Na terenie byłego KL Auschwitz II-Birkenau 2 sierpnia odbędą się obchody upamiętniające 77. rocznicę likwidacji przez Niemców tzw. obozu cygańskiego – informuje w czwartek Stowarzyszenie Romów w Polsce. 2 sierpnia jest Dniem Pamięci o Zagładzie Romów.
W czasie II wojny światowej Niemcy zgładzili ok. 500 tys. osób tej narodowości.
Stowarzyszenie podało, że uczestnicy rocznicowych obchodów w spotkają się przed południem 2 sierpnia przy bramie wejściowej na teren dawnego „Zigeunerlager”. Wspólnie przejdą przed Pomnik Zagłady Romów i Sinti, gdzie w południe odbędą się uroczystości.
Obóz rodzinny liczył 32 baraki mieszkalne i sześć sanitarnych. Niemcy deportowali do niego Romów z czternastu państw. Więzione były całe rodziny. W obozie dziesiątkowały ich choroby i głód.
Niemcy rozpoczęli eksterminację Romów już w 1941 r. Z początkiem listopada deportowali z terenów dzisiejszej Austrii ok. 5 tys. ludzi do getta w Łodzi. W styczniu 1942 r. wszyscy zostali zamordowani w ośrodku zagłady w Chełmnie.
Do Auschwitz pierwsi Romowie trafili 9 lipca 1941 r. Tego dnia jednostka niemieckiej policji kryminalnej w Katowicach skierowała do obozu dziewięciu więźniów, wśród których znajdowało się dwóch polskich Romów.
W grudniu 1942 r. zwierzchnik SS Heinrich Himmler rozkazał, by Cyganie z Rzeszy i terenów okupowanych zostali osadzeni w obozach koncentracyjnych. Trzy miesiące później w Auschwitz II-Birkenau powstał dla nich obóz rodzinny. Liczył 32 baraki mieszkalne i sześć sanitarnych. Niemcy deportowali do niego Romów z czternastu państw. Więzione były całe rodziny. W obozie dziesiątkowały ich choroby i głód.
Ogółem w Auschwitz zginęło ok. 21 tys. Romów. Pod względem liczby ofiar stanowią oni trzecią grupę po Żydach i Polakach. W wyniku prześladowań i terroru w czasach istnienia III Rzeszy śmierć poniosła około połowa populacji romskiej, zamieszkującej obszary okupowane przez Niemców.
Między 26 lutego 1943 r. a 21 lipca 1944 r. do Zigeunerlager deportowano blisko 21 tys. osób. Liczba ta nie uwzględnia około 1,7 tys. Romów z Białegostoku. Jako podejrzani o tyfus plamisty trafili wprost do komór gazowych.
Niemcy chcieli zlikwidować obóz cygański już wiosną 1944 r. Gdy esesmani przyjechali, by ich zabrać do komór gazowych, Romowie nie wyszli z baraków. Niemcy odstąpili, prawdopodobnie w obawie przed zamieszkami.
Po tych wydarzeniach Niemcy skierowali do innych obozów ok. 200 młodych i zdrowych Romów. Ok. 1,5 tys. przeniesiono do KL Auschwitz I. Większość z nich później również wywieziono. Znaczna ich część przeżyła wojnę.
W czasie II wojny światowej Niemcy zgładzili ok. 500 tys. osób tej narodowości.
Zigeunerlager został zlikwidowany w nocy z 2 na 3 sierpnia 1944 r. Do komory gazowej trafiło 4,3 tys. osób. Ich ciała spłonęły w dołach paleniskowych przy V krematorium.
Ogółem w Auschwitz zginęło ok. 21 tys. Romów. Pod względem liczby ofiar stanowią oni trzecią grupę po Żydach i Polakach. W wyniku prześladowań i terroru w czasach istnienia III Rzeszy śmierć poniosła około połowa populacji romskiej, zamieszkującej obszary okupowane przez Niemców. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ pat/