100 lat temu Sejm Ustawodawczy uchwalił Konstytucję marcową - przypomina Kancelaria Sejmu, która przygotowała wystawę online na jej temat. W prace nad ustawą zasadniczą z 17 marca 1921 r. Polacy zaangażowali się bez względu na podziały polityczne - podkreśliła marszałek Sejmu Elżbieta Witek.
"Dla odrodzonego państwa polskiego był to dokument wielkiej wagi, który stanowił zwieńczenie dla odbudowywanego od listopada 1918 roku państwowego bytu" - podkreśliła cytowana w komunikacie marszałek Sejmu Elżbieta Witek, zachęcając do obejrzenia ekspozycji, którą otwiera archiwalna fotografia konstytucji z marca 1921 r. Dokument otwarty jest na art. 54, w którym zawarta jest rota przysięgi prezydenta RP – przygotowany do zaprzysiężenia Ignacego Mościckiego.
"Należy podkreślić, że wiosna 1921 r. obfitowała w wyjątkowo ważne dla Polski wydarzenia. Wszystkie bez wyjątku umocniły rangę polskiej państwowości. Ten istotny ciąg zdarzeń zapoczątkowało 17 marca uchwalenie konstytucji, a już nazajutrz przecież podpisany został polsko-bolszewicki traktat w Rydze. Z kolei rozpoczęte w maju 1921 roku. III powstanie śląskie zwiększyło polski stan posiadania o wschodnią część Górnego Śląska. Wiosna 1921 roku wniosła zatem ożywczy powiew w dzieje naszej Ojczyzny, która odrodziła się po 123 latach zaborów, niespełna trzy lata wcześniej" - dodała Witek.
Wystawa - przygotowana przez Kancelarię Sejmu - znajduje się na podstronie internetowej, która dostępna jest przez główną stronę Sejmu.
"Zwiedzający dowiedzą się, że prace nad ustawą zasadniczą przyszłego państwa rozpoczęły się, gdy trwała jeszcze pierwsza wojna światowa. Zapoznają się z głównymi koncepcjami, jakie ścierały się podczas wstępnych prac. Poznają nazwiska polityków i ekspertów zaangażowanych w prace nad założeniami ustrojowymi niepodległej Polski. Przyjrzą się także bliżej Sejmowi Ustawodawczemu, pierwszemu parlamentowi II Rzeczypospolitej i pracom ustawodawczym nad projektem konstytucji. Zobaczą, jak posłowie i mieszkańcy Warszawy zareagowali na wiadomość o przyjęciu ustawy zasadniczej i przeczytają, jakie były jej najważniejsze postanowienia" - zachęca Kancelaria Sejmu.
Dodała też, że opowieść o pracach nad Konstytucją marcową jest bogato ilustrowana ponad 100 zdjęciami i innymi materiałami wizualnymi: afiszami, plakatami, ulotkami, rękopisami, czasopismami, drukami okolicznościowymi, mapami, medalami, odznakami. Prezentowane obiekty pochodzą m.in. ze zbiorów Biblioteki Sejmowej, a uzupełniają je eksponaty z kolekcji Narodowego Archiwum Cyfrowego, Archiwum Akt Nowych, Biblioteki Narodowej oraz Muzeum Niepodległości.
Marszałek Witek zwróciła uwagę, że w trwające 15 miesięcy prace nad Konstytucją marcową Polacy zaangażowali się bez względu na polityczne podziały. "W ostateczny kształt konstytucji swój znaczący wkład wnieśli przedstawiciele wszystkich partii, stronnictw i obozów politycznych, począwszy od lewicy niepodległościowej, skończywszy na prawicy" - stwierdziła. Przypomniała również, że źródło inspiracji dla regulacji prawnych w Konstytucji marcowej stanowiły dążenia niepodległościowe Polaków, z którymi - jak zaznaczyła - "zawsze ściśle związane było pragnienie wolności obywatelskich".
"Ustawa podkreślała wolność jednostki, lecz także prawa socjalne, których celem była ochrona słabszych ekonomicznie grup społeczeństwa. Kładła nacisk na demokrację polityczną - naród uznawała za podmiot władzy zwierzchniej w państwie" - oceniła marszałek Witek w komunikacie Kancelarii Sejmu, w którym czytamy też, że scenariusz wystawy opracował Wydział Muzealiów Biblioteki Sejmowej, a konsultantem merytorycznym był historyk prof. Tadeusz Wolsza. (PAP)
nno/ wj/
