Muzeum Sztuki Witrażowej ma być samorządową instytucją prowadzącą działalność ekspozycyjną, naukową i dydaktyczną. Ma powstać na bazie istniejącego od 1902 roku Krakowskiego Zakładu Witrażów S.G. Żeleński, ale we współpracy z trzema uczelniami.
"Trzy krakowskie uczelnie – Uniwersytet Jagielloński, Akademia Sztuk Pięknych oraz Akademia Górniczo-Hutnicza - zadeklarowały czynny, naukowo-badawczy udział w działaniach Muzeum Sztuki Witrażowej. Ich zaangażowanie jest gwarantem, że nowo powstała instytucja będzie funkcjonowała jako ośrodek naukowy na światowym poziomie" - powiedziała PAP Aleksandra Fabia z Pracowni i Muzeum Witrażu.
To pod tą nazwą działa obecnie powstały w 1902 roku Krakowski Zakład Witrażów S.G. Żeleński, najstarsze nieprzerwanie działające tego typu miejsce w Polsce. Upaństwowiony w 1952 roku, po okresie transformacji został wykupiony z rąk upadającej spółdzielni przez młodego artystę Piotra Ostrowskiego, który pod nowym szyldem połączył tworzenie witraży z działalnością popularyzatorską. Ostrowski podkreśla, że Muzeum Sztuki Witraz˙owej, o które się stara, be?dzie kontynuować´ misje? Pracowni i Muzeum Witraz˙u, jednak w znacznie szerszym zakresie.
"Z jednej strony przejmie opiekę nad unikatowa? spuścizną polskiej sztuki witraz˙owej, z drugiej zaś´ będzie instytucja? ś´wiatowej rangi, daja?ca? moz˙liwos´ci rozwoju dla historyków, historyków sztuki, naukowców, konserwatorów i twórców skupionych wokół szeroko rozumianej sztuki w przestrzeni publicznej" - wyjaśnił.
Zgodnie z planem, nowo powstała instytucja ma prowadzić stałe i czasowe ekspozycje zbiorów – tych, które stanowią obecne zasoby Muzeum Witraz˙u i Krakowskiego Zakładu Witraz˙ów, a także zbiorów pozyskanych w związku z powstaniem nowej instytucji i w trakcie jej funkcjonowania. Cele naukowe zakładają natomiast prowadzenie kompleksowych badan´ nad witraz˙ami i popularyzacji wiedzy na ten temat.
Muzeum Sztuki Witrażowej miałoby bowiem skupiać naukowców oraz kształcić ich kolejne pokolenia - jeśli powstanie, będzie siedzibą studiów podyplomowych utworzonych przez Akademię Sztuk Pięknych, Uniwersytet Jagielloński i Akademię Górniczo-Hutniczą. Współpraca tych trzech publicznych uczelni o zupełnie różnych profilach ma zapewnić interdyscyplinarne podejście do sztuki witrażowej - od strony artystycznej, technicznej, historycznej i konserwatorskiej. W sprawie utworzenia Muzeum Sztuki Witrażowej przedstawiciele tych uczelni podpisali już list intencyjny.
"Akademia Sztuk Pięknych deklaruje ze swojej strony współpracę w utworzeniu pracowni witrażu, która będzie koncentrować swą aktywność w siedzibie Muzeum Sztuki Witrażowej, gdzie prowadzona będzie m.in działalność dydaktyczna dla studentów. Udział ASP w Krakowie w tym przedsięwzięciu jest ważnym elementem współpracy z pozostałymi partnerami zarówno w wymiarze artystycznym, dydaktycznym jak też naukowym" - poinformował PAP Andrzej Knapik, rzecznik prasowy ASP.
Przypomniał też, że ASP wraz z UJ od przeszło 5 lat współpracują przy interdyscyplinarnych badaniach nad sztuką witrażową. 9 maja 2017 roku na mocy umowy rektorów powołane zostało konsorcjum naukowe pod nazwą Międzyuczelniane Centrum Badań Witrażowych. Natomiast główną rolą AGH w Krakowie będzie doradztwo technologiczne i materiałoznawcze z zakresu przetwórstwa szkła. Prace w tym obszarze prowadzą naukowcy AGH z Katedry Technologii Szkła i Powłok Amorficznych z Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, którzy są zaangażowani także w ten projekt.
"Naukowcy będą prowadzić prace z obszaru archeometrii szkieł, tj. badanie na podstawie składu chemicznego m.in. wieku czy pochodzenia obiektów czy odtwarzania dawnych szklanych dzieł sztuki. Rolą AGH będzie także proponowanie metod konserwacji takich zabytków, a w zakresie przetwórstwa wsparcie w zakresie łączenia elementów szkła z architekturą zabudowań infrastruktury publicznej" - wyjaśniła Anna Żmuda-Muszyńska, rzeczniczka prasowa Akademii.
Jak poinformowała PAP Aleksandra Fabia, utworzenie Muzeum Sztuki Witrażowej będzie się wiązało z przejęciem Muzeum Witrażu przez Województwo Małopolskie, co w efekcie zaowocuje powstaniem muzeum samorządowego.
"Pomysł powołania samorządowej instytucji kultury, która przejęłaby istniejące Muzeum Witrażu, jest dyskutowaną od lat i konsultowaną w bardzo szerokim gronie inicjatywą całego środowiska specjalistów. Postulowali oni potrzebę stworzenia na bazie istniejącego Muzeum i historycznej pracowni Żeleńskich szerszej płaszczyzny, w ramach której będzie można scalić i skoordynować w jednej instytucji działania wielu rozproszonych organizacji i podmiotów publicznych oraz prywatnych" - powiedział PAP Piotr Ostrowski.
Przedstawiciele Muzeum i Pracowni Witrażu podkreślają, że list intencyjny to pierwszy formalny krok zmierzający do powołania nowej instytucji. Jak wyjaśnił Ostrowski, rozmowy z marszałkiem są na zaawansowanym etapie, ale ostateczne decyzje w sprawie przejęcia przez Województwo Małopolskie tej placówki jeszcze nie zapadły. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, do samego jej powołania minie przynajmniej rok. (PAP)
Autorka: Julia Kalęba
juka/ pat/