Plakat wystawy. Źródło: materiały organizatora.
Około 150 eksponatów, w tym lalki z liści kukurydzy, drewniane figurki zwierząt, oraz charakterystyczne dla regionu świętokrzyskiego sanki na trawę znalazły się na wystawie „Inspirowani naturą - o niezwykłej mocy zabawy w przyrodzie”, otwartej w piątek w Muzeum Zabawek i Zabawy w Kielcach.
Wystawa prezentuje wiele eksponatów, od XVII wieku po współczesność, pochodzących z licznych muzeów i kolekcji. Jak podkreślili organizatorzy, ekspozycja ma inspirować zarówno młodszych, jak i starszych, by ponownie docenić zabawę w naturze.
„W części otwierającej narrację wystawy znalazły się trzy bardzo ważne eksponaty - kamyk, patyk i muszla - bo od tego od wieków zaczynały zabawę dzieciaki. Dziś też możemy odejść od komputerów, tabletów, smartfonów i przebywać na łonie natury. Tam znajdziemy wyciszenie i spokój” – powiedziała Daria Dyktyńska, dyrektorka Muzeum Zabawek i Zabawy.
Eksponaty rozmieszczone są w czterech przestrzeniach tematycznych, które oddają ich charakterystyczne cechy: z łąk i pól, tajemniczy ogród, zwierzyniec, leśne wędrówki. Muzeum proponuje odwiedzającym swobodną ścieżkę zwiedzania. Całość uzupełnia przestrzeń, w której zwiedzający będą mogli sami stworzyć unikatową zabawkę z naturalnych materiałów. Dodatkowo zwiedzający mogą posłuchać śpiewu różnych ptaków, który wybrzmiewa na salach wystawowych.
Kustosz Katarzyna Hodurek-Kiek, autorka wystawy, zwróciła uwagę, jak pandemia uświadomiła nam deficyt kontaktu z naturą, zwłaszcza gdy wprowadzono zakaz wstępu do lasów. Według niej to właśnie natura jest kluczowa dla prawidłowego rozwoju dzieci na każdym etapie ich życia. Wystawa ma zachęcać do powrotu do natury i do spokojnej, swobodnej zabawy na świeżym powietrzu.
Na wystawie znalazło się około 150 eksponatów w tym proste zabawki wiejskich dzieci jak lalki z liści kukurydzy, drewniane figurki zwierząt, czy charakterystyczne dla regionu świętokrzyskiego sanki na trawę.
„Takie sanki występowały tylko w naszym regionie i w okolicach Mazur. Sanki były robione przez dzieci z gałązek leszczyny i wiązane w charakterystyczny sposób. Zjeżdżało się na nich z trawiastych, lekko oszronionych górek” – wyjaśniła kustosz.
Wśród eksponatów są również współczesne zabawki projektowane przez ponad dziesięć znanych manufaktur, które zdobywają międzynarodowe wyróżnienia. Jak podkreśliła Hodurek-Kiek, te obiekty łączą przeszłość z teraźniejszością, przypominając o prostocie i wartości zabawek tworzonych z naturalnych materiałów. Wystawa ma na celu zachęcenie dzieci i dorosłych do zabawy tymi unikalnymi, ręcznie wykonanymi przedmiotami.
„W dobie nadprodukcji i globalizacji, takie zabawki mogą być inspiracją zarówno dla producentów, jak i dla rodziców. To nie tylko powrót do przeszłości, ale także inspiracja na przyszłość” – zaznaczyła kustosz.
Prezentowane muzealia pochodzą ze zbiorów: Muzeum Zabawek i Zabawy, Muzeum Zabawek w Krakowie – Fundacja Zbiorów Rodziny Sosenków, Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Krakowa, Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie, Muzeum Hutnictwa w Chorzowie, Fundacji „Arka” im. Józefa Wilkonia, Narodowego Archiwum Cyfrowego.
Wystawa została objęta patronatem honorowym Rzecznika Praw Dziecka, będzie dostępna do 15 czerwca 2025 roku, a w jej ramach planowane są liczne wydarzenia towarzyszące, w tym warsztaty i spotkania edukacyjne. (PAP)
wdz/ aszw/
