Ministrowie do spraw szkolnictwa wyższego i ambasadorzy z 15 krajów podpisali w środę w Warszawie porozumienie w sprawie Programu CEEPUS - Środkowoeuropejskiego Programu Wymiany Uniwersyteckiej na kolejne siedem lat. Ze strony polskiej podpis pod porozumieniem złożył szef MEiN Przemysław Czarnek.
Porozumienie w sprawie Programu CEEPUS IV będzie obowiązywać w latach 2025-2032.
Podczas konferencji prasowej po podpisaniu porozumienia minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek zaznaczył, że Program CEEPUS jest drugim w Polsce, pod względem zasięgu, po Erasmusie, programem wymiany akademickiej. "W ramach tego CEEPUS-u, który funkcjonuje od 30 lat - byliśmy jednym z członków założycieli tej organizacji - Polska rzeczywiście jest jednym z liderów, jeśli nie liderem w ostatnich latach" - stwierdził minister. Poinformował, że z programu skorzystało dotąd ponad 30 tys. studentów i naukowców z Polski.
Dodał, że w środę Polska zakończyła przewodnictwo w stałym komitecie ministrów CEEPUS i przekazała je ministrowi kultury i innowacji Jánosowi Csákowi z Węgier.
Czarnek zaznaczył, że jednym z tematów rozmów była kontynuacja współpracy z naukowcami oraz studentami z Ukrainy. Dodał, że jest ich w Polsce 34 tysiące, z czego ponad 20 tysięcy to ci, którzy przybyli po rozpoczęciu drugiego etapu wojny Rosji przeciwko Ukrainie, po 24 lutego 2022 roku.
"Rozmawialiśmy o niemądrych, obraźliwych także, ale nie reprezentujących, myślę, interesów narodu ukraińskiego, wypowiedziach niektórych polityków ukraińskich z ostatnich dni. Na nas to nie robi wrażenia, my wszyscy razem zgodnie twierdzimy, że pomagamy Ukrainie po to, żeby wygrała z Rosją, bo leży to w żywotnym interesie każdego Polaka" - podkreślił szef MEiN. Jak zastrzegł, w interesie Polski jest również pomaganie studentom i naukowcom z Ukrainy.
"Na mój wniosek, i również przy akceptacji nowego przewodniczącego, i przy akceptacji wszystkich, zdecydowaliśmy, że chcemy zaproponować poszerzenie naszej organizacji CEEPUS o trzy kraje bałtyckie: Litwę, Łotwę i Estonię, które nie są członkami naszej organizacji, ale chcemy, żeby w niedalekiej przyszłości, po dyskusjach urzędników wyższego szczebla, również Litwini, Łotysze i Estończycy mogli korzystać z naszego programu CEEPUS" - poinformował Czarnek.
Minister kultury i innowacji János Csák przypomniał, że program CEEPUS powołany został do życia w 1993 r. "Upadł komunizm, kraje Europy środkowo-wschodniej, kraje naszego regionu, poszukiwały formuły, która umożliwiłaby im lepsze poznanie, a jednocześnie umożliwiałaby wzajemne uczenie się od siebie" - powiedział. Podkreślił, że CEEPUS, jako program odniósł sukces.
Zaznaczył, że bardzo ważne jest otwieranie programu na nowych studentów, na nowych członków. "Widzimy to bardzo wyraźnie na przykładzie otwarcia drzwi dla naszych partnerów z Ukrainy" - zauważył. Stąd - jak mówił - otwarcie programu na państwa bałtyckie. "To inicjatywa, którą jako Węgrzy ze wszech miar wspieramy" - powiedział Csák.
Programu CEEPUS - Środkowoeuropejskiego Programu Wymiany Uniwersyteckiej (Central European Exchange Program for University Studies) funkcjonuje od 1995 r. Podstawowym jego celem jest wspieranie wymiany akademickiej w zakresie kształcenia oraz doskonalenia zawodowego studentów i nauczycieli akademickich. Program umożliwia intensyfikację kontaktów między szkołami wyższymi krajów będących stronami porozumienia poprzez finansowanie mobilności akademickich. W programie CEEPUS uczestniczy obecnie 15 państw: Albania, Austria, Bułgaria, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Czarnogóra, Czechy, Macedonia Północna, Mołdawia, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Serbia, Węgry.
O stypendia zagraniczne w ramach CEEPUS aplikować mogą: studenci, doktoranci i pracownicy naukowi. Program oferuje: stypendia w ramach staży naukowych w ramach Sieci Akademickich, stypendia w ramach staży naukowych "Freemover" oraz stypendia w ramach szkół letnich i intensywnych kursów.
Polska jest wiodącym uczestnikiem programu, zarówno pod względem liczy realizowanych staży akademickich, jak i liczby instytucji uczestniczących w sieciach akademickich. Średnio, w ciągu roku akademickiego, przyjeżdża do Polski ok. 300 zagranicznych studentów i doktorantów oraz ok. 300 nauczycieli akademickich, co daje ok. 550-600 staży rocznie. Co roku ponad 600 polskich studentów, doktorantów oraz nauczycieli akademickich nawiązuje współpracę z badaczami z państw partnerskich programu CEEPUS i prowadzi wspólne badania. W roku akademickim 2023/2024 udział w programie wymiany weźmie 178 polskich jednostek akademickich.
Od 2017 r. prace administracyjne związane ze wspieraniem wymiany studentów oraz kadry naukowej koordynuje Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej - NAWA. (PAP)
Autorki: Danuta Starzyńska-Rosiecka, Iwona Żurek
dsr/ iżu/ mir/
