Polska Fundacja Narodowa wsparła remont budynków polskiej stacji archeologicznej w Kutaisi (Gruzja) w ramach polsko-gruzińskiego centrum badawczego - powiedział w poniedziałek PAP Temistokles Brodowski z Fundacji. Stację otwarto w niedzielę - zaznaczył.
Remont budynku w Kutaisi trwał od 2018 r., gdy powołano Polsko-Gruzińskie Interdyscyplinarne Centrum Badawcze im. prof. Stefana Krukowskiego - wyjaśnił Brodowski. Prace zapoczątkowano w ogłoszonym przez Narodową Agencję Ochrony Kulturowego Dziedzictwa Gruzji roku polskiego dziedzictwa kulturowego w tym kraju, obchodzonego dla uczczenia wkładu kaukaskiej Polonii w rozwój Gruzji.
Prezes Polskiej Fundacji Narodowej Marcin Zarzecki w rozmowie z PAP ocenił, że polska stacja badawcza w Gruzji to nie tylko placówka prowadząca zaawansowane projekty międzynarodowe, ale także instytucja zajmująca się edukacją i upowszechnianiem polskiej nauki i kultury w regionie Kaukazu.
Podkreślił, że w stacji archeologicznej do prac eksploracyjnych wykorzystywane są drony - innowacyjna metoda pozyskiwania danych historycznych.
"Polska Fundacja Narodowa wspierając stację, po raz kolejny współuczestniczy w powstaniu za granicą instytucji, które będą wspomagały polską dyplomację publiczną i kulturalną. Po Waszyngtonie i Wilnie będziemy dysponowali następną placówką zaangażowaną w działania promocyjne Polski" - powiedział Zarzecki.
Fundacja wsparła adaptację i wyposażenie pomieszczeń stacji, jej zaplecza laboratoryjnego, magazynowego, kuchennego, sanitarnego oraz pomieszczeń bibliotecznych i mieszkalnych.
Oprócz tego środki PFN wykorzystano przy prowadzeniu wykopalisk w poszukiwaniu i dokumentacji śladów starożytnej stolicy - Kolchidy. Dzięki zaangażowaniu PFN wykonany został też przestrzenny skan 3D jaskini Gvardjilas Klde, sporządzona została też rysunkowa i fotograficzna dokumentacja części zabytków z ogromnej kolekcji pochodzącej z wykopalisk na tym stanowisku.
W ramach projektu dla młodych badaczy z Gruzji przeprowadzono też szkolenia z metod nowoczesnej dokumentacji archeologicznej.
Innym - bardziej współczesnym kierunkiem wspartym przez PFN - było dokumentowanie śladów obozu kontrolno-filtracyjnego NKWD 0331 w Kutaisi. Trafili tu aresztowani pod koniec 1944 r. oraz w pierwszych miesiącach 1945 r. mieszkańcy Wileńszczyzny i Grodzieńszczyzny, m.in. żołnierze AK, którzy brali udział w operacji Ostra Brama i akcji Burza. W lipcu 1946 r. miało być tam przetrzymywanych 1271 Polaków, a łącznie ok. 3 tys. Oprócz śladów obozu archeolodzy poszukiwali też grobów polskich jeńców - część zmarła z wycieńczenia i chorób.
"Polska Fundacja Narodowa zaangażowała się w powstanie tej pierwszej stałej stacji archeologicznej na Kaukazie, ponieważ jej powołanie ma ogromne znaczenie dla rozwoju stosunków polsko–gruzińskich i wzmocnienia obecności Polski w regionie" - powiedział PAP wiceprezes zarządu Polskiej Fundacji Narodowej Michał Góras.
Otwarcie tej bazy jest elementem niezbędnym do prowadzenia profesjonalnych badań i organizowania nowych misji badawczych – zaznaczył.
Brodowski poinformował, że podczas niedzielnej uroczystości otwarcia Polsko-Gruzińskiego Interdyscyplinarnego Centrum Badawczego w Kutaisi zapalono też znicze przed osłoniętym pod koniec października na Skwerze Przyjaźni Polsko-Gruzińskiej pomnikiem b. polskiego prezydenta na uchodźstwie Władysława Raczkiewicza. Raczkiewicz urodził się w Kutaisi.
Na budynku Centrum odsłonięta została tablica poświęcona Polakom – ofiarom obozu przejściowego NKWD 0331 w Kutaisi. W uroczystościach brała udział wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska.
Patronem polsko-gruzińskiego centrum jest prof. Stefan Krukowski - pierwszy polski archeolog, który pracował w Gruzji. W latach 1916-17 pracował w muzeum w Tbilisi. Prowadził też badania w kilku jaskiniach, szukając śladów obecności człowieka w paleolicie. Największych odkryć dokonał w okolicy wsi Rgani (Imeretia) w pieczarze, w której natknął się na narzędzia sprzed kilkudziesięciu tysięcy lat.(PAP)
autor: Aleksander Główczewski
ago/ pat/
