Niemiecki obóz dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi. Źródło: Wikimedia Commons
"Dzieciństwo czasu wojny. Polskie dzieci pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945" będzie tematem przewodnim rozpoczynającej się w sobotę konferencji naukowo-dydaktycznej organizowanej w Łodzi przez Muzeum Dzieci Polskich - ofiar totalitaryzmu.
Spotkanie historyków, badaczy historii II wojny światowej, publicystów, przedstawicieli świata nauki w Łódzkim Domu Kultury potrwa do niedzieli.
Tematem drugiej konferencji naukowej organizowanej przez łódzką placówkę będzie: "Dzieciństwo czasu wojny. Polskie dzieci pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945". Jak bowiem podkreślają jej organizatorzy, losy dzieci polskich w okresie II wojny światowej są wciąż zagadnieniem wymagającym studiów i ich popularyzacji.
"Temat szeroko rozumianej martyrologii dzieci w kontekście historii II wojny światowej jest nadal kwestią, która nie znajduje właściwego odzwierciedlenia w powszechnej świadomości historycznej. Należy wspomnieć w tym kontekście podstawowe dane liczbowe: spośród ponad 5,2 mln obywateli II RP, którzy stracili życie w wyniku działań samej tylko III Rzeszy, aż ok. 40 proc. było dziećmi. Jeśli dodamy do tej liczby dzieci, które utraciły w wyniku wojny zdrowie, stały się sierotami lub półsierotami, a ich rodziny utraciły cały dorobek życia, to uzmysławiamy sobie skalę ofiar poniesionych przez najmłodszych obywateli państwa polskiego. Właśnie przybliżeniu tych aspektów wojennej historii służy ta konferencja naukowa" – przyznał dyrektor Muzeum Dzieci Polskich – Ofiar Totalitaryzmu dr Ireneusz Piotr Maj.
Wśród prelegentów są przedstawiciele Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu w Wolverhampton oraz Uniwersytetu w Bayreuth, Uniwersytetu Łódzkiego i Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Wyniki swoich badań przedstawią również pracownicy Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu.
„Mały Oświęcim”, czyli niemiecki obóz dla dzieci w Łodzi
"Głównymi tematami tegorocznej konferencji naukowej będą: germanizacja, wysiedlenia, praca przymusowa na terenie III Rzeszy oraz obozy koncentracyjne. Wszystkie te zagadnienia poruszane będą w kontekście tragedii polskich dzieci pod okupacją niemiecką" – wyjaśnił germanista i pracownik muzeum Michał Hankiewicz.
W ramach konferencji zaplanowano też dwa spotkania autorskie. Pierwsze z Margot Lohr, psycholog, autorką dwutomowej publikacji "Die vergessenen Kinder von Zwangsarbeiterinnen in Hamburg, ermordet durch Vernachlässigung und Unterernährung", poświęconej dzieciom robotnic przymusowych w Hamburgu. Bohaterem drugiego będzie prof. Johannes Dieter-Steinert, współautor publikacji "Przemysłowa Concentration Camp: The Camp, The Children. The Trials" i będzie ono poświęcone historii niemieckiego obozu dla polskich dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi.
Niemiecki nazistowski obóz przy ul. Przemysłowej w Łodzi był obozem koncentracyjnym tylko dla dzieci. Utworzono go 1 grudnia 1942 r. na terenach wyodrębnionych z Litzmannstadt Ghetto. Okupanci więzili tam dzieci i młodzież polską od 6. do 16. roku życia, ale trafiały tam także młodsze, nawet kilkumiesięczne dzieci.
Dzieci przetrzymywane były w prymitywnych warunkach, niewolniczo pracowały, były torturowane. Najnowsze szacunki historyków wskazują, że przez niemiecki obóz przeszło 2-3 tys. polskich dzieci, a liczba jego ofiar sięga ok. 200. Małoletni więźniowie obozu umierali z głodu, chorób i wycieńczenia.
Muzeum Dzieci Polskich – Ofiar Totalitaryzmu zostało utworzone w Łodzi 1 czerwca 2021 r. Ma ono upowszechnić wiedzę o osadzonych w niemieckim obozie dla dzieci polskich przy ul. Przemysłowej w Łodzi oraz upamiętniać najmłodsze ofiary II wojny światowej. Placówka funkcjonuje w tymczasowej siedzibie przy ul. Piotrkowskiej 90; pod koniec 2022 r. zakupiono nieruchomości na terenach dawnego obozu na Bałutach, w tym budynek jego dawnej komendantury, który będzie miejscem przeznaczonym do ekspozycji stałej. (PAP)
bap/ malk/
