Z okazji 60-lecia Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi otwarto w czwartek wystawę „Działy otwarte / Działy zamknięte”, dla której punktem wyjścia stały się refleksje nad historią instytucji, specyfiką kolekcji i zmieniającą się rolą muzeów.
"Jest to dość nietypowa wystawa jubileuszowa; postanowiliśmy przyjrzeć się, jaką rolę odgrywa muzeum w burzliwie zmieniającej się rzeczywistości. Do zespołu kuratorskiego zaprosiłam Dominikę Krogulską-Czekalską, Małgorzatę Markiewicz i Marcina Różyca. Nasze muzeum ma bardzo bogate, różnorodne kolekcje, zatem wystawę postanowiliśmy zbudować na podstawie trzy najważniejsze: tkaniny artystycznej, tkaniny przemysłowej oraz szeroko pojętej mody" - powiedziała PAP kuratorka Marta Kowalewska z Muzeum Włókiennictwa.
Jak wyjaśniła, na przestrzeni wieków znaczenie pojęcia muzeum zmieniało się i ewoluowało i fakt ten stanowi pewien punkt wyjścia dla wystawy poświęconej 60-leciu istnienia łódzkiej placówki. Ekspozycja nie jest bowiem klasyczną historyczną wystawą, na której chronologicznie przywoływane są fakty i postaci; zrywa z wizją muzeum jako formą instytucji zamkniętej, jedynie katalogującej i badającej przeszłość, ale ukazuje je raczej jako strukturę otwartą na interpretacje, pole działań artystycznych.
"Trzech kuratorów w bardzo różny sposób podeszło do tematu jubileuszu. Dominika Krogulska-Czekalska, która jest wykładowcą na łódzkiej Akademii Sztuk Pięknych i prowadzi Pracownię Tkaniny Dekoracyjnej sięgnęła do historii, jednocześnie zapraszając do współpracy swoich studentów. Jej narracja zbudowana została wokół drugiego dyrektora Adama Nahlika, który wykonywał wspaniałe rekonstrukcje tkanin użytkowych. Prace studentów pokazują, że poprzez tkaninę użytkową można wyrażać bardzo aktualne tematy" - zaznaczyła Kowalewska.
Z kolei artystka sztuk wizualnych Małgorzata Markiewicz opierając się na badaniach muzealnej kolekcji tkaniny artystycznej, wydobyła tematy obecne w jej twórczości od dawna - role i głos kobiet w społeczeństwie. Jej narracja została budowana wokół postaci Eleonory Plutyńskiej - artystki, która reaktywowała tkaninę podwójną oraz sukcesów polskich artystek w latach 60. ubiegłego wieku na Biennale Tkaniny w Lozannie.
"Marcin Różyc, odpowiedzialny za część wystawy poświęconą szeroko pojętej modzie, zbudował ją na zachwytach. Połączył obiekty z różnych kolekcji, nie chciał bowiem oddzielać mody od tkaniny artystycznej czy historycznej. Zbudował pięć komnat, w których - często na zasadzie kontrastu - buduje zupełnie nowe konteksty. Do współpracy zaprosił młodych artystów, jest to zatem swoiste laobratorium, w którym przeplatają się różne opowieści" - przekazała Kowalewska.
Tytuł "Działy otwarte / Działy zamknięte", nawiązuje do koncepcji organizacyjnej muzeum jego pierwszej dyrektorki, Krystyny Kondratiuk bazującej na działach otwartych i zamkniętych. Tytuł został potraktowany jednak szeroko, na wielu poziomach. Odnosi się do struktury, ale również skłania do refleksji nad zmieniającą się przez lata rolą instytucji czy też toczącą się obecnie międzynarodową debatą nad nową definicją muzeum zaproponowaną podczas trwania Konferencji Generalnej Mie?dzynarodowej Rady Muzeum ICOM w Kioto we wrzes´niu 2019 r. Propozycja ta mówi, że "Muzea są? wielogłosowymi przestrzeniami demokratycznej integracji słuz˙ącymi krytycznemu dialogowi na temat przeszłos´ci i przyszłos´ci".
Jak podkreśliła dyrektorka Muzeum Aneta Dalbiak, z powodu wprowadzonych przez rząd zasad bezpieczeństwa od soboty 7 listopada do - co najmniej - 29 listopada placówka będzie zamknięta, dlatego wszyscy zainteresowani ekspozycją będą mieli szansę na zapoznanie się z nią tylko w czwartek do godz. 18 i w piątek w godzinach 12-14.30 i 15-18.
Zgodnie z wcześniejszymi planami, wystawa będzie obecna w przestrzeni Muzeum Włókiennictwa do 11 kwietnia przyszłego roku. (PAP)
autorka: Agnieszka Grzelak-Michałowska
agm/ pat/