Sejm większością głosów przyjął w czwartek informację o działalności w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Po burzliwej dyskusji wokół informacji o działalności IPN – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r., która odbyła się w Sejmie 25 czerwca, posłowie zdecydowali o głosowaniu nad tym sprawozdaniem na następnym posiedzeniu izby. Głosowanie to odbyło się w czwartek w Sejmie.
Za przyjęciem informacji IPN na temat działalności w 2020 r. głosowało 231 posłów, przeciw było 205, a 5 posłów wstrzymało się od głosu.
"Aktywność Instytutu Pamięci Narodowej (wypełniającego swe ustawowe zadania) w roku 2020 to codzienna praca archiwalna, naukowa, edukacyjna i wydawnicza. To poszukiwanie ofiar systemów totalitarnych, upamiętnianie grobów weteranów i opieka nad nimi, lustracja oraz ściganie zbrodni przeciwko narodowi polskiemu. Działalność ta jest prowadzona na licznych obszarach – w kraju i poza jego granicami" - napisano w informacji na temat działalności IPN w 2020 r.
W sprawozdaniu zaznaczono, że na struktura IPN "to jedenaście oddziałów, sześć delegatur, tysiące przedsięwzięć w ubiegłym roku". "To badania i popularyzowanie historii we współpracy z innymi instytucjami, także działalność archiwalna, edukacyjna, naukowa, lustracyjna, wydawnicza, upamiętnianie, poszukiwanie szczątków naszych bohaterów" - czytamy w informacji IPN.
Jak zaznaczono, "rok 2020 był rokiem dwóch istotnych rocznic – 1920 i 1980 r., kiedy +historia Polski znalazła się w centrum historii światowej+". W związku z tym IPN przygotował liczne materiały multimedialne, publikacje, wystawy; starał się ukazywać te wydarzenia w perspektywie lokalnej.
"Z okazji powstania +Solidarności+ w 1980 r. Instytut przedstawił największą spośród dotąd przygotowanych wystawę +Tu rodziła się »Solidarność«+. 1 lipca – w 40. rocznicę pierwszych strajków –została ona otwarta w 17 miastach, m.in. w Mielcu, Świdniku, Lublinie, a w kolejnych dwóch turach w następnych ośrodkach, aby w końcu sierpnia – wszystkie wystawy lokalne – 255 plansz – stanęły w Warszawie na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego, pod papieskim krzyżem, upamiętniającym pierwszą pielgrzymkę Jana Pawła II do Polski, bez której nie byłoby +Solidarności+" - napisano. Dodano, że "wystawie towarzyszyły filmy, m.in. +Narodziła się w Polsce...+, materiały edukacyjne itp.".
Przypomniano, że w 2020 r. Wydawnictwo IPN opublikowało łącznie 308 tytułów. "Wśród nich znalazły się prace naukowe i popularyzatorskie, monografie i edycje źródeł, biografie i wspomnienia, albumy, ale również komiksy, materiały edukacyjne i gry, a nawet puzzle. Zaznaczono, że w 2020 r. IPN sprzedał 102 tys. 994 egz. publikacji o łącznej wartości 1 mln 448 tys. 101 zł 57 gr, "co daje spadek o 11 proc. w stosunku do roku 2019". "Trzeba tutaj jednak podkreślić, że łączna sprzedaż za pośrednictwem dystrybutorów i innych podmiotów komercyjnych była wyższa niż w 2019 r. (1 mln 83 tys. 304 zł wobec 1 mln 80 tys. 120 zł), co potwierdza dynamikę usług e-commerce" - wyjaśniono.
"Nasza działalność to także liczne przedsięwzięcia, konferencje, a także aktywność wydawnicza, to ponad 300 wydanych książek. Także m.in. pierwsza w Polsce baza ofiar zbrodni wołyńskiej oraz szeroka współpraca międzynarodowa" – czytamy w sprawozdaniu IPN.
Jak podkreślono, IPN współpracuje z wieloma instytucjami poza granicami Polski, a publikacje Instytutu są tłumaczone na obce języki. Jako przykład podano współpracę z MSZ, dzięki której "treści i wyniki badań IPN docierają do polskich placówek dyplomatycznych na całym świecie".
Zaznaczono, że IPN reaguje również "na kłamstwa pojawiające się na świecie o polskiej historii".
"Pozytywnym rezultatem działań prokuratorów Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w roku sprawozdawczym jest wydanie szeregu orzeczeń sądowych organów dyscyplinarnych, wyrażających zgodę na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej byłych sędziów sądów komunistycznych, wydających wobec działaczy opozycji solidarnościowej w okresie stanu wojennego wyroki rażąco sprzeczne z obowiązującym wówczas porządkiem prawnym" - podkreślono.
Zaznaczono, że "w ramach ustawowych obowiązków prokuratorzy Komisji uczestniczą także w ważnych ze względu na elementarną potrzebę dochodzenia sprawiedliwości postępowaniach, jakimi są sądowe postępowania prowadzone w trybie określonym w ustawie z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego". "Postępowania te inicjowane są przez prokuratorów na podstawie informacji gromadzonych w prowadzonych śledztwach oraz analizy dostępnych materiałów archiwalnych. Rezultatem działań w 2020 r. było unieważnienie 700 wyroków sądów komunistycznych" - wyjaśniono w informacji IPN.
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ aszw/