Porozumienie Jastrzębskie jest wezwaniem do poszanowania wolności, szacunku i godności człowieka; do przestrzegania jego praw w duchu miłości – mówił w sobotę katowicki biskup Grzegorz Olszowski. Msza pod jego przewodnictwem rozpoczęła obchody 42. rocznicy podpisania porozumienia.
Wśród kluczowych ustaleń podpisanego 3 września 1980 r. dokumentu była zapowiedź wprowadzenia wszystkich wolnych sobót i niedziel oraz zniesienie czterobrygadowego systemu pracy w górnictwie, oznaczającego konieczność pracy w kopalniach siedem dni w tygodniu.
Poranna msza w jastrzębskim kościele pw. Najświętszej Marii Panny Matki Kościoła rozpoczęła obchody 42. Rocznicy Porozumienia Jastrzębskiego, z udziałem m.in. premiera Mateusza Morawieckiego i lidera Solidarności Piotra Dudy.
W homilii bp Olszowski ocenił, że Porozumienie Jastrzębskie jest aktualne także w naszych czasach, ponieważ - jak mówił - "broni godności człowieka i równości między ludźmi". Podkreślił, że "sprawiedliwość domaga się uznania drugiego człowieka za równego sobie - równi i równiejsi są produktem totalitaryzmów".
"Porozumienie Jastrzębskie jest wezwaniem do poszanowania wolności, szacunku i godności człowieka, do przestrzegania jego praw w duchu miłości" - mówił biskup, przypominając okoliczności podpisania porozumienia sprzed 42 lat przez komisję rządową i prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Umowa objęła 56 strajkujących wówczas zakładów.
Nawiązując do sobotniej liturgii słowa, biskup zwrócił uwagę na epizod, kiedy uczniowie przechodzą przez pole pełne zboża. "Kluczowe problemy człowieka zawsze będą się obracały wokół dostępu do chleba. Tak było również w trakcie protestów górniczych i pracowniczych na początku lat 80. ub. wieku. Człowiek potrzebuje adekwatnego wynagrodzenia, które pozwoli mu godnie żyć" - mówił bp Olszowski.
Nawiązując do opublikowanej w 1981 r. encykliki Jana Pawła II Laborem Exercens, katowicki biskup pomocniczy wskazał, iż "sprawiedliwość ustroju społeczno-ekonomicznego, a w każdym razie jego sprawiedliwe funkcjonowanie, zasługuje ostatecznie na osąd wedle tego, czy praca ludzka jest w tym ustroju prawidłowo wynagradzana", zaś "wynagrodzenie za pracę pozostaje konkretnym środkiem, dzięki któremu ogromna większość ludzi może korzystać z owych dóbr, które są przeznaczone dla powszechnego używania".
Ewangelista zauważa także - mówił katowicki biskup - iż w czasie wędrówki wśród zbóż uczniowie łuskają kłosy, czyniąc to, „czego nie wolno w szabat”, zaś Jezus odpowiada wówczas faryzeuszom, iż "Syn Człowieczy jest Panem także szabatu".
"Nie wolno o tym zapominać. Pośród wielu postulatów strajkujących robotników był ten o wolnej sobocie i o wolnej niedzieli. Dzisiaj już o tym wielu zapomniało, usiłując walczyć z wolną niedzielą dla każdego" - powiedział bp Olszowski.
Podkreślił, iż Bogu chodzi o prawdziwe dobro człowieka. "Jeśli Bóg w naszym życiu, narodzie, państwie będzie na pierwszym miejscu, to będziemy naprawdę wolni" - powiedział w sobotniej homilii katowicki biskup.
Po mszy uroczystości 42. rocznicy Porozumienia Jastrzębskiego odbędą się przy pomniku upamiętniającym porozumienie przy kopalni Zofiówka, która w 1980 r. nosiła nazwę Manifest Lipcowy. Przed monumentem zostaną złożone kwiaty.
Zawarte 3 września 1980 r. w Jastrzębiu-Zdroju porozumienie było trzecim, po gdańskim i szczecińskim, dokumentem podpisanym wówczas między władzą a strajkującymi robotnikami. Potwierdzono w nim wszystkie ustalenia gdańskie oraz zniesiono czterobrygadowy system pracy w górnictwie, oznaczający konieczność pracy siedem dni w tygodniu. Kluczowym ustaleniem była też zapowiedź wprowadzenia wszystkich wolnych sobót i niedziel. Górnicy wywalczyli też m.in. podnoszenie zarobków w ślad za wzrostem kosztów utrzymania. Władza zgodziła się też na wiele branżowych postulatów pracowników kopalń.(PAP)
mab/ mok/
