kwaterę B8 na Wojskowych Powązkach, gdzie spoczywają żołnierze batalionów "Gozdawa" i "Chrobry I" - w sumie 366 grobów. Na przyszły rok placówka zapowiada kolejne działania dotyczące renowacji i opieki nad grobami m.in. na Wojskowych Powązkach, Cmentarzu Parafialnym na Okęciu i Cmentarzu Bródnowskim.
Muzeum Powstania Warszawskiego podkreśla, że renowacją grobów powstańczych zajmuje się od początku swojej działalności. W tym roku po raz pierwszy podjęło także działania w celu ratowania mogił cywilnych ofiar zrywu. Placówka zwraca uwagę, że są to groby zaniedbane, najczęściej w złym stanie technicznym, którymi od dawna nikt już się nie opiekuje. Renowacje są finansowane ze środków uzyskanych ze zbiórek publicznych. Na specjalne konto - 32 2490 0005 0000 4600 1926 4244 wpływa także wsparcie od darczyńców.
Muzealni wolontariusze zorganizowali również akcję sprzątania grobów powstańczych m.in. gen. Zbigniewa Ścibor-Rylskiego i Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Zajmą się także grobami na Cmentarzu Bródnowskim, Starych i Wojskowych Powązkach oraz na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim.
Placówka zaprasza też w sobotę na wirtualny spacer po Wojskowych Powązkach, dostępny na profilu Muzeum na Facebooku. Pragną przybliżyć miejsce spoczynku m.in. żołnierzy I i II wojny światowej, powstańców warszawskich i żołnierzy wyklętych. Wirtualny spacer ma skupić się na Kwaterze Batalionu Harcerskiego AK "Zośka" i mogiłach znajdujących się w pobliżu.
Muzeum przypomina również, że w Parku Powstańców Warszawy, gdzie znajduje się wystawa "Zachowajmy ich w pamięci" poświęcona ofiarom cywilnym niemieckiego okupanta, będzie można zapalić znicz przy nazwiskach mieszkańców stolicy, którzy zginęli w czasie Powstania Warszawskiego. (PAP)
autor: Anna Kondek-Dyoniziak
akn/ aszw/