Reżyser Jakub Skrzywanek podczas próby dla mediów spektaklu "Śmierć Jana Pawła II" w Teatrze Polskim w Poznaniu. Fot. PAP/M. Zakrzewski
Jakub Skrzywanek zdobył Laur Konrada, główną nagrodę XXI Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Reżyserskiej „Interpretacje” w Katowicach. Dostał ją za reżyserię spektaklu „Śmierć Jana Pawła II”, przygotowanego w Teatrze Polskim w Poznaniu.
Spektakl „Śmierć Jana Pawła II” powstał na podstawie biografii, wspomnień i dzienników osób towarzyszących Janowi Pawłowi II w ostatnich dniach życia. Jak przekazali organizatorzy festiwalu, reżyser stawiał w nim pytania, czy wobec śmierci i choroby wszyscy jesteśmy równi, gdzie jest granica w ukazywaniu choroby i cierpienia oraz czym staje się ona, kiedy wszystko to co prywatne staje się publiczne.
W „Interpretacjach” biorą udział twórcy, którzy debiutowali nie dawnej niż 10 lat temu. Prezentowanych jest pięć spektakli teatralnych, których premiery odbyły się w ostatnich dwóch sezonach przed festiwalem. O tym, kto zdobędzie Laur Konrada, decyduje pięcioosobowe jury. Jego członkowie wręczają reżyserowi, którego spektakl ocenili najwyżej, sakiewki – w tym roku z 11 tys. zł. Zwycięża ten, który otrzyma najwięcej sakiewek.
Jakub Skrzywanek zwyciężył jednogłośnie - dostał sakiewki od wszystkich jurorów: rzeźbiarki, fotografki, performerki Katarzyny Kozyry, kuratorki, krytyczki Marii Anny Potockiej, dramatopisarza, krytyka, reżysera Tadeusza Słobodzianka, reżysera Lecha Majewskiego i reżysera Rudolfa Zioło.
Uzasadniając swoją decyzję Kozyra mówiła, że świętych należy pokazywać również od strony ludzkiej. „Właśnie ten spektakl ujawnił skrywaną przed nami ziemską kondycję polskiego papieża w wymiarze maksymalnym. A szerzej, spektakl ukazał to wszystko, przed czym na co dzień uciekamy, czyli cierpienie przed śmiercią” – zaznaczyła artystka.
Potocka powiedziała, że w tej sztuce znalazła dwie ważne refleksje. „Jest coś takiego, że realizm postawiony w silnym kontekście, kontekście bardzo mocnej i bardzo precyzyjnej maszynerii watykańskiej, okazuje się realizmem niemal nie do wytrzymania. Jeżeli istnieje coś takiego, jak pojęcie poziomu realizmu, to w tej sztuce to się udało” - wskazała.
„Jeszcze jedna ważna refleksja: według pewnych konwencji, zasad, świętość wymaga makijażu, uniknięcia tego, co jest jak gdyby brudem cierpienia, co jest czymś, co jest bardzo osadzone na ziemi. I tutaj, w tej sztuce, z tego makijażu świętość została odarta” – podkreśliła Potocka. Z kolei Majewski nagrodził Skrzywanka „za przejmującą konsekwencję, prostotę, siłę rażenia - rzeczy, które są bardzo ważne w sztuce”.
Konkursowe przedstawienia pokazali w ostatnim tygodniu w Katowicach również: Michał Telega, Wiktor Bagiński, Jagoda Szelc i Damian Josef Neć. Werdykt konkursu ogłoszono w sobotę po spektaklu mistrzowskim „Imagine” w reżyserii Krystiana Lupy (koprodukcja Teatru Powszechnego w Warszawie i Teatru Powszechnego w Łodzi). Spektakl ten zostanie powtórzony w niedzielę.
Obok głównego konkursu ogłoszono w sobotę także werdykty dotyczące innych festiwalowych nagród. Jagoda Szelc otrzymała nagrodę publiczności (10 tys. zł), ufundowaną przez prezydenta miasta Katowice, za spektakl „Maszyna” przygotowany w Teatrze Polskim im. Hieronima Konieczki.
Nagroda dla najlepszego aktora festiwalu – nagroda specjalna Dziennika Teatralnego - trafiła do Aleksandry Popławskiej za rolę w spektaklu „Serce”, przygotowanym w TR Warszawa. Nagrodę w konkursie słuchowisk radiowych otrzymał Jan Hussakowski za słuchowisko „Samobójstwo samotności”, a nagrodę w konkursie spektakli telewizyjnych, zrealizowanych w ramach programu WFDiF Teatroteka - Julia Ruszkiewicz za spektakl „Polowanie”.
Pierwsza edycja Interpretacji odbyła się w 1998 r. Początkowo festiwal odbywał się co roku, z jedną przerwą; dwie edycje nie przyniosły rozstrzygnięcia. Przez lata festiwal prowadził twórca jego formuły Jacek Sieradzki, następnie przez trzy edycje dyrektor artystyczną była Katarzyna Janowska.
W 2018 r. festiwal powrócił do Katowic po rocznej przerwie. Nowym dyrektorem artystycznym jest Ingmar Villqist - dramatopisarz, reżyser i kurator wystaw. Do najważniejszych zaproponowanych przez niego zmian należał powrót do formuły „Interpretacji" jako przeprowadzanego co dwa lata konkursu dla młodych reżyserów i promocji nowych, wschodzących postaci polskiej reżyserii teatralnej.
„Interpretacje” zajmują szczególne miejsce w kalendarzu imprez kulturalnych w Polsce. Podczas tego festiwalu swoje spektakle wystawiali najwybitniejsi polscy twórcy teatralni. Dotychczasowi laureaci Lauru Konrada to Anna Augustynowicz, Grzegorz Jarzyna, Remigiusz Brzyk, Wojciech Smarzowski, Krzysztof Warlikowski, Przemysław Wojcieszek, Maja Kleczewska, Mariusz Grzegorzek, Iwona Kempa, Jan Klata, Radosław Rychcik, Marcin Liber, Monika Strzępka, Janusz Opryński, Daria Kopiec i Katarzyna Szyngiera.
Festiwal „Interpretacje” organizują: Urząd Miasta Katowice oraz Miasto Ogrodów – Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek, a wsparcie finansowe zapewnia Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ jm/
