Orszak postaci z czasów Mikołaja Kopernika na toruńskiej starówce zainaugurował w poniedziałek Dni Dziedzictwa Kopernikańskiego. Cykl imprez upamiętni 540. rocznicę urodzin astronoma oraz 470. rocznicę jego śmierci i wydania dzieła "O obrotach sfer niebieskich".
"Na cztery miesiące obchodów przygotowano wystawy, konkursy, konferencje naukowe i popularnonaukowe. Wszystko po to, by jak najpełniej przybliżyć postać wybitnego astronoma, którego odkrycie zmieniło nasz sposób myślenia o świecie" - podkreślił prezydent Torunia Michał Zaleski.
Okazją do inauguracji Dni Dziedzictwa Kopernikańskiego była przypadająca w poniedziałek wigilia urodzin astronoma. Uroczystości rozpoczęła w Ratuszu Staromiejskim sesja z udziałem gości, m.in. z uniwersytetów w Padwie i Ferrarze. Wykład "Głos Mikołaja Kopernika w aktualnej debacie nad kształtem uniwersytetu i stanem nauki" wygłosił prof. Michał Kokowski - fizyk, historyk i filozof nauki, historyk idei i genealog z Instytutu Historii Nauki PAN. Sesji towarzyszył recital fortepianowy Pawła Wakarecego.
Po zmroku z dziedzińca ratusza wyruszył orszak historyczny, którego uczestnicy przeszli m.in. obok Domu Kopernika, odwiedzili katedrę świętych Janów i mijając pomnik astronoma dotarli do kościoła pw. Ducha Świętego. W pochodzie wzięły udział grupy rekonstrukcji historycznej: rycerze, przedstawiciele patrycjatu i mieszczanie oraz jeźdźcy na koniach.
"Mikołaj Kopernik w jednym ze swoich listów do Pawła III pisał, że obowiązkiem uczonego jest poszukiwać prawdy we wszystkim tak dalece, jak Bóg pozwala, by prawda została poznana przez ludzki umysł. Było w nim głębokie poczucie zależności od Boga, typowe dla każdej osoby wierzącej, która jest uczciwa i mądra" - podkreślił abp Celestino Migliore, nuncjusz apostolski, który przewodniczył nieszporom w kościele akademickim Św. Ducha.
Cała trasa przemarszu udekorowana byłą chorągwiami Torunia, Królestwa Polskiego i Prus Królewskich. Przy Domu Kopernika uroczyście przekazano reprint dzieła Kopernika przez kontynuatorów jego myśli: Keplera, Galileusza, Newtona i Heweliusza.
Księgę przeniesiono następnie do katedry, gdzie umieszczono ją przy chrzcielnicy. W ten sposób symbolicznie połączona została data urodzin odkrywcy z datą śmierci i wydania jego fundamentalnego dzieła. Przy tej okazji wykonany został utwór "Cosmopolis" Krzesimira Dębskiego, napisany na 777-lecie lokacji Torunia i zawierający śpiewaną przez chór po łacinie sekwencję: "Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię".
"Mikołaj Kopernik w jednym ze swoich listów do Pawła III pisał, że obowiązkiem uczonego jest poszukiwać prawdy we wszystkim tak dalece, jak Bóg pozwala, by prawda została poznana przez ludzki umysł. Było w nim głębokie poczucie zależności od Boga, typowe dla każdej osoby wierzącej, która jest uczciwa i mądra" - podkreślił abp Celestino Migliore, nuncjusz apostolski, który przewodniczył nieszporom w kościele akademickim Św. Ducha.
Jak zaznaczył duchowny, dla Kopernika "zależność od Boga była czymś twórczym i wyzwalającym". "Wraz z Mikołajem Kopernikiem także my dziś prośmy Pana, abyśmy umieli poszukiwać prawdy we wszystkim tak dalece, jak Bóg pozwala, by prawda została poznana przez ludzki umysł" - apelował nuncjusz.
Specjalne przesłanie na rozpoczynające się Dni Dziedzictwa Kopernikańskiego nadesłał do Torunia papież Benedykt XVI, który nazwał Kopernika „znakomitym synem polskim” i podkreślił, że rolą naukowców jest „cierpliwie, wytrwale, ze spokojem, uwzględniając błędy przeszłości, iść wspólnie do poznania prawdy”.
Imprezy w ramach rozpoczętych w poniedziałek Dni Dziedzictwa Kopernikańskiego odbywać się będą nie tylko w Toruniu, ale także w innych miastach związanych z postacią astronoma. Podkreślał to goszczący w Toruniu Jacek Protas, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego, na którego terenie leżą Frombork i Olsztyn.
"Sąsiadujemy ze sobą i łączy nas postać wielkiego astronoma, który urodził się w Toruniu, a zmarł we Fromborku" – przypomniał Protas. Samorządy obu regionów zamierzają w nowej perspektywie finansowej UE starać się o fundusze na reaktywację Szlaku Miast Kopernikańskich, utworzonego w 1973 roku.
Na kolejne miesiące w Toruniu przygotowano bogaty program imprez związanych z Kopernikiem. Astronom będzie m.in. bohaterem kwietniowego Festiwalu Nauki i Sztuki, majowej Nocy w Muzeum, pikniku na trawie na Rynku Staromiejskim, którego elementem będzie Turniej Miast Kopernikańskich. Będą również konkursy: plastyczno-literacki oraz wiedzy o życiu i działalności astronoma. (PAP)
olz/ rau/ hes/
