Jan Karski. Źródło: Muzeum Historii Polski, dzięki uprzejmości Archiwum Instytutu Hoovera w Kalifornii
Przed przypadającym w środę, 27 stycznia, Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu popularny brytyjski podcast historyczny History Hit opublikował odcinek poświęcony roli Rządu RP na Uchodźstwie w ratowaniu Żydów w czasie II wojny światowej.
"Rząd RP na Uchodźstwie odegrał istotną rolę w czasie II wojny światowej, zwłaszcza pomagając społeczności żydowskiej w najciemniejszych dniach Holokaustu" – mówi twórca History Hit, brytyjski historyk i znany prezenter telewizyjny Dan Snow.
W podcaście opowiada on o informacjach, które polski rząd w Londynie przekazywał Zachodowi na podstawie m.in. raportów Jana Karskiego i Witolda Pileckiego z getta warszawskiego i Auschwitz. Jak mówi Snow, "kulminacją tych wysiłków była publikacja w grudniu 1942 r. +Masowej eksterminacji Żydów w okupowanej przez Niemców Polsce+", pierwszego oficjalnego dokumentu rządowego informującego zachodnią opinię publiczną o Holokauście w okupowanej przez Niemców Polsce.
Dr A. Gontarek: gdyby nie pomoc polskich dyplomatów, zwalnianie z obozów i wyjazdy Żydów z Kuby nie byłyby możliwe
Mówi on również o wysiłkach polskich dyplomatów w innych krajach - Henryka Sławika w Budapeszcie, Aleksandra Ładosia w Bernie i Tadeusza Romera w Tokio i Szanghaju, którzy wystawiali Żydom fałszywe dokumenty i umożliwiali im ucieczkę ich do bezpiecznych krajów.
Dan Snow wspomina też organizację Żegota, która stanowiła organ polskiego państwa na uchodźstwie, oraz jej kierowniczkę referatu dziecięcego, pielęgniarkę Irenę Sendler, która "ocaliła setki żydowskich dzieci ukrywając je u polskich rodzin, w sierocińcach i klasztorach". Jak podkreśla historyk, w Polsce "karą za to była śmierć, nie tylko dla osób pomagających, ale i dla ich rodzin, lecz mimo tego tysiące Polaków ryzykowało wszystko, aby pomóc Żydom".
Ambasador J. Kumoch: Lista Ładosia prawdopodobnie nigdy nie będzie kompletna
"Wysiłki polskiego rządu na uchodźstwie pomogły uratować życie tysiącom Żydów, a jego działania pomogły ukształtować międzynarodową reakcję na Holokaust, zapewniając, że sprawcy zostaną ukarani" – kończy Snow.
Istniejący od 2015 r. History Hit to najpopularniejszy brytyjski podcast historyczny. Według jego strony internetowej, co miesiąc słucha lub ogląda go prawie milion osób. Film poświęcony roli polskich władz na uchodźstwie w ratowaniu Żydów stworzony został we współpracy z ambasadą RP w Londynie.
Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)
bjn/ jar/
